دوشنبه, ۱۱ تیر, ۱۴۰۳ / 1 July, 2024
مجله ویستا

قطب چاپ در شهر قطاب ها


قطب چاپ در شهر قطاب ها

اینک یزد, شهر آجرکاری ها و بادگیرها, شهر باقلوا و قطاب ونیز قطب صنعتی و شهر چاپ در قلب ایران و برحاشیه کویر

خانواده‌ چاپ‌ به‌ تهران‌ محدود‌ نمی‌‌شود.یزد‌ شهری‌ که‌ سابقه‌ فعالیت‌ یکی‌ از‌ چاپخانه‌های‌ امروزی‌ آن‌ به‌ ۷۲‌ سال‌ پیش‌ می‌‌رسد،‌ سابقه‌ای‌ که‌ از‌ عمر‌ دانشگاه‌ تهران‌ نیز‌ کمی‌ فراتر‌ است.

تصویری‌ که‌ از‌ فعالیت‌های‌ خانواده‌ چاپ‌ و‌ نشر‌ و‌ گرافیک‌ و‌ تبلیغات‌ یزد‌ در‌ این‌جا‌ ارایه‌ می‌‌شود،‌ کم‌ و‌ بیش‌ حال‌ و‌ روز‌ اعضای‌ این‌ خانواده‌ در‌ شهرهای‌ دیگر‌ را‌ نیز‌ نشان‌ می‌‌دهد.

اینک‌ یزد،‌ شهر‌ آجرکاری‌ها‌ و‌ بادگیرها،‌ شهر‌ باقلوا‌ و‌ قطاب‌ ونیز‌ قطب‌ صنعتی‌ و‌ شهر‌ چاپ‌ در‌ قلب‌ ایران‌ و‌ برحاشیه‌ کویر.

براساس‌ آمارهای‌ موجود‌ در‌ چهار‌ سال‌ اخیر‌ ۱۵‌ چاپخانه‌ با‌ دستگاه‌های‌ جدید‌ در‌ یزد‌ تأسیس‌ شده‌اند‌ که‌ ۵/۳۷‌ درصد‌ کل‌ چاپخانه‌های‌ یزد‌ را‌ شامل‌ می‌‌شود.‌ چاپخانه‌هایی‌ که‌ هر‌ کدام‌ در‌ گوشه‌ای‌ مشغول‌ به‌ کار‌ هستند.‌

دو‌ دستگاه‌ ایمیج‌ستر،‌ یک‌ دستگاه‌ پلیت‌ستر‌ و‌ چند‌ دستگاه‌ لارج‌فرمت‌ نیز‌ به تازگی در‌ یزد‌ راه‌اندازی‌ شده‌اند‌ که‌ نشان‌دهنده‌ رشد‌ صنعت‌ چاپ‌ یزد‌ در‌ چند‌ سال‌ اخیر‌ است.‌ با‌ توجه‌ به‌ وجود‌ ۲۳۸۵‌ واحد‌ صنعتی‌ و‌ معدنی‌ و‌ اداره‌ها‌ و‌ سازمان‌ها‌ و‌ نهادهای‌ زیادی‌ که‌ در‌ یزد‌ وجود‌ دارند‌ و‌ جمعیت‌ یک‌ میلیونی‌ استان‌ و‌ همچنین‌ شرایط‌ آب‌ و‌ هوایی‌ و‌ قرار‌ گرفتن‌ در‌ کانون‌‌ راه‌های‌ ارتباطی‌ ایران،‌ انتظار‌ می‌رود‌ که‌ صنعت‌ چاپ‌ یزد‌ یک‌ صنعت‌ جوابگو‌ و‌ پرمشتری‌ باشد.‌ ولی‌ وقتی‌ پای‌ صحبت‌ صاحبان‌ صنایع‌ چاپ‌ یزد‌ نشستیم،‌ متوجه‌ شدیم‌ که‌ وضع‌ جور‌ دیگری‌ است‌ و‌ از‌ این‌ امکانات‌ به‌ خوبی‌ در‌ یزد‌ استفاده‌ نمی‌شود.

