بازار سکه والیبال در ایران

بازار والیبال در ایران در قیاس با دیگر کشورها فعلا سکه است و با توجه به پول خوبی که در لیگ ایران به والیبالیست‌های معروف و شناخته شده پرداخت می‌شود، رغبتی برای لژیونرشدن در بین جماعت توپ و تور دیده نمی‌شود.

سال گذشته سعید معروف بهترین پاسور ایران و آسیا را لیگ ترکیه می‌خواست و رقمی که برای این انتقال به معروف پیشنهاد شده بود، مبلغ ۲۰۰ هزار دلار بود، اما پاسور ارومیه‌ای والیبال ایران به این پیشنهاد خوب مالی نه گفت، زیرا اکنون بهتر از این مبلغ را در لیگ ایران می‌گیرد. برابر شنیده‌های معتبر، معروف به‌عنوان پاسور ملی‌پوش تیم متین ورامین، یکی از تیم‌های مدعی این فصل لیگ برتر والیبال قراردادی به مبلغ ۷۰۰ میلیون تومان دارد. به عبارت دیگر معروف به نسبت پیشنهاد خارجی‌اش در لیگ والیبال ایران صد میلیون تومان بیشتر می‌گیرد تا ماندن را به رفتن از لیگ ایران ترجیح دهد.

البته این تنها سعید معروف نیست که چنین قرارداد خوب و دندانگیری دارد. در ایران دو، سه بازیکن دیگر هستند که دستمزد ۷۰۰ میلیون تومانی دارند، مثل امیر غفور و سیدمحمد موسوی که البته با توجه به نقش کلیدی‌شان در تیم ملی والیبال، مبلغ قراردادشان طی امسال افزایش قابل توجهی داشته است.

جدا از مبلغ ۷۰۰ میلیون تومان که به گفته کارشناسان این رشته، سقف پرداختی‌ها محسوب می‌شود، کف قراردادهای والیبال نیز رقمی در حدود ۷۰ تا صد میلیون تومان است، صد میلیون تومانی که تا سه سال پیش رقم قابل توجهی در لیگ برتر والیبال به حساب می‌آمد و این رقم نیز به دو سه نفر خاص تعلق می‌گرفت، اما همراه با رشد و توسعه والیبال و بویژه فتوحات بین‌المللی آن و حضور در لیگ جهانی والیبال، این رقم‌ها افزایش قابل توجهی را نشان می‌دهد. این در شرایطی است که در دنیای حرفه‌ای والیبال بالاترین رقمی که به یک بازیکن پرداخت شده، مبلغ ۴۵۰ هزار دلار است که به ماتا کازیسکی، بازیکن ملی‌پوش و بلغاری تیم هال‌بانک ترکیه پرداخت شده است. البته گفته شده که بازیکنی چون ایوان زایتسف، ملی‌پوش والیبال ایتالیا نیز که برای والیبال دوستان ایرانی بازیکنی شناخته شده است، با تیم پیاچنزا ایتالیا قراردادی ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار دلاری دارد. اضافه بر آن‌که در لیگ روسیه نیز با آن همه سابقه و قدمتش، دریافتی بازیکنان درجه یک رقمی بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار دلار است. به این ترتیب بخوبی می‌توان دریافت که چرا بازیکنان خوب خارجی ترجیح می‌دهند که در لیگ والیبال ایران حاضر شوند.

متوسط درآمد والیبالیست‌ها

در سراسر دنیا والیبالیست‌های حرفه‌ای کمتر از صد هزار دلار در سال درآمد دارند. بر اساس این گزارش، متوسط درآمد والیبالیست‌های اروپایی به ۶۹ هزار دلار در سال می‌رسد. البته عده‌ معدودی از والیبالیست‌های حرفه‌ای در ماه بیش از ده هزار دلار پول می‌گیرند. میزان درآمدهای یک والیبالیست بستگی به این دارد که در چه کشوری بازی می‌کند. آمریکا یکی از کشورهایی است که لیگ والیبال این کشور مکان خوبی برای کسب درآمد بازیکنان است. در بسیاری از باشگاه‌های والیبال این کشور بازیکنان کمتر از ۵۰ هزار دلار در سال درآمد ندارند هر چند در این میان درآمدها به ۳۰ تا ۴۰ هزار دلار هم می‌رسد. برخی از ملی‌پوشان مطرح والیبال دنیا از جمله برخی از بازیکنان تیم ملی لهستان، صربستان یا ایتالیا در طول سال درآمدهای چندصد هزار دلاری دارند اما آیا می‌توان تصور کرد که یک والیبالیست در یک سال درآمد میلیون دلاری داشته باشد؟

