آب کردن شکم چرا و چگونه

به خاطر چاقی موضعی من در ناحیه شکم چربی موضعی دارم حدود ۷ سال است ازدواج کرده ام قبل از ازدواج هم کمی شکم داشتم اما بعد از ازدواج این مشکل بیشتر شد البته گودی کمر هم دارم و این موضوع باعث می شود شکمم بیشتر به چشم بیاید خیلی اضافه وزن ندارم اما وجود چربی در ناحیه شکم باعث شده تا تناسب اندام نداشته باشم و این موضوع برایم عذاب آور شده است

«۲سال است که به طور مرتب هفته‌نامه «سلامت» را مطالعه می‌کنم و خیلی به من کمک کرده است تا پاسخ بسیاری از پرسش‌های پزشکی‌ام را بدانم، با پزشکان متخصص و حاذق آشنا شده‌ام و برای درمان بیماری‌هایم به آنها مراجعه کرده‌ام.»...

اینها بخشی از صحبت‌های ریحانه حسن‌خانی، خانم ۲۶ساله ساکن جزیره کیش است که هرچند با ۱۷۰ سانتی‌متر قد و ۵۸ کیلو وزن نمایه توده بدنی‌اش ۲۰ و در محدوده وزن طبیعی است اما از چاقی موضعی و وجود چربی در ناحیه شکم شکایت دارد و چند سال است که هر کاری کرده، شکمش کوچک نشده است. خانم حسن‌خانی در «میزگرد تغذیه» شرکت کرده تا از متخصصان درباره راه‌ها و روش‌های غیرجراحی از بین بردن چربی‌های شکم راهنمایی بخواهد.

خانم حسن‌خانی که از چاقی موضعی در ناحیه شکم رنج می‌برد، می‌گوید:

درازونشست رفتم ولی جواب نگرفتم!

▪ خانم حسن خانی! چه شد که تصمیم گرفتید در «میزگرد تغذیه» شرکت کنید؟

به خاطر چاقی موضعی! من در ناحیه شکم چربی موضعی دارم. حدود ۷ سال است ازدواج کرده‌ام. قبل از ازدواج هم کمی شکم داشتم اما بعد از ازدواج این مشکل بیشتر شد. البته گودی کمر هم دارم و این موضوع باعث می‌شود شکمم بیشتر به چشم بیاید. خیلی اضافه وزن ندارم اما وجود چربی در ناحیه شکم باعث شده تا تناسب‌اندام نداشته باشم و این موضوع برایم عذاب‌آور شده است.

▪ برای از بین بردن چربی‌های شکم تا به حال چه اقدام‌هایی کرده‌اید؟

تقریبا هر کاری کرده‌ام اما نتیجه‌ای نداشته است. مدت یک سال، روزی ۲۵۰ تا دراز و نشست می‌رفتم. ورزش ایروبیک هم انجام داده‌ام. هنوز شب‌ها غذای کم روغن و آبپز می‌خورم اما با هیچ‌کدام از این کارها شکمم کوچک نشده است.

▪ گفتید گودی کمر دارید. برای این موضوع به پزشک مراجعه کرده‌اید؟

بله به ارتوپد مراجعه کردم، از ستون فقراتم عکس انداختم و تشخیص دادند قوز پشت و گودی‌کمر دارم. قوزبند هم برای رفع قوزم جواب نمی‌دهد و باید خودم رعایت کنم و صاف بنشینم. آزمایش نرمی استخوان هم داده‌ام که هنوز جوابش را نگرفته‌ام. البته قوز و گودی کمرم را از دوران دبیرستان داشتم اما هرچه سنم بالاتر می‌رود، بیشتر به چشم می‌آید و این مشکل خیلی ناراحتم می‌کند.

▪ گودی کمر و قوزتان شدید است یا خودتان روی آن حساس هستید؟

نه گودی کمر شدیدی دارم. موقع راه رفتن زود خسته می‌شوم. صبح‌ها استخوان‌هایم درد می‌کند و شب‌ها پادرد دارم. در یک حالت ثابت نمی‌توانم بمانم و دائم باید تغییر وضعیت بدهم.

▪ مشکل و بیماری خاصی ندارید؟ داروی خاصی مصرف می‌کنید؟

کم خونی و تالاسمی مینور دارم. قرص آهن می‌خورم. حدود ۲ سال است دچار ریزش موی شدید شده‌ام. حجم موهایم کم شده و نازک شده‌اند که نمی‌دانم علتش چیست.

