اخلاقیات در كار پروژه ی «نظامنامه ی داوطلبانه ی صنعتی» وی آی پی

«فناوری های جامعه ی اطلاعاتی», نقشه ی كار و فعالیت های پیشه گانی را با سرعت بسیار فراوان تغییر می دهند كار و شركت ها را می توان به شیوه های جدیدی سازماندهی كرد

۱) تدوین نظامنامه‌ای برای تسهیل در بهبود اخلاقیات كار

«فناوری‌های جامعه‌ی اطلاعاتی»، نقشه‌ی كار و فعالیت‌های پیشه‌گانی را با سرعت بسیار فراوان تغییر می‌دهند. كار و شركت‌ها را می‌توان به شیوه‌های جدیدی سازماندهی كرد. شخصیت‌های حقوقی ]شركت‌ها[ و مكان‌های كار را می‌توان از مسافات و مناطق زمانی، مستقل كرد- این به معنای دسترسی به بازارهای جدید و كارپایه[۲]‌‌ی جدیدی برای رشد اقتصادی، و نیز به معنای كار در سراسر كشور و رویارویی بین نظام‌های ارزشی مختلف و علائق متضاد می‌باشد.از فناوری اطلاعات می‌توان برای بهره‌برداری غیرمنصفانه از منابع جهانی استفاده كرد، اما فناوری اطلاعات در عین حال، شكل‌گیری «دنیای نو» در راستای تحقق راه‌حل‌های پایدارتر، واردشدن در رقابت‌های نامنصفانه، و توزیع مزایای بالقوه‌ی جامعه‌ی اطلاعاتی در بین دریافت‌كنندگان بسیار را تسهیل می‌كند. چالش‌ جامعه‌ی اطلاعاتی، بهره‌گیری از توانش‌های بالقوه، و در عین حال پرهیز از مخاطرات تهدیدكننده است.اساساً سه روش عمده برای ساختن یك كارپایه‌ی مشترك به منظور تدوین بخش «تجارت جهانی‌» و «كار جهانی» در راستای تحقق «جامعه‌ی اطلاعاتی جهانی»‌ عادلانه و متوازن وجود دارد:‌

▪ قانونگذاری چندجانبه

▪توافقات چندجانبه

▪ تعهدات صنعتی داوطلبانه- نظامنامه‌ی عملی مبتنی بر ملاحظات اخلاقی

قانونگذاری و توافقات چندجانبه، پیچیده هستند و معمولاً- اگر امكانی برای تحقق آن‌ها موجود باشد- انجام آن‌ها زمان بسیار طولانی می‌برد. برخلاف توافق‌های رسمی و قانونگذاری، توافق‌های داوطلبانه چندین مزیت عمده دارند:‌ سریع‌ترند، انعطاف‌پذیرترند، و آزمودن طیف گسترده‌تری از گزینه‌ها را نیز امكانپذیر می‌سازند. بنابراین نظامنامه‌های عملی داوطلبانه، كه توسط خود فعالان صنعتی عرضه و تصویب می‌شوند، چه‌بسا مكمل‌ها و بدیل‌های كارآمدی برای آیین‌نامه‌های چندجانبه و توافق‌های موجود باشند.بنابر تحقیقی كه اخیراً انجام شده، فناوری نوین اطلاعات، بویژه اینترنت، شكاف بین كشورهای بسیار صنعتی و كشورهای درحال‌توسعه را كم خواهد كرد. فناوری، جریان سریع‌تر اطلاعات و تبادل وسیع‌تر دانش را، نسبت به هر زمان دیگر پیش از اكنون، امكانپذیر می‌كند، و موجب شفافیت در شرایط حیات كاری و پیشه‌گانی می‌گردد، كه به معنای آگاهی بیش‌تر به تفاوت‌ها، وتقاضای فزاینده برای برابری ]و مساوات [ می‌باشد.

۲) مجموعه اهداف«وی‌آی‌پی» عبارت‌اند از:‌

▪ روشن‌كردن اساس و جوهره‌ی اخلاقیات پیشه‌گانی و انجام گفتمان درباره‌ی مسئولیت‌های مشترك در میان شركا[۳]ی «وی‌آی‌پی» و شركت‌كنندگان[۴] صنعتی در «وی‌آی‌پی»؛

▪ ارائه‌ی یك نمای كلی و جامع و یك بررسی نظام‌مند از میزان مناسبت و تأثیر پیمان‌های موجود (قوانین، توافق‌ها، بیانیه‌ها) و نظامنامه‌های اجرایی قابل‌كاربرد برای كار و پیشه‌ی بین‌الملی در داخل مرزهای كشوری؛‌

▪ ایجاد یك داده‌پایگاه[۵] و ابزار سنجش دسترس‌پذیر از طریق اینترنت- مبتنی بر داده‌های پیمایشی و روش‌شناسی منطق فازی كه فعال‌كردن، كنترل، و تحلیل فرآیندهای حصول اجماع عمومی را تسهیل می‌كند؛

▪ پیشنهاد یك نظامنامه‌ی اخلاقی برای كار انجام‌شده در داخل مرزهای كشوری- این كار در گفتمان با شركت‌های بزرگ بین‌المللی انجام می‌گیرد؛

▪ حصول تأیید نظامنامه‌ی «وی‌آی‌پی‌» از سوی یكصد شركت بین‌المللی كه علاقه‌ی خود را به اتخاذ نظامنامه‌ای برای عملیات بین‌المللی خود- كه با نمونه‌سازی از كاربرد «ابزار خودسنجی وی‌آی‌پی‌»[۶] به شكل عام اعلان شده- اظهار می‌دارند.