در‌ گزارش‌ زیر‌ ضمن‌ ارایه‌ تصویری‌ از‌ وضعیت‌ چاپ‌ یزد،‌ پای‌ صحبت‌ چاپخانه‌دار،‌ طراح،‌ ناشر،‌ لیتوگراف،‌ صحاف‌ و‌ ماشین‌چی‌ یزدی‌ و‌ مسؤول‌ اداره‌ کل‌ فرهنگ‌ و‌ ارشاد‌ اسلامی‌ یزد،‌ به‌ بررسی‌ امکان‌ها‌ و‌ پتانسیل‌ها‌ و‌ مشکل‌های‌ چاپ‌ یزد‌ پرداخته‌ایم.

●چاپخانه‌ها

ابتدا‌ به‌ سراغ‌ چاپخانه‌داران‌ می‌رویم‌ تا‌ پس‌ از‌ معرفی‌ آنها،‌ صحبت‌هایشان‌ را‌ بازگو‌ کنیم.

شرکت‌ چاپ‌ و‌ نشر‌ بهشت‌ از‌ پارسال‌ با‌ نصب‌ یک‌ دستگاه‌ پرینت‌‌مستر‌ دو‌ ورقی‌ دو‌ رنگ‌ هایدلبرگ‌ مدل‌ ۲۰۰۴‌ و‌ چند‌ دستگاه‌ دیگر‌ با‌ یک‌ اپراتور‌ با‌ سابقه‌ کار‌ خود‌ را‌ آغاز‌ کرده‌ است.

بهرام‌ مهررستمی‌ (مدیر‌ چاپ‌ و‌ نشر‌ بهشت)‌ درباره‌ وضعیت‌ و‌ ویژگی‌های‌ کار‌ خود‌ در‌ یزد‌ می‌گوید:‌ <با‌ توجه‌ به‌ پتانسیل‌ و‌ ظرفیت‌ چاپ‌ یزد‌ و‌ علاقه‌ای‌ که‌ به‌ کار‌ چاپ‌ داشتم،‌ وارد‌ این‌ کار‌ شدم‌ و‌ با‌ وجود‌ مشکل‌های‌ زیاد‌ در‌ چاپ‌ یزد،‌ از‌ همان‌ ابتدا‌ بنای‌ کارمان‌ را‌ به‌ دریافت‌ نقدی‌ و‌ نظم‌ در‌ انجام‌ و‌ تحویل‌ کار‌ گذاشتیم.‌ از‌ این‌ نظر‌ خیلی‌ موفق‌ بوده‌ایم‌ و‌ مشتریان‌ نیز‌ راضی‌ بوده‌اند.‌ شاید‌ به‌ نظر‌ خیلی‌ها‌ با‌ این‌ روش‌ سفارش‌ها‌ از‌ دست‌ می‌رود‌ ولی‌ ما‌ با‌ این‌ روش‌ تاکنون‌ سفارش‌های‌ خود‌ را‌ داشته‌ ایم.‌ فکر‌ می‌کنم‌ یکی‌ از‌ گرفتاری‌های‌ چاپخانه‌داران،‌ انجام‌ سفار‌ش‌های‌ چکی‌ و‌ قسطی‌ است‌ که‌ باعث‌ زیان‌ آنها‌ می‌شود.>

مجتبی‌ عزیزی‌ (مدیر‌ شرکت‌ چاپ‌ و‌ نشر‌ نقطه)‌ هم‌ در‌ مورد‌ امکانات‌ چاپ‌ یزد‌ می‌گوید:‌ <تعداد‌ چاپخانه‌ها‌ برای‌ یزد‌ خوب‌ است،‌ ولی‌ امکانات‌ کم‌ است‌ و‌ حمایتی‌ در‌ این‌ مورد‌ نمی‌شود.‌ من‌ برای‌ پیشرفت‌ در‌ کار‌ و‌ انجام‌ درست‌ و‌ مطمئن‌ سفارش‌ها‌ حداقل‌ باید‌ یک‌ دستگاه‌ دو‌ ورقی‌ داشته‌ باشم.‌ حتی‌ قرارداد‌ خرید‌ چنین‌ دستگاهی‌ را‌ نیز‌ امضا‌ کردم.‌ ولی‌ به‌ خاطر‌ به‌ صرفه‌ نبودن‌ کار‌ چاپ‌ در‌ یزد،‌ مجبور‌ به‌ فسخ‌ قرارداد‌ شدم.‌ در‌ یزد‌ چاپخانه‌ها‌ با‌ هم‌ هماهنگ‌ نیستند‌ و‌ هر‌ کس‌ می‌خواهد‌ گلیم‌ خود‌ را‌ از‌ آب‌ بیرون‌ بکشد.