▪ رژیم سفت و سختی گرفته‌اید؟

نه وقتی پشت کنکور هم بودم غذایم خوب بود. برای کم‌خونی قرص‌آهن می‌خورم. استرس هم ندارم اما موهایم ریزش دارد.

▪ برای از بین بردن چربی‌های شکمی، سراغ روش‌های جراحی نرفته‌اید؟

اصلا به هیچ‌وجه نمی‌خواهم جراحی کنم اما پشتکارم زیاد است و اگر راه و روش غیرجراحی برای از بین بردن چربی‌های شکم وجود داشته باشد، انجام می‌دهم.

▪ چقدر فعالیت بدنی دارید؟

حدود یک هفته است که هفته‌ای ۳روز و هر بار ۴۵ دقیقه تنیس کار می‌کنم.

● نگاه متخصص تغذیه

توصیه دکتر مسعود کیمیاگر

به سوژه «میزگرد تغذیه»

اگر رژیم و ورزش جواب نداد، لیپوساکشن کنید

▪ آقای دکتر! خانم حسن خانی ۲۶سال دارند، قدشان ۱۷۰ سانتی‌متر و وزنشان ۵۸ کیلو است و از چربی موضعی در ناحیه شکم شکایت دارند. برای از بین بردن چربی‌های شکم باید چه کار کنند؟

قد و وزن ایشان نشان می‌دهد که اضافه وزن ندارند. برای از بین بردن چربی‌های موضعی چند راه وجود دارد. اول، اینکه به فرد رژیم ملایم کم کالری بدهیم تا صورت فرد خیلی لاغر نشود. در کنار رژیم غذایی ملایم، باید ورزش‌های موضعی مانند درازونشست انجام دهد. این ورزش‌ها شاید به خودی خود باعث کاهش وزن نشوند اما شکل و فرم بدن را بهتر می‌کنند و کالری‌هایی که از طریق ورزش سوزانده می‌شود، روند چربی‌سوزی را در بدن تسریع می‌کند و باعث می‌شود چربی در شکم جمع نشود. راه و روش‌های دیگری هم مانند لیپوساکشن و لیپولیز وجود دارد که خوشبختانه دستگاه‌های جدید وارد کشور شده است و پزشکان حاذقی در کشور ما این کار را انجام می‌دهند که برخی افراد می‌توانند از این روش‌ها استفاده کنند.

▪ ایشان با رژیم غذایی و ورزش دراز و نشست نتوانسته است شکمش را کوچک کند. علت چیست؟

باید دید چند کالری از طریق رژیم غذایی دریافت می‌کنند. بدون تفاوت کالری دریافتی و مصرفی، چربی وادار به آب شدن نمی‌شود. اغلب افراد با یک رژیم کم کالری سبک و ورزش‌های مناسب معمولا جواب می‌گیرند اما رژیم غذایی و ورزش، صددرصد در مورد همه جواب نمی‌دهد.

▪ ایشان تالاسمی‌مینور دارد. با توجه به این موضوع آیا لازم است ملاحظه تغذیه‌ای خاصی داشته باشد؟

افراد مبتلا به تالاسمی مینور، معمولا اسید فولیک مصرف می‌کنند. اگر هم قرص آهن مصرف کنند هفته‌ای یک یا ۲ قرص برایشان تجویز می‌شود. چون آهن اضافی در بدن تجمع پیدا می‌کند بنابراین به طور منظم قرص آهن نمی‌خورند به همین دلیل باید سعی کنیم از طریق غذا‌های حاوی آهن مانند گوشت قرمز و جگر، آهن مورد نیاز بدنشان را تامین کنیم. گنجاندن ویتامین C مانند گوجه‌فرنگی نیز در کنار غذاهای گیاهی جذب آهن گیاهی را افزایش می‌دهد.

▪ ایشان مدت ۲ سال است دچار ریزش مو شده و حجم موهایش کم شده است، برای این مشکل راه‌حل تغذیه‌ای وجود دارد؟

ریزش مو می‌تواند به دلیل‌های مختلفی ایجاد شود. در رژیم‌های غذایی طولانی‌مدت، خطر ریزش مو وجود دارد. در این موارد معمولا مکمل مولتی‌ویتامین مینرال یا زینک همراه ویتامین به افراد داده می‌شود. در مواردی که محدودیت در دریافت کالری وجود دارد، ممکن است تامین ریزمغذی‌های مورد نیاز از طریق غذا عملی نباشد و به احتمال زیاد، ایشان برای رفع این مشکل نیاز به مکمل دارند.

