قاتل نمایشگرهای ال سی دی کیست

پیش بینی شده است که پانل های ال سی دی ظرف چهار پنج سال آینده از بازارهای جهانی محو خواهند شد, همان گونه که پیش تر پانل های سی آر تی از بازار هجرت کرده و به دیار باقی شتافتند اما پرسش مهم این است که کدام یک از تکنولوژی های موجود را می توان جایگزین شایسته ای برای این پانل ها معرفی کرد

پیش‌بینی شده است که پانل‌های ال.سی.دی ظرف چهار پنج سال آینده از بازارهای جهانی محو خواهند شد، همان‌گونه که پیش‌تر پانل‌های سی.آر.تی از بازار هجرت کرده و به دیار باقی شتافتند. اما پرسش مهم این است که کدام‌یک از تکنولوژی‌های موجود را می‌توان جایگزین شایسته‌ای برای این پانل‌ها معرفی کرد؟ این پرسش هم مطرح است که آیا تکنولوژی دیگری می‌تواند به جایگاه بی‌بدیل ال.سی.دی از نظر عمومیت دست پیدا کند؟ برای ارایه پاسخ به پرسش‌های بالا لازم است تا نامزدهای جایگزینی را بیشتر بشناسیم!

راستش تعداد نامزدهای از سه چهار مورد فراتر نمی‌رود. البته نه اینکه تکنولوژی‌های دیگری وجود ندارند نه، اما به نظر نمی‌رسد به دلایل مختلف بتوانند ظرف هفت هشت سال آینده تجاری شوند. بین خودمان بماند که زمینه استفاده از نمایشگرها در سال‌های اخیر توسعه پیدا کرده است و تغییر کاربری برخی دستگاه‌ها موجب شده تا زمینه مناسب برای حضور تکنولوژی‌های نمایشی متنوع فراهم شود. به‌طور مثال؛ سامسونگ از تکنولوژی دیودهای نوری مبتنی بر ترکیبات آلی (OLED) در برخی گوشی‌ها استفاده کرده است. ال.جی و سونی و اچ.تی.سی و موتورولا هم از تکنولوژی مشابه استفاده می‌کنند، حال آنکه نمایشگرهای او.ال.ئی.دی خیلی ارزان نیستند و برای عرضه در سال ۲۰۱۳ میلادی برنامه‌ریزی شده بودند. یعنی شکل و شمایل جدال تکنولوژ‌های نمایشی وابسته به نوع بازار مصرف دارد.

● چهره ماندگار: ال.سی.دی

هیچ تکنولوژی نمایشی دیگری جز ال.سی.دی نمی‌توانست بنی‌بشر را از شر نمایشگرهای لگن‌الشکل سی.آر.تی (CRT) خلاص کند. خدا اجرش دهاد که چنین کرد. اما تمام اینها به مدد تفاوت‌های آشکاری بود که میان این دو وجود داشت و خریدار منفعت‌طلب را در کسری از زمان به نتیجه مطلوب هدایت می‌کرد. زمان پاسخ‌گویی پیکسل‌ها برای سال‌ها ضعف ال.سی.دی در برابر سی.آر.تی عنوان می‌شد که با کاهش زمان پاسخ‌گویی پانل‌های ال.سی.دی به کمتر از پنج میل‌ثانیه، مشکل مرتفع شد و دوستان گیمر هم دل از قدیمی‌ها کندند و به ال.سی.دی روی آوردند. به هر حال باید بپذیرید که ال.سی.دی حداقل برای سه تا چهار سال آتی مناسب‌ترین گزینه برای مصرف‌کننده است. هر چند پذیرفته که قافیه را در برخی حوزه‌ها مانند نمایشگرهای گوشی باخته است!

