آینده افغانستان و بحرانی جدید

بحران دو ماهه انتخابات افغانستان با این تصمیم کمیسیون مستقل انتخابات به نقطه پایان خود نمی رسد چراکه به اعتقاد بسیاری از تحلیل گران اعلام پیروزی برای آقای کرزای خود می تواند آغازی برای دوره ای جدید از بحران باشد

بحران دو ماهه انتخابات افغانستان با این تصمیم کمیسیون مستقل انتخابات به نقطه پایان خود نمی‌رسد چراکه به اعتقاد بسیاری از تحلیل‌گران اعلام پیروزی برای آقای کرزای خود می‌تواند آغازی برای دوره‌ای جدید از بحران باشد...

آقای کرزی اصرار داشت تخلفات دور اول انتخابات بزرگنمایی شده و تنها تحت فشارهای گسترده بین المللی حاضر به پذیرش برگزاری دور دوم انتخابات شده بود. اما از امروز اوست که رئیس جمهور افغانستان برای پنج سال آینده این کشور است.

کمیسیون انتخاباتی افغانستان ضمن لغو برگزاری دور دوم انتخابات این کشور، حامد کرزای را به عنوان پیروز قطعی انتخابات و رییس جمهور این کشور اعلام کرد این تصمیم در حالی اعلام شد که مقامات این کمیسیون گفتند دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان برگزار نمی‌شود.

اما بحران دو ماهه انتخابات افغانستان با این تصمیم کمیسیون مستقل انتخابات به نقطه پایان خود نمی‌رسد چراکه به اعتقاد بسیاری از تحلیل‌گران اعلام پیروزی برای آقای کرزای خود می‌تواند آغازی برای دوره‌ای جدید از بحران باشد، بحرانی که با تغییر فاز، از عرصه انتخابات خارج و وارد حوزه‌های سیاسی، امنیتی و نظامی شده و بر دامنه خشونت‌ها در افغانستان خواهد افزود.

درست در زمانی که افغانستان یکی از محوری اساسی سیاست خارجی ایالات متحده امریکا شد و واشنگتن برای حل و فصل بحران‌های این کشور عزم جدی خود را جزم کرد، رویداردهای انتخاباتی در این کشور اوضاع را پیچیده‌تر از گذشته ساخت و دامنه اقدامات تروریستی رو به افزایش گذاشت. پس از دو ماه بحث و بررسی در مورد ابعاد و میزان تقلب در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان سرانجام کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخاباتی بخشی از آرای انتخابات را باطل اعلام کرد. بر این اساس، آرای آقای کرزی که در نتایج ابتدایی حدود پنجاه و پنج درصد بود، زیر پنجاه درصد رفت.

به این ترتیب برگزاری دور دوم انتخابات به توافق طرفین رسید اما عبدالله عبدالله رقیب اصلی حامد کرزای و دارنده بیشترین درصد آرا پس از او، شروطی برای حضور در دور دوم اعلام کرد که نتیجتا بخشی پذیرفته شده و بخشی مورد قبول دولت قرار نگرفت و همین امر باعث شد که عبدالله از حضور در دور دوم کنار گیری کند.

تا زمان اعلام کناره گیری عبدالله هنوز پیش بینی لغو دور دوم و اعلام پیروزی برای کرزای دشوار بود چراکه این تصور که دست آوردهای دموکراسی در افغانستان در حال ظهور و بروز است و رقیبان می‌توانند آزادانه شرط بگذارند، انتقاد کنند و خود را برای آینده افغانستان مسئول بدانند مانع از این پیش بینی می‌شد که مقامات این کشور با خطا در تصمیمات سیاسی مجددا افغانستان را وارد فاز بحران‌های جدید کنند. اما این پیش بینی ابتدا با رد برخی از شروط عبدالله توسط دولت، یک گام به واقعیت نزدیک شد و اکنون با اعلام قطعی ریاست جمهوری کرزای می توان به سادگی شاهد نابودی دست آوردهای نوپای دموکراسی در این کشور هستیم.

شاید کرزای می‌توانست با قبول کلیه شروط رقیب اصلی خود در انتخابات، بیش از آن که به قدرت دوباره بیندیشد، مسیر هموارتری را با پذیرش نظرات مخالف، نقدها و نگرانی‌ها پیش روی آینده سیاسی کشورش باز کند و افغانستان را از ورطه بحران‌ها، اختلافات و درگیری‌ها و خشونت‌های بیشتر برهاند، اکنون به عقیده صاحب نظران، این افغانستان و مردم این کشور هستند که بازنده میدان هستند، و این خشونت، ترور و افراطی گری است که توانست پیروزی را از آن خود کند.

در صحنه سیاسی و رقابت‌های انتخاباتی نیز گرچه پیروزی کرزای نتیجه نهایی دو ماه فراز و نشیب های سیاسی در این کشور اعلام شده اما شاید در ذهن مردم افغانستان، عبدالله پیروز واقعی باشد. او که با پایبندی به حقوق مردمی که تقلب آنها را به روند دموکراسی در کشورشان بدبین ساخت، از ادامه رقابت کنار کشید و قدرت را نادیده گرفت.

با این حال نمی‌توان بروی ابعاد مثبت اعلام پیروزی کرزای چشم بست، این اعلام اولا موجب اتمام بلاتکلیفی مردم افغانستان و برنامه‌ریزی‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و نظامی و به ویژه امنیتی در این کشور شد. ثانیا با توجه به شرایط بحرانی افغانستان و روند رو به گسترش تهدید افراطی‌گران به اقدامات خشونت بار بیشتر در زمان برگزاری دور دوم انتخابات، مانع از وقوع حوادث سنگین و ناگوار بیشتر و تحمیل هزینه‌های دردناک بر مردم این کشور شد و در نهایت به لحاظ مالی، بار هزینه‌های ساماندهی دور دوم انتخابات را از دوش دولت مرکزی برداشت.

در مجموع بحران پیش روی کرزای بحران مشروعیت خواهد بود. در عین حال این نگرانی وجود دارد که واکنش هواداران عبدالله عبدالله به این تصمیم چه خواهد بود. واکنش عبدالله، هواداران او، مردم نقاط مختلف افغانستان، کشورهای منطقه و قدرت‌های جهانی به این رویداد بحث برانگیز در افغانستان هر چه که باشد، از پیچیدگی شرایط امروز افغانستان نخواهد کاست. این در حالی است که امریکا، بریتانیا و سازمان ملل یعنی سه منبع تاثیرگذار بر تحولات این کشور از پیروزی آقای کرزای استقبال کرده و برای همکاری و حمایت از دولت جدید افغانستان اعلام آمادگی کرده‌اند.

نویسنده : مرجان مهدوی