۳) رویكرد فنی

روش‌شناسی كلی «وی‌آی‌پی‌»، تركیبی از روش‌ها و رویكردهای كلاسیك علمی- مشتمل بر عناصر توصیفی، تحلیلی، توضیحی، و تجویزی- و كار تكوینی است، كه با همكاری شركا و شركت‌كنندگان صنعتی انجام می‌شود.فعالیت‌های پژوهشی از دو بخش تشكیل می‌شوند: بخش اول، توصیف ماهیت اخلاقیات به‌طور عام، شناسایی نظام‌های ارزشی، و روشن‌كردن پیوندها]ی آن[ با راهبردها و اخلاقیات پیشه‌گانی است. روش مورد استفاده برای ترویج این اهداف، در درجه‌ی اول انجام پیمایش‌هایی بر روی سواد، و نیز گفتمان‌هایی با شركت‌كنندگان صنعتی «وی‌آی‌پی‌» است. انجام كار، به یك بحث جامع درباره‌ی موضوع منتج می‌شود و یك «دانش‌پایگاه»[۷] فراهم می‌آورد كه فرایند تدوین «نظامنامه‌ی وی‌آی‌پی‌» را تسهیل خواهد كرد.بخش دوم كار پژوهشی شامل وارسی نظام‌مند نظامنامه‌های اجرایی موجود، نظامنامه‌های اخلاقی و توافق‌های چندجانبه درباره‌ی حقوق انسانی، شرایط كاری، حفاظت محیط زیست، روابط بین‌المللی پیشه‌گانی، و به‌كارگیری و انتقال فناوری اطلاعات است. بعلاوه این بخش ایجاد ابزاری برای تحلیل و حصول اجماع- برمبنای موردكاوی[۸]‌ها، پژوهش‌های جامعه‌شناسانه، و روش‌شناسی منطق فازی- را نیز شامل می‌شود.موازی با فعالیت‌های پژوهشی، به تدوین نظامنامه‌ی «وی‌آی‌پی‌»، گسترش گروه مشاركت‌كنندگان صنعتی، و تمركز و اشاعه‌ی فرایندها و نتایج «وی‌آی‌پی‌» اقدام می‌شود.«نظامنامه‌ی اجرایی داوطلبانه‌ی صنعتی»‌، كه برچسب كیفیت توافق‌های كاری بین- مرزی مبتنی بر «فناوری‌های جامعه‌ی اطلاعاتی» به شمار می‌آید، اهداف زیر را در پی دارد:

▪ تضمین تقسیم عادلانه‌ی مزایای ناشی از جامعه‌ی اطلاعاتی بین سازمان منتقل‌كننده/ مستقر‌كننده و منطقه/ كشور میزبان؛

▪ بهسازی شرایط كار و كیفیت حیات در مناطق/ كشورهای میزبان؛‌

▪ ایجاد انگیزه برای توسعه‌ی مراكز تجارت جهانی و مشاركت در رقابت‌ عادلانه‌ی جهانی؛‌

▪ بهسازی وضعیت رقابتی شركت‌های اروپایی از طریق ملاحظات اخلاقی در مواجهه با بازار جهانی.

۴) آنچه تا كنون به دست آمده:

▪ گزارش:‌ «جوهره‌ی نظری اخلاقیات پیشه‌گانی:‌ طبقه‌بندی رویكردها، تأثیرات فرهنگی و زیست‌محیطی پیشه‌گانی بر اخلاقیات»[۹].

▪ گزارش: «اخلاقیات، اخلاقیات پیشه‌گانی و نقش نظامنامه‌ی اجرایی بر توافق‌های كاری بین- مرزی مبتنی بر «فناوری‌های جامعه‌ی اطلاعاتی».

▪ در حدود ۲۴۰ نظامنامه‌ی شركتی گردآوری، و در داده‌پایگاه «وی‌آی‌پی‌» ثبت شده‌اند. دسترسی خارجی به این داده‌پایگاه از ماه دسامبر از طریق سایت وب «یونوموندو»[۱۰] فراهم شده است.

▪ پیش‌نویس «نظامنامه‌ی عملی وی‌آی‌پی» تدوین شده است.

مترجم : علی‌حسین قاسمی

[۱]. Walter Paavonen, “Ethics in Business – VIP Project VIP- Voluntary Industrial Code of Practice for IST –enabled Cross-border Work Arrangements”, in Telework ۲۰۰۱-Report of the ۸th European Assembly on New Ways to Work. Helsinki: ۱۲-۱۴.۹.۲۰۰۱, pp. ۹۶-۱۰۱.

[۲]. platform

[۳]. partners

[۴]. paricipants

[۵]. database

[۶]. VIP Self-Assessment Tool (VIP-SAT)

[۷]. knowledge-base

[۸]. case study

[۹]. Report: “Theoretical essence of business ethics – Classifi cation of approaches, cultural and business environmental impacts on ethics.” Authors: Juhani Pekkola and Kimmo Pekkola, UNEXT

[۱۰]. UnoMondo

[۱۱]. knowledge-workers

[۱۲]. Corporate Social Responsibility (CSR)

[۱۳]. information-handling

والتر پاوونن[۱]

---