كاستی ها در انقلاب در امور نظامی چین RMA

چین در همه ابعاد قدرت ملی اقتصادی, سیاسی, نظامی و تكنولوژیك دستخوش تغییرات سریع است این مقاله بیشتر در نظر دارد تا به طراحی نیروهای مسلح آن كشور و یكی از جهات روابط و همكاری های نظامی پكن با كشورهای خارجی آن هم با اسرائیل بپردازد

سوابق تاریخی حاكی است كه زیرساخت ملی كشورها از تجارب مجتمع های صنعتی- نظامی است و چین دارای روندهای سریع و پرشتاب صنعتی _ نظامی بوده است. در چین در حوزه نظامی ۴ روند كلی و كلیدی مدت دار به شرح ذیل به چشم می خورد:

۱- با تبدیل تدریجی ارتش كلاسیك چین به ارتش حرفه ای، نسل جدیدی از رهبران نظامی حرفه ای روی كار آمده است كه عمدتاً از نخبگان تأثیرگذار در امور سیاستگزاری دفاعی به شمار می روند. توجه شخصیت های مذكور سیاسی _ نظامی به مدرنیزاسیون نظامی و انقلاب در امور نظامی RMA است. گفته می شود كه ادامه پیشرفت های اقتصادی، تجاری و صنعتی آن كشور از زیرساخت های قدرتمند صنعتی _ نظامی آن كشور نشأت می گیرد.

۲- محیط پیچیده امنیتی منطقه ای چین، روند مدرنیزاسیون ارتش را در امور موشكی، هوایی، سطح و زیر سطح دریا پرشتاب كرده است. توان بازدارندگی، دفاع در عمق و نیروی ضربت قاره ای در محیط امنیتی شرق آسیا از مفاد اصلی دستور كار امنیت ملی و امنیت نظامی چین به شمار می رود.

۳- فرهنگ و بستر تمدنی چین زمینه نرم افزاری فكری انقلاب در امور نظامی چین را فراهم كرده است. به نظر می رسد كه امور نرم افزاری، مغزافزاری، فرهنگ افزاری و سخت افزاری انقلاب در امور نظامی چین توأماً شتاب گرفته است.

۴- صدور مجوز درآمدسازی ارتش چین در امور عمران و آبادی، صنعتی و طراحی ملی است كه هدف آن جبران كسری بودجه و نیز افزایش رشد اقتصادی غیرنظامی است. بنابراین حضور نظامیان حرفه ای و تكنوكرات (سیاستمداران نظامی و نظامیان سیاستمدار) در امور غیرنظامی به خوبی دیده می شود.

استراتژی طراحی نیروهای مسلح چین می باید با شرایط متحول بین المللی پس از ۱۱ سپتامبر در پیكار با جنگ های نامتقارن تروریستی منطبق باشد. متدلوژی های طراحی مذكور شامل ژئوپلیتیك، اقتصاد متحول، دموگرافی و امور فرهنگ سازی، تكنولوژی برتر و مسائل زیست محیطی است. بدیهی است كه طراحی مذكور در ردیف استراتژی های بلند مدت است و در رده امنیت و منافع ملی آن كشور طبقه بندی شده است و White Paper نامیده می شود. پیش بینی می شود كه حداكثر مدت اجرای این استراتژی تا ۲۰۲۵ باشد.

از مطالعه اسناد علمی در این باره برداشت می شود كه ارتش حرفه ای چین در جهت تحول استعداد پرسنلی و استعداد رزمی مشخصات و مختصات ذیل را در چارچوب طراحی نیروهای مسلح برای ۲۰۲۵ داشته باشد:

۱- امنیت بخشی و اطمینان سازی ملی

۲- ارتباطات شبكه ای فراگیر

۳- لجستیك پرشتاب و قابل انعطاف

۴- توان بازدارندگی هوایی، دریایی و زمینی در قبال تهدیدات غیرمتعارف

۵- تربیت واحدهای نخبه رزمی در پیكار نرم و سخت افزاری با تهدیدات نامتقارن.

در واقع انقلاب پرشتاب در امور نظامی چین فرآورده جدیدی به نام ارتش حرفه ای Special Armyرا در تطابق با محیط جدید امنیتی بین المللی پس از ۱۱ سپتامبر بوجود می آورد. البته یكی از مشخصات سیاسی ارتش حرفه ای چین با ارتش حرفه ای ایالات متحده فقدان كار ویژه های سیاسی چون دولت سازی، صلح سازی، جنگ سازی در سطح جهانی توأم در دو یا سه جبهه هم عرض جغرافیایی و اجرای عملیات مركب است. به نظر می رسد كه ارتش حرفه ای چین در بعد مانور جهانی آن هم درهماهنگی با منافع ملی ایالات متحده قابلیت هایی را به اجرا درآورده كه این قابلیت بیشتر به دنبال حفظ و افزایش پرستیژ نظامی در سیستم فرامنطقه ای است. بدیهی است كه لازمه اجرای قابلیت مذكور داشتن C۴I۲SR است كه انقلاب پرشتاب امور نظامی چین به دنبال تحول در فرماندهی (C)، كنترل (C)، ارتباطات (C)، كامپیوتر (C) ارتباطات و روابط عمومی (I)، اطلاعات جاسوسی (I)، نظارت مراقب(S)، اكتشاف و تجسس(R) است. به نظر می رسد كه هسته اصلی استراتژی طراحی ارتش حرفه ای چین برای ۲۰۲۵ Netwar Armyباشد. انقلاب شبكه ای نظامی سلسله اعصاب انقلاب در امور نرم و سخت افزاری نظامی چین (RMA) به شمار می رود.

