تاًملی در مجموعه شعر گل بانو تو کِل بزن از داراب آقاسی زاده

مجموعه شعر گل بانو تو کِل بزن اثری است که با سرشناسه ی داراب آقاسی زاده در ۱۲۸ ص توسط انتشارات نو آور تهران به زیور چاپ آراسته شده است

مجموعه شعر گل بانو تو کِل بزن اثری است که با سرشناسه ی داراب آقاسی زاده در ۱۲۸ ص توسط ا نتشارات نو آور تهران به زیور چاپ آراسته شده است . این مجموعه مشتمل بر ۶۲ شعر می باشد که در قالبی کوتاه و بلند از جانب شاعر سروده شده اند . درون مایه ی اشعار را اغلب عشق، اجتماع و انتقاد شکل داده اند و درخیلی از اشعار شاعر نوعی علقه و علاقه را می توان به زیست بوم تاریخی و فرهنگی خود مشاهده نمود . این حس نوستالژیک بر گرفته از تعهدی ذاتی است که شاعر نسبت به موطن خود دارد و بی کم و کاست این حس را با زبانی ساده و سلیس به جامعه منتقل می کند . به گونه ای که نام مجموعه نیز با اقتباس از همین حس نوستالژیک است . کتاب شعر با چند شعر بلند آغاز می شود که این اشعار بیانگر این نوع فرآیند نوستالژیکی به شمار می آیند به نمونه ی ذیل :

گل بانو / جوانان ما / از پلنگان واهمه نمی کنند / آنها به نبرد پلنگان می روند / زیراخود ، پلنگانی هستند / پلنگ تر از پلنگ / از زخم پلنگ هم / باکی ندارند / اگر چه می دانند / زخم پلنگ / التیام یافتنی نیست ! / گل بانو / اکنون کبک های دری / در میان صخره های تازار / اسیر ساچمه های داغ و سرُبین / شکار چیان می شوند ! / جفت ها یشان بی سروَرمی شوند / و بر فراز صخره ها / هر صبحگا هان و شامگاهان / به جای قهقهه زدن / گاگریو (مویه) می خوانند . و شاعر از این نوع حس که خود مصداقی از باورداشت ها و بسترهای طبیعی و فرهنگی یک قوم است را در زوایایی به تصویر می کشد اما اشعار بعدی شاعر در این مجموعه رنگ و لعاب عاشقانه و اجتماعی به خود می گیرند که این عاشقانه سرایی ها از جانب شاعر بر گرفته از عشق به وطن ، انسانیت و شاید هم معشوق فردی و اجتماعی است و البته در برخی اشعار نیز درد و اندوه تواًم با انتقاد و اعتراض نیز نمایان است . بنابراین می توان گفت اشعار این مجموعه کاملا" در بستری واقعی نضج و بارور می شوند و اغلب پارامتر های شاعر نیز واقعی است . اگر چه شعر مجاز است و شاعر همیشه بدنبال مجاز سرایی می باشد ولی شاید بتوان چنین پنداشت که زبان شعر آقاسی زاده دراین مجموعه بسیار ساده و سلیس و بی تکلف و اغراق تصویر می شود به طوری که شاعر خیلی از حقایق را با زبانی صمیمی و ساده درقالب شعر می گنجاند و پیام خود را این چنین به جامعه منتقل می کند .

مجموعه از حیث سبک و سیاق نیز به شعر نیمایی و سپید نزدیک تر است و با التفات به سیر تجربه و سرآیش آقاسی زاده دردایره ی شعر می توان گفت که اشعارش از آهنگ ، ریتم و وزن برخوردارند به گونه ای که این آهنگ و وزن در سروده های نیمایی و سپید نیز به هنوان بستر شعر نو نمایان است . لذا جدای از قضاوتی کلی در مورد این اثر می توان چنین پنداشت که مجموعه چون از زبانی ساده و عام پسند بهره می جوید ، طبعا" می توان به نوبه ی خود عمومیت داشته باشد چه این که ساده نویسی و سخت نویسی دو موً لفه ی فرآرونده در شعر و ادبیات ما می باشند که همیشه جایگاه خود را در بین مردم حفظ کرده اند . با این وصف ، چند شعر از این مجموعه را با هم مرور می کنیم . --- برای رسیدن به خورشید / باید ابرها را / پریشان کرد / برای رسیدن به بهار / باید زمستان را / کُشت / تاریخ / همیشه با خون نوشته می شود ! / کاری است کوتاه با زبانی شاعرانه که این زبان شاعرانه در قالبی انتقادی تصویر می شود . رعایت صناعات ادبی در شعر به مانند تضاد و مراعات نظیر خود مسببی است که موسیقی درونی شعر را در زوایایی زیبا جلوه می نماید . شاعر هر آنچه را که مشاهده می کند ، دقیقا" در قالبی هنری به تصویر می کشد و خواننده نیز با روحیات این شعر سرسازگاری دارد .

