به رسمیت شناخته شدن غنی سازی, بسیار مهم است

توافق ایران و ۱ ۵ گرچه با رضایت طرفین ماجرا حاصل شد, اما در تحلیل ها و گزارش های مختلف, اظهارنظرهای گوناگونی راجع به جزئیات این توافق منتشر می شود که در برخی ایران, برنده این بازی معرفی شده و در بعضی نیز به نوعی دیگر تحلیل شده است در همین راستا با حسن بهشتی پور, کارشناس مسائل بین الملل صحبت کرده ایم

توافق ایران و ۱+۵ گرچه با رضایت طرفین ماجرا حاصل شد، اما در تحلیل‌ها و گزارش‌های مختلف، اظهارنظرهای گوناگونی راجع به جزئیات این توافق منتشر می‌شود که در برخی ایران، برنده این بازی معرفی شده و در بعضی نیز به نوعی دیگر تحلیل شده است. در همین راستا با حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل بین‌الملل صحبت کرده‌ایم.

حسن بهشتی پور همچون مقامات کشورمان تاکید دارد که این توافق، یک توافق برد ـ برد است و خاصیت چنین توافقی این است که هر طرف خود را برنده می داند و هر دو طرف از نتیجه راضی اند.

وی، دستاورد توافق ژنو را میراث زحماتی می داند که در بیش از ۱۰ سال گذشته در عرصه هسته ای کشیده شده است.

با توجه به متن توافق نامه، بحث بازی برد ـ برد و موازنه میان امتیازاتی که از سوی دو طرف داده شده است، چگونه ارزیابی می کنید؟

این موضوع بستگی دارد به این که از چه زاویه ای بخواهیم با موضوع برخورد کنیم. بزرگ ترین دستاورد ایران در بحث انرژی صلح آمیز هسته ای، رسیدن به چرخه کامل سوخت هسته ای بوده است. ایران در سال ۸۶ به چرخه سوخت رسید و البته صفحه سوخت در سال ۹۰ تولید شد. اکنون دنیا این توانایی ایران را به رسمیت شناخته و طبق سند توافق، پذیرفته اند که فعالیت هایمان را بدون این که منجر به وضع تحریم های جدید و درگیری و بروز جنگ نظامی شود، ادامه دهیم. ولی از آن طرف برای این که آنها این حق ایران را به رسمیت بشناسند، تعهدات خیلی مهمی داده ایم که به نظر من، ما به دلیل شرایطی که در آن قرار گرفته بودیم، باید این تعهدات را می دادیم. یعنی «به رسمیت شناخته شدن فعالیت هسته ای ایران» برد ما در این بازی است و از آن طرف هم تعهداتی که ایران داده و نظارت ها بر فعالیت ها گسترده تر شده و برای شش ماه برخی فعالیت های ما تعلیق شده، عملا دستاوردها و برد طرف مقابل در این بازی است.

علت این که در این مقطع شاهد چنین توافقی هستیم، چیست؟

برای این که دو طرف، رویکرد خود را عوض کردند. در گذشته رویکرد همچون گفت وگوهای جنگ سرد بود که فقط دو طرف می نشستند و حرف خود را می زدند، ولی از دوره ای که آقای ظریف و تیمش مسئولیت را به عهده گرفت، طرحی را روی میز گذاشتند که عملا بهانه را از طرف مقابل گرفت. آقای ظریف قاعده بازی را عوض کرد و به نتیجه هم رسید و نشان داد که از طریق دیپلماتیک با منطق قوی می توان طرف مقابل را متقاعد کرد. منتها باید یک چیزی داد و یک چیزی گرفت، این طور نیست که فقط حرف شما باشد یا برعکس، فقط حرف طرف مقابل باشد. دیپلمات حرفه ای کسی است که بازی را دوسر برد می کند و هر دو طرف می توانند احساس برد داشته باشند.

مقاومت ایران بر حقوق هسته ای و توسعه فعالیت های هسته ای چقدر در متقاعد شدن طرف مقابل به پذیرفتن حقوق ایران تاثیر داشت؟

این دستاورد بزرگ مربوط به یک مقطع طولانی است که شاید بتوان ابتدای آن را سال های ۶۷ و ۶۸ دانست. بسیاری حتی در این راه جان خودشان را نثار کردند که ما پنج شهید بزرگوار در این راه داشته ایم. افراد بسیاری در این زمینه زحمت کشیدند و اسم آنها ناشناخته است. جوانان کشور ما ثابت کردند که ایرانی ها می توانند به صورت تیمی کار کنند و شاهکار بزرگی را خلق کنند. ما اگر ۱۹ هزار سانتریفیوژ نداشتیم که نمی توانستیم با این قدرت در مذاکرات حاضر شویم. زمانی تمام داشته ما یک آبشار با ۱۶۸سانتریفیوژ بود، اما الان ۱۹هزار سانتریفیوژ در ایران می گردند و اینها پشتیبان مذاکره کنندگان ما بود. مساله فقط بر سر روش هاست. روش در هر زمانی ممکن است متفاوت باشد و تاکتیک های مختلفی اتخاذ شود. سیاست ما در ده سال گذشته واحد بوده و آن این که غنی سازی اورانیوم، حق مسلم ایران است و ایران به دنبال چرخه کامل سوخت هسته ای است، بدون این که قصدی برای دستیابی به سلاح هسته ای داشته باشد. این موضوعی است که مقام معظم رهبری هم همواره روی آن تاکید کرده اند. بنابراین دستاورد اخیر، میراث زحمت هایی است که از سال ۶۷ کشیده شده است.