در‌ زمان‌ انتخابات‌ ریاست‌ جمهوری‌ چند‌ نوبت‌ چاپ‌ ۴‌ رنگ‌ با‌ تیراژ‌ ۵۰۰۰‌ از‌ نیروهای‌ خودجوش‌ مردمی‌ سفارش‌ داشتیم.‌ سفارش‌های‌ معدودی‌ هم‌ از‌ خارج‌ استان‌ و‌ بیشتر‌ کارهای‌ ملخی‌ و‌ ریسوگراف‌ با‌ رابطه‌هایی‌ که‌ وجود‌ دارد،‌ دریافت‌ می‌کنیم.>

شرکت‌ ستاره‌ ایساتیس‌ چند‌ سالی‌ است‌ که‌ در‌ زمینه‌ چاپ‌ و‌ جعبه‌‌سازی‌ فعالیت‌ دارد‌ و‌ تازگی‌ها‌ یک‌ دستگاه‌ ماشین‌ ۵/‌۴‌ ورقی‌ لیترون‌ ۴۰‌ (کموری)‌ مدل‌ ۹۲‌ نصب‌ کرده‌ است.‌

محمدحسین‌ جوکار‌ (مدیر‌ شرکت)‌ در‌ مورد‌ علت‌ و‌ چگونگی‌ خرید‌ دستگاه‌ می‌گوید:‌ <پس‌ از‌ چند‌ سال‌ کار‌ با‌ چاپخانه‌های‌ تهران‌ به‌ فکر‌ خرید‌ یک‌ دستگاه‌ ماشین‌ چاپ‌ افتادیم‌ و‌ این‌ ماشین‌ را‌ به‌ واسطه‌ یک‌ پاکستانی‌ شیعه‌ مذهب‌ که‌ به‌ ایران‌ علاقه‌ زیادی‌ دارد‌ و‌ در‌ صنعت‌ چاپ‌ انگلستان‌ مشغول‌ کار‌ است،‌ از‌ آنجا‌ خریداری‌ کردیم.‌ در‌ کنار‌ این،‌ یک‌ ماشین‌ برش‌ اتوماتیک‌ بوبست‌ دهانه ۸۰‌ ‌۰۱۱ x و‌ یک‌ ماشین‌ لب‌ چسب‌ یا‌گنبرگ‌ دهانه‌ ۷۰‌ نیز‌ وجود‌ دارد.‌ با‌ این‌ امکانات‌ علاوه‌ بر‌ تأمین‌ سفارش‌های‌ یزد‌ بسیاری‌ از‌ کارهای‌ چاپ‌ و‌ جعبه‌سازی‌ استان‌های‌ کرمان،‌ سیستان‌ و‌ بلوچستان،‌ اصفهان‌ و‌ تهران‌ را‌ انجام‌ می‌دهیم،‌ حتی‌ از‌ خارج‌ کشور‌ نیز‌ سفارش‌هایی‌ داشته‌ایم‌ و‌ در‌ حال‌ حاضر،‌ سفارش‌ چاپ‌ و‌ جعبه‌سازی‌ بسته‌های‌ پودر‌ برای‌ یک‌ شرکت‌ روسی‌ را‌ انجام‌ می‌‌دهیم.>

شرکت‌ چاپ‌ و‌ نشر‌ سروش‌ هم‌ از‌ آذرماه‌ ۸۳‌ با‌ یک‌ دستگاه‌ ماشین‌ چاپ‌ دو‌ ورقی‌ تک‌رنگ‌ هایدلبرگ‌ مدل‌ سورم‌ ۱۹۹۹‌ و‌ چند‌ دستگاه‌ دیگر‌ کار‌ خود‌ را‌ آغاز‌ کرده‌ است.‌

