بحران هویت و اسلام ستیزی در اروپا

به نظر می رسد که هدف قرار دادن اسلام و مسلمانان به یک صحنه عملیاتی ملی در فرانسه تبدیل شده است. ولی جنبه مخرب و زشت تر مسئله این است که دولت فرانسه نمی خواهد با واقعیات کنار بیاید. …

به نظر می رسد که هدف قرار دادن اسلام و مسلمانان به یک صحنه عملیاتی ملی در فرانسه تبدیل شده است. ولی جنبه مخرب و زشت تر مسئله این است که دولت فرانسه نمی خواهد با واقعیات کنار بیاید. جهان، محل چند بعدی و متنوعی است و نمی توان با گروهی از نژادپرستان راست گرا همراه با تفسیر منحرف از دیگران و خود، ویژگی های ملی را معین نمود.

متاسفانه فرانسه در این میان تنها نیست و صرفا بیانگر احساسات ضد اسلامی در اروپا به شمار می آید. ریشه یابی دلایل این پدیده مستلزم بررسی معضلات سیاسی، اقتصادی، و اجتماعی دولت های اروپایی است.

اسلام از جنبه های مختلف دین بزرگی به شمار می آید؛ ۱۴۰۰ سال از ظهور آن می گذرد. هیچ گونه محدودیتی از نظر نژاد، رنگ پوست، فرهنگ، ایدئولوژی سیاسی، یا جغرافیایی در گروش به اسلام وجود ندارد. دیدگاههای اسلامی درباره برابری، حقوق زنان و صلح حتی مترقیانه تر از معیارهای امروزین نیز محسوب می شوند.بدگویان اسلام نمی توانند همه این مسائل را در نظر بگیرند. حزب مردم سوئیس مدعی است که به حفظ نظام سکولار خود متعهد است ولی در عمل رویکردهای آن چیزی بیش از گرایش فزاینده به نژاد پرستی، عدم مدارا و قومیت مداری نیست. وضعیت در فرانسه وخیم تر نیز هست. در این کشور پنج میلیون مسلمان زندگی می کنند؛ بنا به گزارش واشنگتن پست افراد ناشناس در یکی از شهرهای آرام فرانسه به مسجد مسمانان بی حرمتی کردند. از سوی دیگر بایستی اظهارات هشدار دهنده شاهد مالک اولین وزیر مسلمان انگلیس را نیز ذکر کرد. وی که خود قربانی جنایات نفرت است اظهار داشت که بسیاری از مسلمانان انگلیس حس می کنند که در موطن خود منزوی هستند.در حالی که بسیاری از مسلمانان اروپا از احساسات ملی گرایی و میهن پرستی برخوردارند، ولی راست گرایان نژادپرست اروپایی بر تعریف تنگ نظرانه ای از فرانسوی، انگلیسی، آلمانی و ... اصرار دارند.

بایستی اذعان داشت که هم اینک نوعی بحران هویت وجود دارد که صرفا مختص اروپا نیست و بسیاری از فرهنگ های جهان را تحت تاثیر سوء خود قرار داده است. اتحادیه اروپا که با رویکردی اقتصادی شروع شد و سرانجامش به یک سازمان سیاسی و ناسیونالیستی انجامید، به دنبال تعریف یک اروپای واحد و کلیشه ای است. این مسئله موجب هراس درباره از دست رفتن هویت های ملی شده است. و قابل انتظار است که گروههایی از نظر سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی در حاشیه مانده هزینه این نوع خیزش ملی گرایانه را پرداخت نمایند.

هم اینک هدف قرار دادن مسلمانان، مخرج مشترک شایعی است که بخش اعظمی از نخبگان و رسانه های اروپایی را به هم پیوند می دهد. دلایل این مسئله نیز روشن و متعدد است؛ شماری از کشورهای اروپایی هم اینک در کشورهای اسلامی به جنگ مشغولند؛ و بایستی اذعان داشت که سیاستمداران اروپایی برای منحرف کردن اذهان از ناکامی و بی کفایتی خود به این گونه لفاظی های اسلام ستیزانه روی می آورند. تندروی یکی از عکس العمل های غیر قابل اجتناب دربرابر منزوی شدن گروهی است و متاسفانه از آن برای دامن زدن به احساسات ضد مهاجرت گرایانه در اروپا سوء استفاده می شود. این مسئله چرخه شرارت باری است. سیاستمدارانی که به دنبال اسلام ستیزی هستند باید مشغولیت دیگری را پیدا کنند؛ چرا که این بازی افراطی بسیار خطرناک بوده و بایستی متوقف شود.

رمزی بارود

مترجم: آیدین تبریزی