رابطه بیماریهای قلبی - عروقی با ویژگی های شخصیتی

بیماری های قلبی- عروقی به ویژه بیماری عروق کرونر قلب(CHD) به عنوان اولین علت مرگ و میر جامعه بشری به حساب می آید و از جمله اختلال هایی محسوب می شوند که جنبه های روانشناختی در پیدایش …

بیماری های قلبی- عروقی به ویژه بیماری عروق کرونر قلب(CHD) به عنوان اولین علت مرگ و میر جامعه بشری به حساب می آید و از جمله اختلال هایی محسوب می شوند که جنبه های روانشناختی در پیدایش و تکوین آن نقش اساسی پیدا می کند .

سالیانه پنجاه میلیون نفر در جهان از بین می روند که از این تعداد ۱۲ میلیون نفر بر اثر بیماری های قل بی عر وقی فوت می کنند، این در حالی است که تقریبا ده درصد از این افراد، قلب و رگ های سالمی داشته و تحت تاثیر عوامل روانی به این بیماری دچار شده اند. جامعه زیست پزشکی به صورت فزاینده ای اهمیت عوامل روانشناختی را در تاریخچه اختلالات، پیشگیری و سیر درمان آن دریافته است. ارتباط میان تن و روان از زمان های دور مورد توجه و تاکید بوده است. عوامل روانی- اجتماعی و ویژگی های شخصیتی زیادی در رابطه با بیماری های قلبی - عروقی و عمدتا کرونر قلب، مطرح شده اند که خطر ابتلا به آن را چه به صورت مستقل و چه به صورت ترکیبی افزایش می دهند. در این عوامل، افسردگی به عنوان شایع ترین مشکل روانشناختی بیمارانCHD شناخته شده است. همچنین مشخص شده است که تمایلات افسرده ساز غیر بالینی، رابطه مستقلی با افزایش آترواسکلرورزیس و پیشروی تصلب شریان کاروتیدی دارد و پیش بینی کننده انفاراکتوس میوکاردی و مرگ می باشد. متغیرهای شخصیتی همچون خشم و خلق و خو و عواملی همچون انزوای اجتماعی و سبک های خاص زندگی نیز بر آن بیماری موثرند.

به علاوه پژوهش پولیت(Pollit) نشان داد که این عوامل و ویژگی های شخصیتی به عنوان عوامل خطرساز غیر مستقیم در مشکلات قلبی موثرند. عامل نوروز گرایی نیز از نظر آملونگ.M,Amelong) باعث بروز علائم بیماری های قلبی می شوند. پژوهش ها نشان می دهند که خصومت و عصبانیت با روان رنجوری در سطحی بالا ارتباط دارد و همچنین می تواند در بروز بیماری کرونر قلب موثر باشد. تحقیقات بسیار دیگری نیز نشان داده اند که الگوی رفتاری تیپA وD شخصیتی با افزایش خطر بیماری های قلبی- عروقی همراه است. بعلاوه بیماری های قلبی- عروقی با خصوصیاتی همچون خشم، هیجانات سرکوب شده، افسردگی و بدبینی همبستگی مثبت و با تمایل به خندیدن در موقعیت های اجتماعی همبستگی منفی دارد.

به طور کلی می توان گفت عوامل روانی-اجتماعی، در افزایش خطر ابتلا افراد به بیماری های قلبی-عروقی موثرند. استرس های روانی حاد میزان سیالی توده های پلاکتی-لکوسیتی را در افراد سالم افزایش می دهد ولی این تاثیر در بیماران قلبی طولانی تر است،که با افزایش خطر بیماری های قلبی همراه است. ادراک از سلامت فردی، همبستگی قوی با ویژگی های شخصیتی دارد و به طور کلی می توان گفت که مدل پنج عاملی شخصیت(NEO) با وضعیت و حالات سلامتی فرد مرتبط می باشد. خصوصیات شخصیتی افراد به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر سلامتی و بیماری تاثیر می گذارد که در این زمینه می توان به چند مورد اشاره کرد:

۱) گاهی ویژگی های شخصیتی محصول فرایند های بیماری اند.

۲) گاهی ویژگی های شخصیتی موجب رفتارهای نامناسب می شوند.

۳) شخصیت می تواند از طریق سازوکارهای فیزیولوژیک به طور مستقیم در روند بیماری موثر باشد.

۴) ممکن است یک متغیر زیست شناختی سومی با شخصیت و بیماری رابطه داشته باشد.

نویسنده : علی محمد میرآقایی- کارشناس ارشد روانشناسی