جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

ایران و انگلیس ۸۰ سال نبرد رسانه ای


ایران و انگلیس ۸۰ سال نبرد رسانه ای

سال ۱۳۱۹ بود که بخش فارسی رادیو بی بی سی شروع به کار کرد مبارزات ضد انگلیسی در ایران جریان داشت و آن طور که اسناد نشان می دهد رادیو بی بی سی هم در این میدان به نفع دولت متبوعش فعال بود

سال ۱۳۱۹ بود که بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی شروع به کار کرد. مبارزات ضد انگلیسی در ایران جریان داشت و آن‌طور که اسناد نشان می‌دهد رادیو بی‌بی‌سی‌ هم در این میدان به نفع دولت متبوعش فعال بود.

نقطه عطف وقتی بود که در شب ۲۸ مرداد، اسم رمز کودتا از طریق رادیو بی بی سی اعلام شد. بعد از آن هم رادیو بی بی سی راه خود را می رفت و البته بیش از هر چیز به منافع دولت متبوع خود می اندیشید تا جایی که در دوران پهلوی هم میان دولت ایران و این شبکه مشکلاتی پدید آمد و حتی برای مدتی دفتر این شبکه در تهران تعطیل شد. عملکرد این رسانه در دوران مبارزات​ انقلاب اسلامی همواره مورد انتقاد کارشناسان بوده است. برخی می گویند فعالیت این رسانه در جهت تضعیف رژیم شاه بود، اما برخی دیگر می گویند بی بی سی در جهت مقابله با انقلاب اسلامی از هیچ کوششی فروگذار نکرد و حتی سعی داشت نقش روحانیون و بخصوص امام را کمرنگ جلوه دهد.

بی بی سی ۶۰ سال بعد سایت فارسی خود را هم راه اندازی کرد و نزدیک به ده سال بعد از آن هم به سمت تلویزیون فارسی رفت. در تمام این سال ها اگر چه فعالیت این شبکه در ایران ادامه داشت، اما هاله ای از بی اعتمادی دور فعالیت های آن حلقه زده بود؛ اما ماجرای تلویزیون فارسی چیز دیگری بود و مسئولان ایرانی از همان آغاز واکنش شدیدی علیه این رسانه گرفتند.

کنش های بعدی بی بی سی در جریان وقایع سال ۸۸ نشان داد، مسئولان ایرانی پر بیراه هم نمی گفتند. از آن زمان تاکنون صرفا سرویس جهانی بی بی سی در تهران دفتر دارد و خبری از شبکه بی بی سی داخلی انگلستان یا بی بی سی فارسی در ایران نیست. حتی در مواردی عده ای به جهت همکاری با این رسانه در ایران بازخواست و بازداشت هم شده اند، اما دیگر رسانه های بریتانیایی فعالیت آزادتری در ایران دارند. رویترز تا همین یک سال پیش در تهران دفتر داشت، اما گزارشش از دختران نینجاکار باعث شد فعالیتش متوقف شود. از آن سو فایننشال تایمز هم در ایران دفتر دارد.

اما ایران هم در جنگ رسانه ای خود بیکار ننشسته است. مهم ترین کار رسانه ای ایران در این جنگ راه اندازی شبکه پرس تی وی بوده است، شبکه ای که می خواهد اخبار را با نگاهی نو به مخاطب غربی خود بدهد و البته در روزهای اول خود با اشاره ای روشن به شبکه بی بی سی در متروی لندن تبلیغاتی زده و در آن نوشته بود: تا کی می خواهید به شبکه های قدیمی گوش کنید. در عین حال جذب افرادی چون خواهرزن تونی بلر، نخست وزیر سابق بریتانیا هم از حاشیه های جالب این شبکه بوده است. البته پرس تی وی برای کار خود در بریتانیا و سایر شبکه های غربی به مشکلات زیادی هم برخورده است و این کشورها به بهانه​های واهی مختلفی تحریم های شدیدی علیه این شبکه وضع کرده اند.

نبرد رسانه ای ایران و انگلستان فقط در عرصه رادیو و تلویزیون نبوده است و در عرصه رسانه های مکتوب هم فعالیت هایی شده است . نشریه ای در انگلیس به نام کیهان لندن وجود داشت که مامنی برای سلطنت طلبان بود. این ماهنامه در همین شهریور ماه اعلام کرد که دیگر منتشر نمی شود. لندن البته محل استقرار روزنامه الشرق الاوسط، مهم ترین روزنامه جهان عرب هم هست که بتازگی نسخه فارسی خود را منتشر کرده است، اما مسئولان ایرانی نگاه مثبتی به این نشریه ندارند.