سیدمحمود‌ نقیبی‌ (مدیر‌ شرکت)‌ می‌گوید:‌ <دستگاه‌های‌ فعال‌ ما‌ در‌ حال‌ حاضر‌ به‌ جز‌ هایدلبرگ،‌ یک‌ دستگاه‌ تاکن‌ ‌MBO و‌ یک‌ ماشین‌ برش‌ ‌Challenge آمریکایی‌ دهنه‌ ۷۴‌ است.‌ ما‌ از‌ سال‌ ۸۱‌ دو‌ دستگاه‌ دست‌ دوم‌ چاپ‌ ژاپنی‌ یک‌ کموری‌ دو‌ رنگ‌ دوروقی‌ مدل‌ ۸۶‌ و‌ دیگری‌ تک‌ رنگ‌ یک‌ ورقی‌‌ هامادا‌ مدل‌ ۹۸‌ را‌ نیز‌ خریداری‌ کرده‌ایم.‌ ولی‌ به‌ خاطر‌ نبودن‌ اپراتور‌ ماهر‌ تاکنون‌ نتوانسته‌ایم‌ از‌ آنها‌ استفاده‌ کنیم.‌ ماشین‌های‌ ژاپنی‌ در‌ ایران‌ خیلی‌ کم‌ هستند.‌ برای‌ اپراتورهایی‌ که‌ با‌ ماشین‌های‌ هایدلبرگ‌ و‌ مان‌رولند‌ کار‌ کرده‌اند،‌ چاپ‌ با‌ این‌ ماشین‌ها‌ خیلی‌ مشکل‌ است‌ و‌ به‌ دنبال‌ آن‌ هستیم‌ که‌ ابتدا‌ یک‌ سرویس‌ کار‌ از‌ تهران‌ بیاوریم‌ تا‌ ماشین‌ از‌ تنظیم‌ خارج‌ شده‌ را‌ درست‌ تنظیم‌ کند‌ و‌ یک‌ اپراتور‌ هایدلبرگ‌ هم‌ استخدام‌ کنیم‌ تا‌ پس‌ از‌ کار‌ با‌ آن،‌ توانایی‌ کار‌ و‌ چاپ‌ با‌ این‌ ماشین‌ را‌ به‌ دست‌ آورد.>

●انتشارات‌

چاپ‌ و‌ نشر‌ کتاب‌ یکی‌ از‌ بخش‌های‌ مهم‌ سفارش‌های‌ چاپی‌ یزد‌ است‌ و‌ در‌ سال‌ چندین‌ نوبت‌ کتاب‌ در‌ چندین‌ هزار‌ تیراژ‌ با‌ موضوع‌های‌ مختلف‌ در‌ آن‌جا‌ به‌ چاپ‌ می‌رسد.‌ طبق‌ آمار‌ اداره‌ ارشاد‌ در‌ سال‌ ۸۳،‌ ۱۱۵عنوان‌ کتاب‌ با‌ تیراژ‌ ۲۶۵۰۰۰‌ جلد‌ در‌ یزد‌ چاپ‌ شده‌ است.‌ ببینیم‌ ناشران‌ در‌ این‌ مورد‌ چه‌ می‌گویند.

