ما عروسکی بیش نیستیم

بنجامین هیوت

یک هنرمند زیست محیطی انگلیسی که سال هاست در تقابل با سیاست های مصرف گرایی غرب در یک «خانه درخت» زندگی می کند، برای آنکه به اذعان خود ایران را بدون پرده تبلیغات غرب ببیند به ایران آمده تا اثر محیطی اجرا کند.

«بنجامین هیوت»، هفتمین میهمان خارجی مرکز بین المللی پردیس است که از هفت ماه گذشته تا امروز برای آفرینش و اجرای هنر محیطی به ایران آمده اند. «بنجامین هیوت» این روزها در تهران زندگی می کند; او مجسمه سازی است که بیشتر نقش برجسته های سنگی می سازد و گفته می شود که از خانواده ای اصل و نصب دار و متمول است.

خودش می گوید: من تجارت خوبی داشتم، اما ناکامی در عشق و تقابل با زندگی مصرفی و سرمایه داری موجب شده که زادگاهم لندن را ترک و به «ولز» در غرب بریتانیای کبیر بروم. او بالای یک درخت ۵۰۰ ساله بلوط، خانه ای کوچک احداث کرده و همان جا زندگی می کند. این خانه کوچک هشت متر از سطح زمین ارتفاع دارد و برق آن از انرژی خورشید تامین می شود و در داخل آن بخاری هیزمی وجود تعبیه شده است. این خانه بالکن کوچکی هم دارد و بنجامین گویا با کاشت سیفی جات در اطراف این درخت نیازش را بر طرف می کند. وی می گوید، در این «خانه درخت» احساس خوبی دارد.

به هنگام وزش باد خانه اش همانند ننو تکان می خورد و او طبیعت را با تمام وجود احساس می کند. او تصریح دارد: ساخت این خانه بالای درخت در قوانین انگلستان غیرقانونی است. اما توجیه من اینست که این خانه یک مجسمه است و زندگی من در آن یک هنر اجرا. «بنجامین» ادعا می کند که پیش از این به مدت ۱۰ سال در تقابل با سیاست های مصرف گرایی غرب از مواد غذایی تاریخ گذشته استفاده کرده است. او این عمل را انسانی و بازیافت موادی می داند که می شود آن ها را مصرف کرد. به زعم او، درج تاریخ برای هر کالا یا مواد غذایی ضرورت ندارد و در شرایط بسیار متغیر کالایی بسیار دیرتر و یا شاید هم سریع تر فاسد شوند.

اما چرا تاریخ معینی قید می شود، دلیلش سلطه سرمایه داری برای کسب مالیات بیشتر و دسترسی ارزان به کار کشاورزان است. وی درباره تجربه اش در ایران می گوید: اینکه شما (ایرانی ها) با احساسات و چشمتان تشخیص می دهید که آیا این موادغذایی قابل خوردن است یا نه، بسیار خوب است. از طرف دیگر تنوع طلبی غرب منجر به تولید مواد غذایی همچون ماست های میوه ای متنوعی شده که با اضافه کردن نگهدارنده ها و طعم های مصنوعی زود فاسد می شوند و این دلیلی برای اصراف است. «بنجامین» برای سفر به ایران انگیزه های متفاوتی را بیان می کند.

دوری از عادات بدی که جزو زندگی روزمره در فرهنگ عمومی غرب است، مورد اشاره او به شمار می رود. وی تاکید دارد: من ایران را در پس پرده تبلیغات غرب دیده ام که چهره ای غیر واقعی و مخدوش از آن ارایه می دهند. این خیلی دشوار است که متوجه شوید که شما ما را یک هم پیمان و شریک آمریکا ببینید; ولی واقعیت این است که ما عروسکی بیش نیستیم! «بنجامین» در حال حاضر در کارگاه «نادعلیان» مشغول حجاری است; آن ها پروژه مشترکی را در طبیعت ایران اجرا خواهند کرد. «احمد نادعلیان»، مدیر مرکز بین المللی پردیس، گفت: هنر حجاری «بنجامین» برای من عامیانه و معمولی است، اما نوع زندگی و انگیزه سفر او به ایران مرا تحت تاثیر قرار داد. او تاکید کرد: انگیزه مشترک همه هنرمندانی که در طول این مدت به ایران سفر کردند، این بوده است که می خواهند خودشان ایران را بفهمند.