● رفیق نامرد: ال.ئی.دی

باور کنید اگر ال.سی.دی بی‌نوا می‌دانست که تکنولوژی نوردهی دیودهای نوری (LED) جاه‌طلب و تمامیت‌خواه و به دفع لامپ‌های مهتابی‌شکل کاتود سرد (CCFL) بسنده نمی‌کند، چنین نمی‌کرد و ضعف‌های رفیق سال‌های متمادی‌اش را می‌پذیرفت و راه به ال.ئی.دی‌جماعت نمی‌داد. اما چه فایده که کار از کار گذشته است و تکنولوژی ال.ئی.دی از پس نمایشگرها به پیش آمده و پانل‌های ال.سی.دی را از پیش به بیرون پرتاب کرده است. تکنولوژی ال.ئی.دی را پیش‌تر گفته‌ام که بر دو گونه است، گونه اول به تولید نور اکتقا کرده و همکار پانل‌های ال.سی.دی محسوب می‌شود، اما گونه دیگر تاب تحمل ال.سی.دی را ندارد و شاید اینگونه می‌پندارد که وقتی خود می‌تواند هم نور تولید کند و هم رنگ‌ها را کنترل کند، چه نیازی به پانل‌های ال.سی.دی است. راستش درست می‌پندارد و تجربه ثابت کرده که بازار آینده، عاشق تکنولوژی‌هایی است که پیچیدگی‌های کنونی را ساده‌تر می‌کنند.

● آرام و موقر: ال.ئی.دی‌های آلی (OLED)

هنگامی‌که مواد نیمه‌هادی موجود در بطن دیودهای نوری با ترکیبات آلی (Organic) تلفیق می‌شوند ویژگی‌های جدیدی پدیدار می‌شوند. تکنولوژی او.ال.ئی.دی (OLED) از تبار ال.ئی.دی است، اما بسیاری از ضعف‌ها را پوشش داده و قابلیت‌های جدیدی ارایه کرده است. این تکنولوژی نیز بی‌نقص نیست. دیودهای نوری آلی، تکنولوژی غریبی است و نقص‌های عجیبی دارد.

▪ اول اینکه؛ هزینه تولیدش مانند هر تکنولوژی نوبارنه دیگر بالاست.

▪ دوم اینکه؛ دیودهای نوری آلی حساسیت فوق‌العاده‌ای به آب (رطوبت) دارند و در کسری از ثانیه تخریب می‌شود.

▪ سوم اینکه؛ عمر دیودهای نوری آلی کمتر از دویدهای نوری معمولی است.

▪ چهارم اینکه؛ رنگ‌های سه‌گانه آبی و قرمز و سبز به‌طور یکسان تولید نمی‌شوند، از این‌رو میان رنگ‌ها تعادل منطقی برقرار نیست. به‌طور معمول رنگ آبی بر دیگر رنگ‌ها غلبه دارد.

▪ پنجم اینکه؛‌ احتمال سوختن دیود نوری آلی در صورت کار ممتد وجود دارد. تکنولوژی او.ال.ئی.دی در این ویژگی مشابه تکنولوژی پلاسماست.

▪ ششم اینکه؛ مصرف انرژی به نور پس‌زمینه وابسته است. مصرف انرژی در حالت حداقلی می‌تواند تا یک‌سوم پانل‌های ال.سی.دی باشد، اما اگر نور پس‌زمینه روشن باشد گاه مصرف انرژی برابر با حضرات ال.سی.دی و حتی اندکی بیشتر می‌شود.

▪ هفتم اینکه؛ دیودهای نوری آلی شدیدا به پرتوهای ماوراء بنفش (UV) واکنش نشان می‌دهند و از بین می‌روند.

و آخر اینکه؛ عیب‌های دیگر هم وجود دارد، اما گفتنش را صلاح نمی‌دانیم. خوبیت ندارد آدمی عیب‌بین باشد!

حال که درباره نقص‌ها صحبت کردیم، بد نیست یکی دو مورد از مزیت‌های این تکنولوژی را نیز عنوان کنیم:

▪ اول؛ اگر این تکنولوژی عام شود، هزینه تولیدش به مراتب کمتر از تکنولوژی‌های کنونی خواهد شد.

▪ دوم؛ پانل‌های او.ال.ئی.دی فوق‌العاده سبک‌وزن و منعطف هستند. از این‌رو امکان تولید نمایشگرهای سبک و منعطف را ممکن می‌سازند. یعنی همان نمایشگرهایی که تا می‌شوند و در جیب جا می‌شوند!