استثناهای میلیون دلاری

فیلیپ دالهاوسر بازیکن تیم والیبال ساحلی آمریکا درآمد سالانه‌اش به مرز ۳۸۷ هزار دلار در سال می‌رسد و این نشان می‌دهد که والیبالیست‌های ساحلی هم می‌توانند خوب قرارداد ببندند اما در مورد برترین بازیکنان والیبال جهان چه می‌دانید؟ انعقاد قراردادهای کلان دلاری در والیبال خیلی اتفاق نمی‌افتد اما با این حال می‌توان به والیبالیست‌هایی اشاره کرد که در طول یک سال خیلی خوب پول می‌گیرند، همانند گیلبرتو آمائوری دگودوی فیلو مشهور به جیبا که یکی از برترین والیبالیست‌های چند سال اخیر است. این والیبالیست برزیلی در سه سال اخیر ۹ میلیون دلار درآمد داشته است. دانته دیگر والیبالیست مشهور برزیلی نیز در سال بیش از یک میلیون دلار درآمد دارد. ماکسیم میخاییلف دیگر والیبالیست مشهور که ملیت روسی دارد نیز در طول سال درآمدی یک میلیون دلاری کسب می‌کند. در مجموع کسانی که در والیبال حرفه‌ای دنیا بیش از یک میلیون دلار کسب درآمد دارند معدود هستند.

از حقوق ماهانه ۳۰ هزار یورویی ولاسکو تا ۳۰۰ میلیونی داخلی‌ها

اما دریافتی مربیان والیبال دو سوم رقم پرداختی به بازیکنان است. البته این مساله یک استثنا نیز دارد که آن مربوط می‌شود به دوره‌ای که والیبال ایران سکانداری چون خولیو ولاسکو را بالای سر خود می‌دید. هر چند ولاسکو هر چی گرفته باید گفت نوش‌جانش، چون واقعا مسیر درخشش و جهانی شدن والیبال ایران را هموار ساخت، اما بین آنچه فدراسیون از رقم قرارداد ولاسکو بدست می‌دهد و آنچه کارشناسان این رشته از آن خبر می‌دهند، ده هزار یورو فرق است. طبق آنچه از سوی داورزنی رئیس فدراسیون والیبال اعلام شده، خولیو ولاسکو ماهیانه ۲۰ هزار یورو از ایران دریافت کرده است که می‌شود ۲۴۰ هزار یورو در سال. البته کارشناسان این رشته که با فدراسیون در ارتباط بوده و به واسطه دامنه ارتباطاتشان اطلاعات بیشتری نسبت به دیگران دارند، معتقدند که رقم قرارداد ولاسکو ۳۰ هزار یورو در ماه بوده است. به هر حال در حالی که چند روزی بیشتر از جدایی ولاسکو از والیبال ایران نمی‌گذرد، گفته می‌شود که او با رقمی بسیار کمتر از ایران، هدایت تیم ملی والیبال آرژانتین را پذیرا شده است تا به قول خود در رابطه با والیبال کشورش ادای دین کند.

اما جدا از بحث سرمربی تیم ملی که به طور طبیعی باید پرداختی به وی متفاوت‌تر از دیگر مربیان باشد، بالاترین رقمی که به مربیان وطنی در لیگ برتر پرداخت می‌شود، ۳۰۰ میلیون تومان است. مربیانی نیز که در بورس قرار دارند دو نفر بیشتر نیستند؛ یکی مصطفی کارخانه مربی موفقی که طی سال‌های گذشته در رده‌های پایه تیم‌های ملی را به موفقیت‌های بزرگی در سطح آسیا و جهان رسانده و اکنون در لیگ تیم باریج اسانس کاشان را به عنوان تیمی مدعی در عرصه رقابت‌ها دارد و دیگری پیمان اکبری، کاپیتان سابق تیم ملی والیبال و سرمربی کنونی تیم پیکان که نشان داده است می‌تواند در این عرصه نیز صاحب حرف‌های تازه‌ای باشد. جدا از این دیگر مربیان ایرانی رقم‌هایی بسیار کمتر دریافت می‌کنند. مثل بهروز عطایی در تیم کاله که گفته می‌شود ۱۵۰ میلیون تومان قرارداد دارد و همین طور جبار قوچان‌نژاد سرمربی تیم میزان خراسان که گفته می‌شود ۶۰ میلیون تومان قرارداد دارد.

البته این وضع در عرصه جهان منهای چند مربی خاص، تعریف چندانی ندارد و آن گونه که گفته می‌شود مربیان و بازیکنان بلغاری در ماه زیر صد دلار دریافتی دارند.

حجت‌اله اکبرآبادی