جواد‌ انصاری‌فرد‌ مدیر‌ انتشارات‌ مفاخر‌ یزد‌ در‌ رابطه‌ با‌ فعالیت‌ خود‌ می‌گوید:‌ <در‌ سال‌ ۸۳،‌ در‌ ۵‌ نوبت‌ ۵‌ عنوان‌ کتاب‌ را‌ با‌ تیراژ‌ هر‌ کدام‌ ۲۰۰۰‌ جلد‌ منتشر‌ کردیم.‌ این‌ تیراژ‌ معمولی‌ انتشار‌ کتاب‌ ما‌ در‌ یزد‌ است‌ که‌ دلیل‌ آن‌ استقبال‌ کم‌ و‌ گرانی‌ مواد‌ و‌ خدمات‌ چاپ‌ کتاب‌ است.‌ از‌ این‌ مقدار‌ حدود‌ ۷۰‌ درصد‌ در‌ استان‌ و‌ بقیه‌ در‌ خارج‌ استان‌ عرضه‌ شده‌ است.‌ کیفیت‌ کتاب‌های‌ منتشر‌ شده‌ در‌ یزد‌ خوب‌ و‌ قابل‌ تحمل‌ است.‌ ولی‌ تعداد‌ ناشران‌ زیاد‌ شده‌ و‌ از‌ این‌ تعداد‌ تنها‌ عده‌ای‌ حرفه‌ای‌ هستند‌ و‌ بقیه‌ برای‌ تفریح‌ و‌ تفنن،‌ یعنی‌ شغل‌ دوم‌ و‌ فقط‌ با‌ برخورد‌ تجاری‌ با‌ این‌ مسأله‌ وارد‌ آن‌ شده‌اند.‌ توزیع‌ کتاب‌ هم‌ در‌ یزد‌ و‌ شاید‌ بتوان‌ گفت‌ در‌ کل‌ کشور‌ به‌ خوبی‌ انجام‌ نمی‌شود‌ و‌ در‌ این‌ موارد‌ خود‌ ناشران‌ باید‌ با‌ هم‌ متحد‌ شوند‌ تا‌ مشکلات‌ را‌ از‌ سر‌ راه‌ بردارند.>

سید‌ عبدالرضا‌ خانجانخانی‌ مدیر‌ مسؤول‌ انتشارات‌ یزد‌ هم‌ می‌گوید:‌ <در‌ سال‌ حدود‌ ۵‌ تا‌ ۶‌ عنوان‌ کتاب‌ با‌ تیراژ‌ میانگین‌ ۲۰۰۰‌ جلد‌ چاپ‌ می‌کنیم‌ که‌ هرگز‌ به‌ نوبت‌ دوم‌ نمی‌رسد‌ و‌ بسیاری‌ از‌ کتاب‌های‌ ما‌ در‌ انبارها‌ خاک‌ می‌خورد.‌ ارزش‌ علم‌ و‌ فرهنگ‌ از‌ بین‌ رفته‌ و‌ فن‌آوری‌ها‌ و‌ سرگرمی‌های‌ جدید‌ کامپیوتری‌ و‌ اینترنت‌ و‌ ...‌ جای‌ کتاب‌ را‌ گرفته‌ است.‌ مردم‌ علاقه‌ای‌ به‌ کتاب‌ نشان‌ نمی‌دهند.‌ دولت‌ ما‌ را‌ حمایت‌ نمی‌کند‌ و‌ این‌ مسأله‌ گریبانگیر‌ همه‌ ناشران‌ است.‌ به‌ همین‌ خاطر‌ ما‌ بیشتر‌ سفارش‌ها‌ را‌ رد‌ می‌کنیم‌ و‌ قبل‌ از‌ قبول‌ سفارش‌ با‌ نویسنده‌ در‌ مورد‌ مکان‌ و‌ موقعیت‌ برای‌ فروش‌ صحبت‌ می‌کنیم‌ که‌ اگر‌ شریک‌ جرم‌ می‌خواهی‌ حاضریم‌ با‌ تو‌ همکاری‌ کنیم!‌ تازه‌ به‌ این‌ نتیجه‌ رسیده‌ایم‌ که‌ کارمان‌ اشتباه‌ بوده‌ و‌ فقط‌ برای‌ ما‌ زیان‌ داشته‌ است.

ای‌ کاش‌ دولت‌ به‌ جای‌ دادن‌ یارانه‌های‌ کاغذ،‌ کتاب‌های‌ ما‌ را‌ پس‌ از‌ چاپ‌ خریداری‌ می‌کرد‌ که‌ در‌ این‌ صورت‌ نه‌ تنها‌ بسیاری‌ از‌ گرفتاری‌های‌ ما‌ برطرف‌ می‌شد،‌ بلکه دست‌ کسانی‌ هم‌ که‌ با‌ زدوبندها‌ و‌ رابطه‌ها‌ جلوی‌ پیشرفت‌ صنعت‌ چاپ‌ و‌ نشر‌ را‌ می‌گیرند‌ قطع‌ می‌شد‌ و‌ ما‌ با‌ مشکلات‌ کم‌تری‌ به‌ کار‌ خود‌ ادامه‌ می‌دادیم.>