▪ حرف یا توصیه آخر؟

اگر راه‌هایی مانند ورزش و رژیم غذایی در مورد ایشان جواب نداده و این موضوع خیلی این خانم جوان را ناراحت می‌کند، باید توجه داشته باشند که روش‌هایی مانند لیپوساکشن وجود دارد که هرچند جراحی است اما جراحی سنگینی نیست و گرفتن نتیجه نامطلوب در یک یا ۲نفر، نباید ما را به‌طورکلی از این روش‌ها بترساند. هرچند ما همه افراد را به انجام این روش‌ها تشویق نمی‌کنیم اما اگر از روش‌های غیرجراحی نتیجه نگرفتند و این موضوع روحیه‌شان را بهم ریخته می‌توانند با مشورت پزشک متخصص از این روش‌ها استفاده کنند.

● نگاه فوق‌تخصص هماتولوژی

ریزش مو

ربطی به تالاسمی مینور ندارد

دکتر فریده موسوی

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

تالاسمی مینور یک کم‌خونی خفیف است که معمولا مشکل زیادی ایجاد نمی‌کند و نیازی به درمان ندارد. هموگلوبین خون افراد مبتلا به این نوع کم‌خونی، ممکن است نسبت به سایر افراد همسن و همجنس‌شان، یک تا ۲ میلی‌گرم کمتر باشد. تنها مساله در مورد این نوع کم‌خونی این است که در تشخیص افتراقی کمبود آهن قرار دارد؛ از نظر آزمایش‌های اولیه مانند CBC شبیه کمبود آهن است و ممکن است به اشتباه به بیمار آهن داده شود. به افرادی که تالاسمی مینور دارند، معمولا هفته‌ای ۲بار اسید فولیک داده می‌شود. این نوع کم‌خونی، شدید نیست و مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند. ریزش مو و مشکلات دیگر این خانم ربطی به تالاسمی مینورشان ندارد. اگر تالاسمی مینور در مورد ایشان تشخیص داده شده است، دلیلی ندارد قرص آهن بخورند. البته در برخی موارد ممکن است هر دو مورد در یک فرد دیده شود و تالاسمی مینور همراه فقر آهن باشد ولی باید در این خصوص آزمایش داده شود و در صورت ابتلا، دارو مصرف شود. فقر آهن گاهی می‌تواند ریزش مو ایجاد کند که با شروع درمان و مصرف دارو، ریزش مو هم برطرف می‌شود.

● نگاه متخصص پزشکی ورزشی

تقویت عضلات شکم

برای کاهش قوس کمر

دکتر احمد باقری‌مقدم

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

نسبت قد و وزن ایشان نشان می‌دهد شاخص توده بدنی‌شان پایین است و انتظار نداریم چربی موضعی داشته باشند. ممکن است قبلا اضافه وزن داشته‌اند یا قوس کمرشان باعث شده شکمشان به چشم بیاید. برای اثبات اینکه چربی دارند یا خیر، باید چربی‌های بدنشان توسط دستگاه‌های ترکیب‌سنج یا روش‌های آنتروپومتری که برای تخمین چربی، چین‌های بدن را اندازه‌گیری می‌کنند، سنجیده شود. با توجه به اینکه فعالیت هوازی دارند، نباید انتظار داشت چربی اضافه در شکم داشته باشند که این موضوع نیاز به ارزیابی دارد. به هر حال اگر چربی داشته باشند و این چربی با ورزش‌های هوازی و رژیم غذایی قابل‌کنترل نباشد، نهایتا می‌توانند از روش‌های جراحی مانند لیپوساکشن یا لیپولیز استفاده کنند که به نظر می‌رسد در مورد ایشان چنین کاری لازم نباشد. در مورد اختلال‌های قامتی در ستون فقرات و قوز و گودی کمری که دارند، بهتر است این مشکلات با هم اصلاح شوند. با توجه به سنشان درمان با تمرین‌های ورزشی تا حدودی عملی است. انجام ورزش‌هایی برای تقویت عضلات بین دو کتف، پشت و قفسه سینه همراه حرکت‌های کششی در قسمت جلوی سینه توصیه می‌شود. تقویت عضلات شکم به کاهش قوس کمر کمک می‌کند اما چون این مشکل جبرانی است با اصلاح قوز پشت اصلاح می‌شود. بنابراین، انجام چند حرکت مشخص به طور مرتب به مدت ۵ تا ۶ ماه می‌تواند به اصلاح مشکل‌های قامتی کمک کند. پس توصیه می‌کنم به یک کارشناس مراجعه کنند و آموزش‌های لازم در زمینه حرکت‌های ورزشی را ببینند.

