دشمنان سهروردی

درباره سهروردی، دو گروه به افراط و تفریط سخن گفته‌اند: یکی او را چنان بزرگ می‌داند که هر کسی نباید به خود اجازه ادعای فهم مطالب او را بدهد. اینان مقلدان خودباخته گذشتگان‌اند …

درباره سهروردی، دو گروه به افراط و تفریط سخن گفته‌اند: یکی او را چنان بزرگ می‌داند که هر کسی نباید به خود اجازه ادعای فهم مطالب او را بدهد. اینان مقلدان خودباخته گذشتگان‌اند که همیشه رو به گذشته دارند و هر گذشته‌ای را از آینده‌اش کامل‌تر و داناتر می‌دانند! اگر سخن اینان درست باشد، هیچ گاه نباید اندیشه درست و ابداع تحول‌آمیزی پدیدار شود. اما گروه دیگر چنان غرق در جمود و تعصب دینی‌اند که هرگونه دانش و اندیشه‌ای را که در متون دینی (کتاب و سنت) سابقه نداشته باشد، نامشروع و برخطا می‌شمارند. اینان نه تنها فلسفه و حکمت اشراق، بلکه حتی طبیعیات، ریاضیات، کلام و منطق را نیز خطرناک می‌دانند. برای مثال به کتاب «المنقذ من الضلال» غزالی، بحث اقسام علوم را ببینید. هر نسلی باید بر معارف نسل پیش چیزی بیفزاید و روز به روز دانش و معرفت را تکامل بخشد. متأسفانه عده‌ای که مراکز دانشگاه فلسفه و کلام و عرفان را در اختیار دارند، هنوز به این نکته توجه نکرده‌اند و هرگونه نقد و نوآوری را گستاخی شمرده و نامطلوب می‌دانند.