نگاهی به کتاب «شعله در عشق» نوشته راضیه تجار

● هشت پرده از کوچ عاشقان
«شعله در عشق» عنوان هشت روایت داستانی از زندگی هشت نفر از سرداران و فرماندهان شهید استان قم است که به قلم نویسنده معاصر، راضیه تجار در قالب داستان روایت …

هشت پرده از کوچ عاشقان

«شعله در عشق» عنوان هشت روایت داستانی از زندگی هشت نفر از سرداران و فرماندهان شهید استان قم است که به قلم نویسنده معاصر، راضیه تجار در قالب داستان روایت می شوند.

آنچه این اثر را در بین سایر آثار منتشره در این زمینه تامل برانگیز می کند، نگاه متفاوت نویسنده در نگارش داستان هایی براساس گوشه هایی از زندگی سرداران و فرماندهان شهید است که توانسته تنها با یک برش از زندگی هر یک از سرداران یاد شده در قالب داستانی کوتاه، بیشترین اطلاعات را از زندگی، روحیات و نحوه رشادت و در نهایت شهادت آنها به مخاطب انتقال دهد.

بیشتر آثاری که در سال های دفاع مقدس و بعد از آن درباره زندگی شهدای جنگ نگارش یافته، معطوف به کلیت زندگی آنان بوده و در نظر مخاطب تنها در حد یک بیوگرافی پررنگ جلوه کرده که این روند به مرور زمان می توانست در چنگ کلیشه و تکرارهای مکرر گرفتار آید.

شاید از این زاویه بود که نویسندگان ادبیات داستانی دفاع مقدس مسیر تازه ای را در پیش گرفتند. مسیری که در آن نویسندگان با مطالعه دقیق زندگی هر یک از سرداران شهید، مقاطع کوتاه و حساس را برمی گزیند و از آن مقطع زمانی روایت را شروع کرده و ادامه می دهند.

این گزینش در صورت مهارت داستان نویس می تواند بهترین بهره برداری از زمان را نصیب نویسنده کند، چرا که روایت تمام سال های حیات یک فرد در قالب داستان و یا رمان الزاماً زمانی بیشتر را می طلبد. این امر نگارش داستانواره هایی از زندگی هر یک از سرداران و فرماندهان و سایر نیروهای فعال در طول دوران دفاع مقدس را با دشواری مواجه می کند.

از سوی دیگر، تعداد این افراد هم قابل توجه است. هم از آن روی که هر یک از این افراد یاد شده به نوعی و در مقطعی از زمان که سایه شوم تجاوز، میهن اسلامی ما را تهدید می کرد رشادت ها و جانفشانی هایی را از خود بروز داده اند که اینک همت نویسندگان متعهد را طلب می کند تا در دل اوراق ماندگار به ثبت برسانند.

مجموعه «شعله در عشق» در این میان تلاشی است که نویسنده در آن سعی می کند تا با انتخاب و گزینش لحظه های حساس از زندگی سرداران شهید، روایت های خود را در قالب داستان کوتاه برای مخاطبان بازگو کند و تنها یک برش از زندگی هر یک از افراد یاد شده را دستمایه کار خود قرار دهد و در همان یک برش از زندگی باتکنیک های تازه و مدرن داستان نویسی زندگی، روحیات و خلقیات درونی و در حوزه روایت، اعمال بیرونی، عکس العمل های افراد یاد شده در مواجهه با حوادث و اتفاقات که بیشتر با پس زمینه هایی از جنگ همراه است را برای مخاطب باز نمایاند.

بعد از پایان خوانش هر یک از روایت ها که در قالب داستان کوتاه بیان شده اند، به خواننده این احساس دست می دهد که گویی سال ها همدم و همرزم این سرداران شهید بوده و از نزدیک حالات و روحیات فردی هر یک از آنان را مشاهده کرده است.

یکی از روایت های درون کتاب براساس زندگی شهید احمد نبوی شکل گرفته است. این روایت با عنوان «مردی با بال های سبز» به مقطعی از زندگی این شهید می پردازد. نویسنده برای زمان روایت، مقطعی حساس آن هم بعد از شهادت این سردار را برمی گزیند.

شب عروسی یاسر، پسر سیداحمد نبوی است که هنگام آوردن عروس، زن سیداحمد(مادر داماد) برای لحظه ای از چشم مهمان ها غایب می شود به پشت بام می رود و در خلوت شبانه به راز و نیاز با خالق و در ادامه به گفت وگو خیالی با شوهرش احمد می پردازد.

در این گفت وگوی خیالی، گذشته های زندگی احمد تا لحظه شهادت از زبان زن احمد روایت می شود که به صورت فلاش بک از منظر مخاطب می گذرد.

روایت دوم کتاب، زندگی شهید حاج محمود اخلاقی را بازگو می کند.

در این بخش نویسنده شگرد دیگری را برای بیان گوشه هایی از زندگی این شهید برمی گزیند. مادر شهید به همراه فرزند دیگرش حاج حسین(برادر شهید) عازم مزار شهید هستند. در راه به اصرار مادر چند نفر از همرزمان شهید را هم خبر می کنند. سید تقی شاه چراغی، محسن فرمانی، ناصر شریفی (همرزمان شهید) در طول راه خاطرات خود از شهید محمود اخلاقی را برای مادر و برادرش بازگو می کنند.

نویسنده از این طریق روایت موردنظر خود را با مخاطب در میان می گذارد.

روایت های بعدی به ترتیب با عناوین «از شهد تا شهادت» براساس زندگی سردار شهید حاج حسین الله داری، «شعله در عشق» براساس زندگی سردار شهید سیدنظام جلالی، «فقط سبز» براساس زندگی سردار شهید محمود منتظر، «کاش مهتاب نتابد» براساس زندگی سردار شهید غلامعلی ابراهیم، «دوباره باید شناخت» براساس زندگی شهید عبدالصالح رفعت و «چراغی در بهشت» براساس زندگی سردار شهید علی اکبر نظری ثابت شکل گرفته و در مجموع کتاب «شعله در عشق» را روشن نگه داشته اند.