● نگاه ارتوپد

خستگی می‌تواند

نشانه کمبود کلسیم باشد

دکتر علی ترکمان

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

با توجه به اینکه ایشان اشاره کرده‌اند از سنین دبیرستان قوز و قوس کمر داشته‌اند به نظر می‌رسد جزو افرادی باشند که مفاصلشان نسبت به افراد دیگر شل‌تر است. این افراد اغلب صافی کف پا، زانوهای ضربدری و قوز پشتی دارند و شانه‌هایشان به طرف جلو، افتادگی دارد. در برخی افراد یک یا چند علامت و در برخی ممکن است همه این علایم دیده شود. این مشکل در دختران شایع‌تر است. افزایش ریلکسیتی لیگامانی یا شل‌بودن بافت‌های همبندی یا پیوندی مفاصل، درمان دارویی ندارد. البته شل‌شدگی مفاصل به تدریج با افزایش سن بهتر می‌شود. به نظر می‌رسد این خانم به‌خاطر قوز پشتی افزایش گودی کمر دارد و اگر برآمدگی شکم داشته باشند گودی کمرشان افزایش پیدا می‌کند. بهترین توصیه به ایشان این است که به کلینیک‌های فیزیوتراپی مراجعه کنند و نرمش‌ها و ورزش‌های مخصوص وضعیت خوب بدن

(good posture) را بیاموزند. در این کلینیک‌ها، متخصصان حرکت‌هایی برای تقویت گروه‌های عضلانی بزرگ بدن مانند شکم، کمر، بین ۲ کتف، باسن و ران که عضلانی‌ترند همراه نرمش‌های کششی آموزش می‌دهند. خود فرد نیز باید انگیزه داشته باشد و سعی کند با قراردادن بدن در وضعیت صحیح، قامتش را اصلاح کند. برای این کار توصیه می‌شود سینه‌ها را به طرف جلو بدهد و صاف و به حالت خبردار نظامی بایستد. شکم به طرف داخل و سروگردن عقب نگه داشته شود. این کار تمرین می‌خواهد. برخی تصور می‌کنند بد نشستن، باعث ایجاد قوز می‌شود در حالی‌که این تصور درست نیست. فردی که سیستم اسکلتی‌-عضلانی با بافت عادی دارد دارای وضعیت بدن صحیحی است. افرادی که مشکل زمینه‌ای در سیستم اسکلتی عضلانی بدنشان دارند و بافت کلاژنشان نسبت به سایرین شل‌تر است، ناخودآگاه چنین حالتی به خود می‌گیرند و برای اصلاح آن باید بیشتر زحمت بکشند. اینکه از آنها بخواهیم قامت درست بگیرند کار مشکلی است چون دست خودشان نیست و مشکل زمینه‌ای‌شان باعث می‌شود حالت قوز کرده بگیرند. به همین خاطر به این افراد فعالیت بیشتری تحمیل می‌کنیم که بتوانند ضعف لیگامانی‌شان را با تقویت عضلات جبران کنند. ایشان با توجه به قد و وزنشان، باید در مورد چاقی موضعی ویزیت شوند. با توجه به اینکه ایشان زایمان نداشته‌اند، بعید است چاقی موضعی زیادی داشته باشند. انجام برخی فعالیت‌های ورزشی هوازی می‌تواند در ایجاد قامت صحیح و کاهش چربی موضعی در ناحیه شکم کمک‌کننده و موثر باشد. شکایت ایشان از خستگی نیز می‌تواند به علت کمبود کلسیم و ویتامین‌D باشد. گاهی افراد به علت کاهش ویتامین D، دچار ضعف عضلانی می‌شوند. ایشان هم باید ویتامین D خونشان را اندازه‌گیری کنند و در صورت کمبود این ویتامین، سعی کنند مشکلشان را با دارو جبران کنند. کنترل کاهش کلسیم و ویتامین D به رفع حالت خستگی و رخوت کمک می‌کند.

فرزانه فولادبند

«میزگرد تغذیه» درباره چاقی موضعی خانم ریحانه حسن‌خانی با حضور

دکتر مسعود کیمیاگر متخصص تغذیه و رژیم درمانی دکتر فریده موسوی فوق‌تخصص هماتولوژی دکتر علی ترکمان ارتوپد دکتر احمد باقری‌مقدم متخصص پزشکی ورزشی