افزایش مصرف فست فودها در بین دانش آموزان

الگوی رفتاری تغذیه در جامعه ابتدا ازسوی خانواده و سپس ازسوی رسانه ها ارائه شده است

الگوی رفتاری تغذیه درجامعه ابتدا ازسوی خانواده و سپس ازسوی رسانه ها ارائه شده است. شرم و خجالت، چشم و هم چشمی، حس برتری جویی، تبلیغات، کاهش ارتباطات خانوادگی، افزایش مغازه های فست فود، کاهش آسپزی های خانگی، تغییر ذایقه فرزندان، عدم آگاهی دانش آموزان از زیان های فست فودها و کمرنگ بودن نقش مربیان بهداشت درمدارس از دلایل افزایش مصرف فست فودها و خوراکی های مضر در بین دانش آموزان است.

متأسفانه درسالهای اخیر، تبلیغات گسترده ای در مورد اقلام غذایی غیرمفید و حتی زیان آور باعث شده است تا سلیقه غذایی جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان تغییرات قابل توجهی پیدا کند و دیگر از سفرهای رنگی همراه با غذاهای سنتی و بوهای اشتهاآور در بسیاری از خانه ها خبری نیست.

از نظر رفتاری، نشستن در کنار سفره، خود یکی از محورهای برقراری ارتباط چهره به چهره و تقویت کننده رابطه عاطفی بین اعضای خانواده هاست؛ کاهش ارتباطات عاطفی بین اعضای خانواده ها موجب شده است تا فرزندان به غذاهای آماده و فست فودها روی آورند و در این بین هرکس غذای خود را به دست گرفته و در گوشه ای مشغول به خوردن می شود یا در خیابان غذای خود را صرف کرده و به خانه می آید.

متأسفانه افزایش چاقی در بین دانش آموزان دبیرستانی، راهنمایی و دبستانی به اندازه ای رسیده که به خانواده ها باید هشدار دهیم چرا که چاقی بیش از اندازه باعث تحرک کمتر و انزوای فرزندان آنها می شود و هیچ علت دیگری غیر از مصرف نوشابه های رنگی و گازدار و فست فودها برای آن سراغ نداریم؛ علی رغم زیان های اعلام شده درخصوص استفاده از نوشابه های گازدار، مردم ایران ۴ برابر استاندارد جهانی، نوشابه مصرف می کنند که طبعا این نوع الگوی مصرف به فرزندان آنها نیزانتقال پیدا کرده است.

براساس یک اصل اجتماعی، افزایش تعداد مغازه های تهیه و عرضه فست فودها نشان دهنده کاهش آمار آشپزی های سنتی و خانگی شده است ضمن اینکه چشم و هم چشمی های دوران نوجوانی بی تاثیر از این الگوی مصرف نیست؛ مهمتر اینکه دانش آموزان با مصرف این گونه غذاها احساس بزرگ شدن، برتری و امتیازات دیگر می کنند و تمامی این موارد باعث شده است تا آمار مصرف این گونه غذاها در کشورما از تمام کشورهای آسیایی حتی در اروپا که مهد تولد اینگونه غذاهاست، بالا برود.

با تغییر الگوی غذایی دربسیاری از خانواده ها، ذائقه فرزندان تغییر کرده است به گونه ای که دیگر غذاهای خانگی را نمی پسندند و هنگامی که مادر خانواده غذایی مانند قورمه سبزی یا امثال آن را می پزد باید برای فرزندان خود پیتزا یا ساندویچ تهیه کند حتی در مدارس به جای عرضه مواد غذایی انرژی زا و مقوی، پفک و چیپس عرضه می شود و بروز انواع بیماری های گوارشی، پوستی، یبوست طولانی مدت و خستگی های غیرمتعارف از عواقب مصرف این گونه تنقلات است.

با توجه به ارزش غذایی ریزمغذی ها مانند کشمش و گردو باید درباره ریزمغذی ها به دانش آموزان آگاهی داد تا آنها به مصرف اینگونه مواد روی آورند. اما متأسفانه از زیان های فست فود اطلاع ندارند و درخانه و مدرسه نیز حقایق به آنها گفته نمی شود؛ ازسوی دیگر وقتی تبلیغات گسترده برای تنقلات زیان آور در تلویزیون ارائه می شود، ما چگونه می توانیم از مصرف آنها توسط فرزندان خود جلوگیری کنیم.

● لقمه های خانگی

قبل از هر اقدامی باید تبلیغات این گونه مواد خوراکی زیان آور، در رسانه ها ممنوع شده و مضرات آنها به فرزندان گوشزد شود چرا که اگر با نوجوانان و جوانان واقعیت ها را مطرح نکنیم آنها در آینده با مشکلات جدی جسمی و روحی مواجه خواهندشد بنابراین غذاهای خانگی و تنقلات سنتی بهترین اقلام خوراکی، برای دانش آموزان هستند.

نقش مدارس و مربیان بهداشت دربازگشت الگوی غذای سنتی برای دانش آموزان باید به گونه ای باشد که فواید غذاهای خانگی به آنها یادآوری شود همچنین باید از آنها خواسته شود تا بدون هیچ گونه شرم و خجالتی لقمه های خانگی را جایگزین سوغاتی های غربی کنند؛ اگر این نکات به نوجوانان و جوانان آموزش داده شود آنگاه می توان به تغییر الگوی مصرف امیدوار بود. درغیراینصورت خجالت نوجوانان و جوانان از دوستان و هم مدرسه ای ها و احساس رقابت با آنها اجازه نخواهد داد تا این امر مهم محقق شود.