وی گفت: «میشل هالیسمن»، هنرمند آمریکایی، مدتی قبل درخواست خود را برای سفر به ایران اعلام کرده و علاقه دارد در صورتی که بتواند روادید دریافت کند، مجموعه ای از آثار هنریش را در ایران خلق کند. در فصل بهار گذشته دو هنرمند هلندی به نام های «رولینا نل» و «پل جیسن» به ایران آمده و با اقامت در پردیس آثار هنری خود را خلق کردند. «رولینا نل» و «پل جیسن» با یک ماه اقامت در خانه پدری نادعلیان در محله پیروزی چیدمان محیطی اجرا کردند.

«نادعلیان» اضافه کرد: هنرمند عراقی، «محمد عبدا...»، که در ۱۶ سال گذشته در هلند، آلمان، اسپانیا و انگلستان زندگی می کرده است، به ایران آمد و به مدت یک ماه میهمان ما بود. در مدت اقامت در ایران محمدعبدا... چیدمان هایش و اجرای های محیطی اش را در جمع هنرمندان جوان ارایه داد و آثارش در جمع دانشجویان هنر مورد بحث و بررسی قرار گرفت. پاییز گذشته نیز هنرمند بلژیکی «ژان فرانسوا پیرسون» به ایران آمد.

«محمد عبدا...» به همراه «نادعلیان» در طبیعت ایران عکاسی و طراحی تهیه کرد. در حاشیه طرح ها یاداشت هایی می نوشت که روند سفر و این ملاقات را گزارش می کرد. سفرنامه های او تاکنون به صورت چند کتاب منتشر شده اند. دومین جشنواره هنر محیطی میزبان چند هنرمند بین المللی بود. شاخص ترین میهمان جشنواره سال جاری «برنارد بوب»، موسس و بنیان گذار گروه نمایش آنتاگون بود. «برنارد» هفده سال پیش گروه نمایش «آنتاگون» را تاسیس کرده است

این گروه که بیش از ۲۰ نفر عضو دارد در ۱۷ سال گذشته در گوشه و کنار دنیا اجراهای متعددی داشته اند. «احمد نادعلیان» که به عنوان میهمان ویژه در دومین جشنواره حضور داشت درباره چگونگی حضور «برنارد بوب» عنوان کرد: قبل از جشنواره سال جاری، «پریسا کریمی»، از اعضای گروه آنتاگون با من تماس گرفت و گفت که به واسطه اینترنت با مرکز پردیس آشنا شده و قصد دارند که به همراه «برنارد بوب» که راهی ایران شده، از مرکز بین المللی پردیس بازدید و در جشنواره محیطی آن شرکت کنند.

وی افزود: «پریسا کریمی» که پدر و مادر ایرانی دارد در آلمان متولد شده و فارغ التحصیل رشته رسانه ای تصویری و صوتی است و به عنوان عضو گروه آنتاگون کارهای چند رسانه ای و مستندسازی آن را انجام می دهد. «نادعلیان» اضافه کرد: از آنجاکه زمستان فصل مناسبی نبود که مرکز پردیس در پلور را ببینند، از «برنارد بوب» و «پریسا کریمی» دعوت کردم که در جشنواره خلیج فارس مشارکت کنند. در طول جشنواره آن ها برای هنرمندان جوان کارگاه نمایش ترتیب دادند.

در یکی از شب ها نمونه اجراهای گروه آنتاگون و فیلمی از پریسا کریمی برای هنرمندان جشنواره به نمایش درآمد و پرسش و پاسخ صورت گرفت.