انتشارات‌ نیکوروش‌ در‌ سال‌ حدود‌ ۱۰‌ نوبت‌ کتاب‌ با‌ تیراژ‌ بین‌ ۲۰۰۰‌ تا‌ ۵۰۰۰‌ جلد‌ منتشر‌ می‌کند.‌ مهدی‌ نیکوروش‌ مدیر‌ مسؤول‌ انتشارات‌ با‌ بیان‌ این‌ مطلب‌ می‌گوید:‌ <به‌ جز‌ کتاب‌ کودکان،‌ همه‌ نوع‌ کتاب‌ چاپ‌ می‌کنیم.‌ بازار‌ فروش‌ کتاب‌ در‌ یزد‌ خوب‌ نیست‌ و‌ بیشتر‌ کتابفروشی‌ها‌ و‌ خریداران‌ به‌ دنبال‌ خرید‌ کتاب‌های‌ معروف‌ هستند.>

وی‌ در‌ مورد‌ مشکلات‌ تهیه‌ کاغذ‌ مورد‌ نیاز‌ می‌گوید:‌ <در‌ گذشته‌ برای‌ تحویل‌ کاغذ‌ سهمیه‌ای،‌ از‌ اداره‌ ارشاد‌ حواله‌هایی‌ دریافت‌ کرده‌ و‌ خودمان‌ از‌ تهران‌ کاغذ‌ تهیه‌ می‌کردیم.‌ ولی‌ اکنون‌ که‌ اتحادیه‌ ناشران‌ راه‌اندازی‌ شده،‌ آنها‌ با‌ گرفتن‌ مجوزهای‌ چاپ‌ ناشران،‌ خودشان‌ برای‌ ما‌ کاغذ‌ فراهم‌ می‌کنند‌ که‌ این‌ امر‌ باعث‌ دیر‌ رسیدن‌ کاغذ‌ و‌ گرفتن‌ مبلغی‌ اضافی‌ به‌ عنوان‌ عملکرد‌ اتحادیه‌ شده‌ است.>

●مطبوعات‌

چاپ‌ و‌ نشر‌ مطبوعات‌ یکی‌ از‌ پایه‌های‌ ثابت‌ صنعت‌ نشر‌ است‌ که‌ در‌ چند‌ سال‌ اخیر‌ در‌ یزد‌ رشد‌ زیادی‌ داشته‌ و‌ در‌ حال‌ حاضر‌ ۳‌ فصلنامه،‌ ۱۳‌ ماهنامه،‌ ۶‌ هفته‌نامه،‌ ۱۳‌ دو‌ هفته‌نامه،‌ ۲‌ فصلنامه‌ و‌ ۵‌ روزنامه‌ در‌ یزد‌ بیشتر‌ به‌ صورت‌ تک‌رنگ‌ و‌ دو‌ رنگ‌ چاپ‌ می‌شوند.‌ در‌ این‌ باره‌ نیز‌ گفت‌وگویی‌ انجام‌ داده‌ایم:

جواد‌ انصاری‌فرد،‌ مدیر‌ مسؤول‌ هفته‌نامه‌ آیینه‌ کویر،‌ چاپ‌ نشریه‌ در‌ یزد‌ را‌ راحت‌تر‌ از‌ چاپ‌ کتاب‌ می‌داند‌ و‌ می‌گوید:‌ <مطبوعات‌ یزد‌ همه‌ در‌ داخل‌ استان‌ و‌ به‌ صورت‌ تک‌رنگ‌ و‌ دورنگ‌ چاپ‌ می‌شوند‌ و‌ چون‌ تنها‌ جنبه‌ اطلاع‌رسانی‌ و‌ اطلاعات‌ محلی‌ دارند،‌ کیفیت‌ آنچنانی‌ نیاز‌ ندارند.‌ به‌ همین‌ خاطر،‌ چاپ‌ مطبوعات‌ محلی‌ در‌ یزد‌ بسیار‌ راحت‌تر‌ از‌ انتشار‌ کتاب‌ است.>


شما در حال مطالعه صفحه 1 از یک مقاله 5 صفحه ای هستید. لطفا صفحات دیگر این مقاله را نیز مطالعه فرمایید.