ارتش جنگ شبكه ای در پوشش انقلاب شبكه ای نظامی به اجرای سه مأموریت شامل جنگ اطلاعات روانی، نبرد جاسوسی شبكه ای، برخورد از نوع نزدیك نیروهایی عملیات مخصوص SOF در دو سطح صحنه عملیاتی و عرصه دیپلماتیك تحت عنوان Warrior Diplomats می پردازند.

البته بعید به نظر می رسد كه ارتش جنگ شبكه ای چین قادر به رقابت با ارتش حرفه ای آمریكا آن هم در محیط امنیتی سیستم بین المللی Dirty Environment باشد.

ظرفیت سیاسی _ نظامی و توانمندی های دفاعی ارتش حرفه ای چین در رقابت با همتای آمریكایی اش نیست. در White Paper مفهوم (AAN) Army after next دیده می شود كه انقلاب پرشتاب امور نظامی آمریكا را بی بدیل كرده است. البته این بدان معنا نیست كه انقلاب در امور نظامی چین قابل محاسبه برای كشورهای دیگر نیست. از طرف دیگر چین برای جبران برخی كاستی ها به همكاری های عالی نظامی با كشورهای دارنده برتری نظامی از جمله اسرائیل پرداخته است. به مدت یكماه آمریكا، اسرائیل را از فروش برخی تكنولوژی های حساس امور راداری، موشكی و هوایی به چین منع كرده و تحت فشار قرار داده است.

اخیراً اسرائیل تصمیم گرفت نوع جدیدی از هواپیماهای بدون سرنشین (UAV) موسوم به Horpy Killer را به چین بفروشد. صرف نظر از علل فروش اقلام پیشرفته نظامی اسرائیل، به نظر می رسد كه چین به دنبال شبیه سازی و مدل سازی جدید از تكنولوژی های مدرن نظامی خریداری شده است. شاید یكی از علل سیاسی _ نظامی چین در معاملات نظامی با اسرائیل تحت فشار قرار دادن آمریكا در امور تایوان باشد. تایوان و اسرائیل به ترتیب برای چین و آمریكا اهمیت مضاعف استراتژیك دارند.

تجهیزات فروخته شده به چین می تواند سامانه های راداری آمریكا را در تایوان منهدم كند.سامانه های مذكور برای ارتقاء توان دفاع موشكی آمریكا _ تایوان در مقابل موشك های كروز چینی نصب شده است. شاید اختلافات اخیر تل آویو و واشنگتن در یكی از دپارتمان های پنتاگون یكی از علل فروش تجهیزات مدرن مذكور به پكن است. متقابلاً نیز آمریكا هواپیماهای مدرن هوا _ دریا از نوع شاهین دریا را در جواب به چین، به پاكستان فروخت.

البته در سال ۱۹۹۹ نیز اسرائیل تحت فشار آمریكا قرار گرفت. در آن سال تل آویو تصمیم گرفت تجهیزات مدرن راداری را به چین بفروشد. اگر چنین معامله ای انجام می شد چین قادر می شد ۶۰ هدف توأم را در فاصله ۲۵۰ مایلی مورد هدف قرار دهد.

هدف از ارائه این دسته از تجهیزات مذكور، تلاش چین برای جبران كاستی ها در امور شبكه ای نظامی بویژه راداری است. پكن تلاش دارد تا تجهیزات مذكور را از طریق روسیه و اسرائیل تأمین كند.

یكی از قابلیت های مندرج در استراتژی طراحی نیروهای مسلح چین شبیه سازی و مدل سازی از هر نوع تجهیزات نظامی و فروش آنها به قیمت های گوناگون برای انواع متقاضیان خارجی بویژه كشورهای جهان سوم از جمله كشورهای خاورمیانه است. شاید یكی از دلایل عدم فروش تجهیزات مدرن نظامی از آمریكا به چین این مسأله مهم است، در حالی كه این نگرانی از جانب آمریكا در قبال هند و پاكستان دیده نمی شود.

بنابراین با توجه به كاستی های موجود در امور شبكه ای نظامی ارتش حرفه ای چین و به عبارتی Netwar Army وجود دارد:

۱- انجام معاملات عالی نظامی با كشورهای برتر نظامی برای دریافت تكنولوژی شبكه های نظامی كه با مقاومت شدید آمریكا روبروست.

۲- تحقق اراده مشترك سیاسی بین پكن و واشنگتن برای درك نگرانی های امنیتی آمریكا در امور خاورمیانه و جنوب آسیا و متقابلاً درك نگرانی های امنیتی چین در محیط استراتژیك پكن به ویژه در امور تایوان شاید بتواند كاستی های شبكه ای نظامی آن كشور را جبران كند.