پنجشنبه, ۲۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 16 May, 2024
نگاهی به جغرافیای تاریخی قزوین
قزوین که از جمله ولایات ایالت جبال به شمار می رفته در شمال غربی تهران واقع است. این شهر از زمان های قدیم نقطه مهمی بوده و معبر های کوهستانی را که از راه ایالت طبرستان به سواحل دریای خزر می رود حراست می کرده است.
ناحیه کوهستانی شمال غربی در زمان های قدیم قسمتی از ولایت دیلمان را تشکیل می داد که مدت زمانی استقلال داخلی داشت و به حکومت عباسی تسلیم نشده بود. در این دوره قزوین مهم ترین قلعه مسلمین در مقابل غیر مسلمانان نواحی شمال ایران بوده و به وسیله ساخلوی نیرومندی از مسلمانان نگهبانی می شد.
در زمان خلفای اموی حجاج که از طرف آنها حکومت عراق را داشت محمد پسر خود را به سر کردگی سپاهی برای جنگ با غیر مسلمانان کوهستان دیلم روانه ساخت. محمد به قزوین وارد شد و در آنجا مسجدی ساخت که یاقوت درباره آن می گوید: این مسجد نزدیک دروازه قصر بنی جنید واقع است و مسجد الثور نام دارد و تا زمان هارون الرشید مهم ترین مساجد قزوین بوده است. ابن حوقل در قرن چهارم نوشته قزوین شهری است دارای بارو و داخل قزوین شهرچه ای است که آن هم دارای بارو می باشد و شهرچه ای که داخل قزوین است دو مسجد دارد، زمین آن حاصلخیز است و مساحت شهر به مقدار یک میل مربع است. اهالی آن دلیر و جنگجویند و خلفای عباسی از این شهر سپاهیان خود را برای تنبیه اهالی دیلم و طالقان روانه می ساختند. به گفته یعقوبی، قزوین دارای دو رودخانه بوده که یکی را وادی الکبیر و دیگری را وادی سیرم می گفتند و در حوالی آن بقایای آتشکده هایی وجود داشته است. مقدسی از انگور و تاکستان های قزوین تعریف کرده است.
اسم یکی از دو شهر قزوین موسی بود و دیگری را شهر مبارک و همچنین مبارکیه می نامیدند. شهر اولی به جهت اینکه به امر موسی هادی خلیفه عباسی برادر بزرگ هارون الرشید در زمان خلافت پدرش مهدی ساخته شده بود به این نام موسوم شد.
هارون الرشید که بعد از برادرش هادی به خلافت رسید وقتی که در سفر خود به خراسان در قزوین فرود آمد مسجد دیگری در آن شهر ساخت و به امر او بارویی نیز به دور شهر کشیده شد. مبارک ترک که یکی از غلامان آزاد شده مأمون یا معتصم بود، در مبارک آباد قلعه مبارکیه را ساخت و بدین جهت آنجا را شهر مبارک نامیدند.
در سده های میانه قزوین همچنان آباد مانده بود ولی مغول ها در آغاز قرن هفتم آنجا را خراب کردند و پس از صد سال حمد الله مستوفی که خود اهل قزوین است شرح مفصلی درباره آن شهر نگاشته که پاره ای از آن را از قول اهالی آنجا نقل نموده. وی در این باره می گوید آن را "شاپور بن اردشیر بابکان ساخته است و شاد شاپور نام نهاده و همانا آن شهری بوده که در میان رودخانه های خرم رود و ابهر رود می ساخته اند."
در شمال غربی قزوین بر قلل مرتفع کوه های میان این ولایت و رودبار که در ساحل رود شاهرود در طبرستان واقع است قلاع اسماعیلیه قرار داشت که به قول حمد الله مستوفی بالغ بر پنجاه قلعه و مرکز آنها الموت و مستحکم ترین آنها قلعه میمون دز بوده است. در این باره آمده است کلمه الموت در زبان طبرستانی به معنی "آشیانه عقاب" یا "آنچه عقاب یافته است" می باشد.
الموت در شش فرسخی قزوین است و آخرین دژ آنجا را حسن داعی علوی که به "الداعی الی الحق" ملقب بود در سال ۲۶۴ ساخت و به قول قزوینی در سال ۴۸۳ به تصرف حسن صباح در آمد و مدت صد و هفتاد و یک سال مستحکم ترین قلاع اسماعیلیه بود. در سال ۶۵۴ هولاکو خان مغول الموت را تسخیر کرد.
حجت الله کریمی
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران غزه دولت سیزدهم مجلس شورای اسلامی دولت مجلس رئیس جمهور شورای نگهبان قوه قضائیه رهبر انقلاب حجاب مجلس یازدهم
سیل مشهد پلیس سیل مشهد تهران هواشناسی قوه قضاییه قتل شهرداری تهران فضای مجازی دستگیری آموزش و پرورش
قیمت دلار قیمت طلا قیمت خودرو خودرو مالیات مسکن بانک مرکزی دلار بازار خودرو سایپا بورس ایران خودرو
نمایشگاه کتاب تلویزیون سریال فردوسی کتاب همایون شجریان نمایشگاه کتاب تهران شاهنامه سحر دولتشاهی
شورای عالی انقلاب فرهنگی دانشگاه تهران فضا تحقیقات و فناوری
رژیم صهیونیستی روسیه فلسطین آمریکا جنگ غزه حماس چین اوکراین ترکیه طوفان الاقصی نوار غزه افغانستان
فوتبال استقلال پرسپولیس لیگ برتر جواد نکونام لیگ برتر انگلیس لیگ برتر ایران باشگاه استقلال رئال مادرید فولاد خوزستان بازی لیگ برتر فوتبال ایران
هوش مصنوعی گوگل ایرانسل روز جهانی ارتباطات تبلیغات عیسی زارع پور وزیر ارتباطات سرعت اینترنت تلفن همراه موبایل
خواب چاقی کاهش وزن دیابت زوال عقل بارداری کودک