--- در میان مزارع / تنها شقایق ها نمی رویند / وقتی / فصل مرگ شقایق ها فرا می رسد / خارها که هنوز بر پا ایستاده اند / مرگ شقایق ها را / جشن می گیرند . شعر زبان ایهام و استعاره است . زبان کنایه و نماد. بنابراین شاعر همیشه معنی مجاز را جایگزین حقیقت می کند تا که زبا ن اش پرشورتر نشان دهد . این شعر طرحی است هنرمندانه که در قالبی ساده عنوان شده است ولی درپشت همین سادگی نوعی پیچیدگی هنر نشسته است . هنر شاعر این است که از واژگانی چون : مزارع، شقایق ، فصل و خار به خوبی استفاده می کند و این نظیر آفرینی شاعر خود مسببی است در جهت تصویر و پیامی سازنده . لذا ایهام پذیری و استعاره پذیر دو عنصر اساسی اند که شعر شاعر را پیام ساز کرده اند .

---شکست / حقارت / ندامت / مرا به نبرد می طلبند / ولی من هرگز بدون دستان نو / به میدانگاه / نخواهم رفت . واژه ی تو در این شعر می تواند توی فردی باشد یا توی اجتماعی و یا نوعی تو که مختص به عرفان و عشق است . بنابراین شاعر ابتدا از مونولوگ (خود پرسه ) آغاز می کند و بعد وارد دیالوگ (همپرسه ) می شود . شاید بتوان گفت در این شعر نوعی آشنازدایی لفظی نیز اتفاق می افتد زیرا که با دستان دیگری به میدانگاه رفتن خود مصداقی است از نگاه آشنازدایانه ی شاعر . و زیبا شناختی شعر شاعر در این جاست که شاعر نوعی هماورد و یا ناهماورد را در شعر در قالبی حماسی عاشقانه به تصویر می آورد .

----به آن آفاق بنگر / چگونه برف زمستانی / قله ی آن کوه بلند را / پوشانده است !؟ / سر من هم / همانند قله ی آن کوه بلند / به سفیدی گرائیده است / ای عروس طایفه ی غریب / روی تمام قله های بلند / روزی برف زمستانی خواهد نشست !/ همه ی شاخه ها ی شاداب / روزی عریان می شوند / تمام گل های باغ آرزو / روزی پرَپرً می شوند !/ اگر چه از حیث معنا با چنین اشعاری در شعر شعرای دیروز تصادم داریم ولی آنچه مدنظر است لحن و بیان شاعر است که در شعر متفاوت نشان می دهد و می توان گفت که شاعر دل گفته های خود را با صمیمیت و با بهره گیری از طبیعت در قالب تشبیه و مراعات نظیر به تصویر می کشد . ---- تا انقراض پاییز / زمانی نمانده است / من چله نشین بارانم / زیرا / بوی موهای شلالت / نوید باران می دهد ! شعری با موً لفه هایی عاشقانه که با دیالوگی دو جانبه از جانب شاعر و معشوق تصویر می شود و مخاطب را به تاًمل وا می دارد تا که با زیر لایه های پنهان شعر ارتباط پیدا کند . شاعر با استفاده از صنعت تشبیه دست به خلاقیتی نو می زند که در نوع خود زیباست . حسن کلام این که اشعار شاعر در این مجموعه در دو فایل قرار می گیرند . نخست اشعاری که به مرحله ی پختگی رسیده اند و دارای معنا و تصویرند و البته در نوع خود زیبا و مستحکم . و دوم اشعاری که به مانند میوه های یک درخت بعضی ها رسیده اند و بعضی هم در حین رسیدن هستند و البته نیاز به زمان در جهت رسیدن را می طلبند . ولی در مجموع گل بانو تو کِل بزن از داراب آقاسی زاده مجموعه ای است با مضمون هایی ادبی که ازدل بر می آیند و بر دل می نشینند و این مضمون ها ی ادبی در نوع خود متضمن شعر و احساس شاعرند .

عابدین پاپی