قطع رابطه سیاسی ایران و آمریکا

در سال ۱۸۵۶ پیمانی میان ایران و ایالات متحده آمریکا منعقد شد که اگرچه "پیمان دوستی و بازرگانی" نامیده می شد اما به موجب آن اتباع آمریکا از حقوق برون مرزی برخوردار می شدند. این …

در سال ۱۸۵۶ پیمانی میان ایران و ایالات متحده آمریکا منعقد شد که اگرچه "پیمان دوستی و بازرگانی" نامیده می شد اما به موجب آن اتباع آمریکا از حقوق برون مرزی برخوردار می شدند. این نخستین پیمان رسمی میان ایران و آمریکا بود. پس از آن آمریکائی ها با اعزام میسیونرهای مذهبی سعی در ایجاد زمینه های نفوذ خود تحت پوشش فعالیتهای مذهبی و فرهنگی و انسان دوستانه داشتند.

در سال ۱۸۸۳ نخستین سفیر آمریکا با نام ساموئل بنجامین وارد ایران شد و پنج سال بعد حاج حسینقلی خان به عنوان سفیر ایران وارد واشنگتن شد. پس از آن آمریکا سعی در نفوذ اقتصادی در ایران داشت و در سال ۱۹۱۱ یک هیات مستشاری مالی آمریکا با ریاست مورگان شوستر وارد ایران شد.

در سال ۱۹۲۱ نیز یک هیات مستشاری مالی برای اداره امور مالیه کشور تحت ریاست آرتور میلسپو وارد ایران شد . در شهریور ۱۳۲۰ آمریکا همراه متفقین خاک ایران را به اشغال درآورد و با اوجگیری روزافزون سلطه جویی آمریکا پس از جنگ دوم جهانی، آمریکا در ایران نیز نفوذ خود را گسترانید به طوری که با طرح ریزی و اجرای کودتای ۲۸ مرداد سرنوشت سیاسی و اقتصادی و ... ایران را تا انقلاب اسلامی به دست گرفت .

در سال ۱۳۳۵ سازمان مخوف ساواک را تحت نظارت سیا در ایران ایجاد کرد و در دهه ۱۳۴۰ با اجرای اصلاحات ارضی زمینه برای ایجاد بازار انبوه مصرفی برای کالاهای غربی و خصوصا آمریکا فراهم شد و با به یغما بردن منابع نفتی کشور و فروش سلاح و کالاهای مصرفی ایران را بیش از پیش به سمت وابستگی حرکت داد . چنانکه در ۱۳۴۳ با تصویب ننگین کاپیتولاسیون وجه سیاسی این وابستگی بیش از پیش نمایان شد. با وقوع انقلاب اسلامی اگرچه آمریکا در ایران پایگاه خود را از دست داد . اما دخالت ها و توطئه های این کشور پایان نداشت .

با تسخیر سفارت آمریکا در تهران در ۱۳ آبان ۵۸ توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام و افشای اسناد جاسوسی ، آمریکا پایه های قدرت خویش را بیش از هر زمانی متزلزل می دید . در همین راستا تلاش خود را برای مقابله با انقلاب اسلامی بیشتر کرد و در ۲۰ فروردین ۱۳۵۹ رابطه سیاسی خود را با ایران قطع و دست به یک سری توطئه های نافرجام علیه انقلاب اسلامی زد از جمله: حمله نظامی به طبس ، کودتای نوژه، جنگ تحمیلی ، تحریم اقتصادی و ...