▪ سوم؛ زاویه دید فوق‌العاده‌ای داشته و در قیاس با ال.سی.دی‌جماعت توان تولید نسور بیشتری دارند. یعنی روشنایی (Brightness) بهتری دارند. از این رو؛ یکی از قاتلان بالفطره پانل‌های ال.سی.دی در بازار تلویزیون‌ها و نمایشگرهای کامپیوتر قلمداد می‌شوند.

▪ چهارم؛ زمان پاسخ‌گویی بی‌بدیلی دارند. حداقل زمان پاسخ‌گویی بهترین پانل‌‌های فاخر ال.سی.دی از یکی دو میلی‌ثانیه کمتر نیست، اما زمان پایخ‌گویی پانل‌های او.ال.ئی.دی از یک‌دهم میلی‌ثانیه فراتر نمی‌رود. یعنی حداقل صد مرتبه سریع‌تر است!

در حال حاضر از پانل‌های مبتنی بر تکنولوژی او.ال.ئی.دی در نمایشگر گوشی‌ها استفاده می‌شود و AMOLED خطاب می‌شود که مخفف Active Matrix OLED است و به پانل‌هایی اشاره می‌کند که به‌طور پویا آدرس‌دهی می‌شوند. این پانل‌ها هم معیابی دارند. از این‌رو؛ گونه بعدی این تکنولوژی با نام Super AMOLED عرضه شد. آخرین تکنولوژی معرفی شده به بازار Super AMOLED Plus نام دارد که چندی پیش توسط سامسونگ معرفی شده است.

سامسونگ، سونی و ال.جی اصلی‌ترین سازندگان پانل‌های AMOLED هستند!

سونی و سامسونگ چند مدل تلویزیون بر اساس این تکنولوژی تولید کرده‌اند که بیشتر جنبه عرفی و تست بازار را دارد و هنوز تجاری نشده است!

● شیک و تمیز: لیزر!

دوستانی که با تکنولوژی پرتوهای لیزر آشنا هستند می‌دانند که لیزرها، بی‌نهایت دقیق و تمیز هستند و اگر از زندگی کنونی حذف شوند، بنی‌بشر نابود می‌شود. شرکت میتسوبیشی چهار پنج سالی می‌شود که تکنولوژی LaserTV را معرفی کرده است، اما به دو دلیل اصلی نتوانسته آن را به‌طور گسترده در بازار وارد کند. اول اینکه هزینه تولید پانل‌های مبتنی بر این تکنولوژی فوق‌العاده بالاست و آن هم در این بل‌بشوی بحران‌های اقتصادی، مقرون به‌صرفه نیست و از اساس طرفدار ندارد. دلیل مهم‌تر این است که میتسوبیشی حاضر نیست این تکنولوژی را واگذار کند. سامسونگ و ال.جی و ان.ئی.سی مشتری هستند، اما میتسوبیشی حاضر به همکاری نیست و قیمتی که پیشنهاد کرده تخیلی است. بازار نمایشگرها هم دست همین دوستان است و همین‌طوری به دیگران اجازه ورود و عرض اندام نمی‌دهند! تکنولوژی LaserTV تمام مزیت‌های پلاسمای و ال.سی.دی و ال.ئی.دی را توأمان دارد و اگر انرژی را آدمیزادی مدیریت کند، تکنوولژی بی‌بدیلی خواهد بود، اما جبر زمانه انگاری قصد ندارد فرصت لازم را در اختیار این تکنولوژی قرار دهد!

● و اما بعد!

شک نکنید که بازار نمایشگرهای گوشی در دو سه سال آینده در اختیار تکنولوژی AMOLED خواهد بود. شرایط بازار به‌گونه‌ای است که بخش بالادستی بازار نمایشگرهای کامپیوتر و تلویزیون‌های فاخر ظرف چهار پنج سال آینده در کنف اختیار خاندان AMOLED خواهد بود و بخش اقتصادی این بازارها به پانل‌های ال.ئی.دی واگذار خواهد شد. در شیوه جدید محاسبه هزیه تولید، قابلیت بازیابی را باید افزود. تولید ال.سی.دی با این مدل صرفه اقتصادی ندارد. قابلیت بازیابی بدین معناست که اگر پانل دچار مشکل حاد مانند سوختن بخضی از دیودهای پانل شد، مابقی پانل به نحوی از انحاء قابل بازیابی و استفاده دوباره باشد!

