روح سالم داشتن خواب خوب می‌خواهد

برخورداری از یک خواب آرام و کافی نقش فوق‌العاده‌ای در ایجاد آرامش و انرژی و رهایی از خستگی‌های روزانه ایفا می‌کند. ولی متاسفانه بیش از ۴۰ درصد مردم جهان از این نعمت به شکل ایده‌آل …

برخورداری از یک خواب آرام و کافی نقش فوق‌العاده‌ای در ایجاد آرامش و انرژی و رهایی از خستگی‌های روزانه ایفا می‌کند. ولی متاسفانه بیش از ۴۰ درصد مردم جهان از این نعمت به شکل ایده‌آل آن بی‌بهره‌اند. بی‌خوابی مشکلی شایع در همه سنین است که بیش از همه زنان را هدف قرار داده است.

خواب خوب جزو لاینفک یک زندگی سالم است؛ همان‌طور که داشتن رژیم غذایی نامناسب باعث بروز انواع بیماری‌ها می‌شود کم‌خوابی نیز در طولانی‌مدت سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند، از میزان ترشح هورمون رشد می‌کاهد و تولید گلبول قرمز توسط مغز استخوان را افزایش می‌دهد. بی‌خوابی انواع مختلفی دارد و به سه گروه عمده تقسیم می‌شود: بی‌خوابی اولیه، مرکزی و ثانویه.

بی‌خوابی اولیه به مواردی گفته می‌شود که فرد در آن با دشواری به خواب می‌رود و پس از یک مرحله خواب عمیق، بیدار و بدخواب می‌شود.

بی‌خوابی مرکزی نوعی بی‌خوابی است که در اثر بیدار شدن‌های متوالی در حین خواب به سراغ فرد می‌آید.

بی‌خوابی ثانویه نیز که در نتیجه بیدارشدن‌های پی‌درپی حاصل می‌شود، نوعی بیداری زودرس شبانه است که در بسیاری موارد زندگی معمولی فرد را دچار اختلال می‌کند.

بی‌خوابی اولیه که مبتلایان فراوانی نیز دارد اغلب به دلایل روانی و محیطی بروز می‌کند. استرس، افسردگی و دلواپسی همگی در بروز این نوع بی‌خوابی موثر هستند. اغلب این بیماران به دلیل افکار و توهماتی که در ذهن خود دارند به سختی به خواب می‌روند و معمولا نیز به سختی می‌توانند به ادامه استراحت بپردازند. آنچه باعث بروز بی‌خوابی ثانویه می‌شود، بروز انواع بیماری‌های متفاوت است و درحقیقت می‌توان گفت در این موارد، بی‌خوابی نوعی علامت است که باید جدی گرفته شود. آپنه شبانه (توقف تنفس در حین خواب)، نارسایی کلیوی، اختلالات گوارشی، یائسگی، کم‌کاری یا پرکاری غده تیروئید، بزرگ شدن پروستات، آنژین صدری و افسردگی بیماری‌هایی هستند که بی‌خوابی شایع‌ترین علامت آنها به شمار می‌رود. قرار داشتن در ماه‌های آخر بارداری یا سیکل قاعدگی از دیگر علت‌های بروز بی‌خوابی ثانویه به شمار می‌روند.

اما برای فرار از بدخوابی و بی‌خوابی چه باید کرد: اگر بی‌خوابی شما از نوع اولیه است و ناراحتی‌های روانی نقش مهمی در بروز آن ایفا می‌کنند، حتما به روان‌پزشک مراجعه کنید تا از طریق روان‌درمانی مشکل‌تان رفع شود. گذشته از آن انجام برخی تکنیک‌های ریلکسیشن و نوشیدن دم‌کرده گیاهان دارویی کمک موثری در بهبود خواب و رفع اختلالات خلق و خوی می‌کند.

در صورت ابتلا به بی‌خوابی شکل دوم نیز توصیه می‌شود برای انجام یک معاینه کامل به پزشک بروید و از پیشرفت بیماری جلوگیری کنید. علاوه بر این، چند راه نیز به شما توصیه می‌شود که به کارگیری آنها کمک بزرگی به رفع بی‌خوابی می‌کند.

۱) مصرف گوشت قرمز را کاهش دهید. گوشت قرمز حاوی نوعی اسیدآمینه به نام تیروزین است که باعث برهم زدن خلق و خو و ایجاد آشوب‌های فکری می‌شود.

۲) وعده شام را به غذاهای گیاهی و آمیدها (برنج و ماکارونی) اختصاص دهید.

۳) اگر به شیر آلرژی ندارید، نوشیدن یک لیوان گرم آن را قبل از خواب فراموش نکنید.

۴) قبل از خواب حتما یک عدد موز بخورید. موز دارای مقادیر زیادی سروتونین است. افزایش سروتونین در مغز تاثیراتی مشابه مصرف مسکن و آرام‌بخش دارد. بنابراین موز به عنوان مسکن طبیعی می‌تواند عامل موثری در خوابیدن شما باشد.

۵) دم‌کرده بابونه، اسطوخودوس و سنبل‌الطیب جزو نوشیدنی‌های خواب‌آور هستند؛ مصرف قهوه را کاهش دهید و در عوض از جوشانده‌های فوق استفاده کنید.

۶) تختخواب محل مطالعه، تماشای تلویزیون و غذا خوردن نیست! برای خواب آرام، از تختخواب فقط برای خوابیدن استفاده کنید.

۷) در ساعات قبل از خواب، فعالیت فیزیکی و فکری خود را کاهش دهید.

۸) در انتخاب بالش توجه کنید. بالش‌های خیلی نرم و سفت با وارد کردن فشار به عضلات گردن در درازمدت باعث درد ناحیه گردن، کتف و نهایتا ایجاد بی‌خوابی می‌شوند.

ترجمه: علی تاجیک