پس خاندان ال.ئی.دی و قبیله او.ال.ئی.دی را به‌عنوان قاتلان بالفطره ال.سی.دی معرفی می‌کنم!

● چه باید کرد؟

با توجه به صحبت‌های بالا‌ آیا خرید دستگاه دیجیتال با پانل ال.سی.دی جایز است؟

راستش توصیه می‌کنم به گفته‌های بالا زامنظر تئوری نگاه کنید. قواعد دیگری در دنیای واقعی جاری هستند که در قاطبه پیش‌بینی‌ها لحاظ نمی‌شوند. تکنولوژی ال.سی.دی، گاو شیرده است و هیچ آدم عاقلی گام شیرده را ذبح نکرده و قیمه‌پلو خیرات نمی‌کند!

تکنولوژی‌های دیگر خیلی زرنگ باشند بتوانند بخش فاخر بازار نمایشگرهای کامپیوتر و تلویزیون را تسخیر کنند و خیال‌تان آسوده باشد که ال.سی.دی‌ها را به سادگی نمی‌توان از بازار خارج کرد. البته داستان نمایشگرهای گوشی و لپ‌تاپ و تبلت و امثالهم مجزاست. نیاز به افزایش شفافیت، کاهش وزن، کاهش ضخامت، افزایش انعطاف، کاهش مصرف انرژی و تقلیل قیمت بالاخره جماعت ال.سی.دی را از دستگاه‌های قابل‌حمل حذف خواهد کرد و این اتفاق در گوشی‌ها و تبلت‌ها زودتر رخ خواهد داد. اما بدانید که در شرایط کنونی، هیچ‌یک از شرکت‌های بزرگ حاضر در صنعت نمایشگر حاضر نیست پول بی زبان را صرف توسعه تکنولوژی جدید کند، در حالی‌که می‌تواند از تکنولوژی موجود که همان ال.سی.دیباشد بهره بیشتری ببرد. بر این اساس؛ فکر می‌کنم که شرکت‌های سازنده تا مدت‌ها به تولید نمایشگرهای ال.سی.دی ادامه خواهند داد و در بهترین حالت؛ تکنولوژی نوردهی ال.ئی.دی را بهتر می‌کنندو شک ندارم که تکنولوژی‌های دیگر را حداقل برای دو سه سال آینده در بخش اشرافی بازار محدود خواهند ساخت تا شیر گاو مقدس‌شان که ال.سی.دی باشد تمام شود!

اگر خریدار نمایشگر کامپیوتر یا تلویزیون هستید، همان ال.سی.دی با تکنولوژی نوردهی ال.ئی.دی را ابتایع کنید.

اگر خریدار لپ‌تاپ هستید، مثل بالا رفتار کنید، اما اگر خریدار تبلت‌ها هستید گفته می شود که اپل در تولید آی‌پد ۳ از پانل‌های AMOLED و سامسوسنگ در نسخه بعدی گالاکسی‌تب از پانل Super AMOLED Plus استفاده خواهد کرد.

در بازار گوشی‌ها هم قاطبه گوشی‌های درست و درمان سامسونگ و اچ.تی.سی و گوگل و نوکیا و یکی دو مدل از ال.جی و سونی‌اریکسون و دل از AMOLED استفاده می‌کنند. این نمایشگرها که کیفت بصری خیره‌کننده‌ای دارند بی‌شک در ماه‌های آتی همه‌گیر می‌شوند. به‌تصورم هزینه کردن برای ابتیاع این‌قبیل امکانات عاقلانه است!

این را هم بگویم و خلاص که زنده باد ال.سی.دی که اگر قدیمی است، اما با چنگ و دندان از محدوده خود حفاظت می‌کند و بین خودمان بماند که هیچ تکنولوژی فاخر و غیرفاخری نمی‌تواند ل.سی.دی را تا پنج سال دیگر از کف بازار بیرون کند!

اگر عمر بود و قسمت شد، دوست دارم درباره تکنوولژی AMOLED بیشتر صحبت کنم.