توپ در حیاط نیویورک

بسیاری از تحلیل گران معتقدند که رسیدن به اجماع بر سر قطعنامه جدید تحریم ها علیه ایران به سبب مخالفت اعضای غیردائم شورای امنیت، کاری دشوار و تا حدی غیرممکن است و اگر غرب در رایزنی های سیاسی خود در قانع کردن این کشورها برای رای مثبت به این قطعنامه با شکست روبرو شود، این امر بطور حتم تصویب قطعنامه ای ضعیف را به دنبال خواهد داشت.

انگلیس و فرانسه پیش نویس قطعنامه جدید تحریم علیه ایران را پنج شنبه شب گذشته به شورای امنیت ارائه دادند، اما اعضای غیر دائم این شورا نسبت به پیش نویس ارائه شده محتاطانه و بی رغبت رفتار کرده اند. مسلما قطعنامه جدید با یک مشاجره دشوار روبروست و از اجماع و حمایت همه ۱۵ عضو شورای امنیت برخوردار نیست. این قطعنامه در مقایسه با پیش نویس اولیه مورد حمایت آمریکا در پاییز سال گذشته میلادی به شکل قابل توجهی تضعیف شده است. هدف آمریکا و هم پیمانانش در شورای امنیت، را ی گیری در جمعه گذشته، پیش از آن که روسیه ریاست این شورا را از پاناما تحویل بگیرد، بود که البته بواسطه اختلاف نظر اعضای غیردائم شورا و مقاومت آنان در برابر آمریکا، رای گیری در مورد آن به تعویق افتاد.

حقیقت آن است که «تحریم ها» تنها می تواند به شکلی محدود به ایران آسیب برساند. روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در گزارشی می نویسد: «تحریم های شدید علیه ایران باعث نشده تا این کشور به زانو درآید، بلکه تنها موجب تغییر نحوه تجارت در دومین اقتصاد بزرگ خاورمیانه شده است.» در واقع اهمیت اصلی تحریم ها صرفا به خاطر اقدامات تنبیهی ناشی از آن نیست، بلکه بیشتر به سبب آن است که نشان دهنده فشار سیاسی و دیپلماتیک از سوی جامعه بین المللی به شمار آید.

سؤال اینجاست که اگر پنج عضو دائم شورای امنیت برای تصویب تحریم های جدید به اجماع رسیده اند، آیا سایر اعضای ۱۵ نفره این شورا نیز این قطعنامه را همچون قطعنامه های قبلی با اجماع تصویب خواهند کرد؟

آمریکا دنبال آن است که قطعنامه جدید با اجماع همه اعضا تصویب شود تا به زعم خود وحدت جامعه بین المللی علیه جمهوری اسلامی و انزوای ایران را نشان دهد. ضمن آن که با توجه به اختلاف نظر اعضا غیردائم شورا، این نگرانی نیز برای آمریکا، انگلیس و فرانسه به وجود آمده که هرگونه اختلاف و تشتت آراء در شورای امنیت منجر به این باور خواهد شد که ایران در تصمیم و اراده بین المللی شکاف ایجاد کرده است. دیپلمات های آمریکایی، انگلیسی، آلمانی و فرانسوی چند روزی است در صددند تا نظر برخی اعضا از جمله آفریقای جنوبی، اندونزی، لیبی و ویتنام را که موافق تصویب نهایی تحریم های جدید علیه ایران نیستند، با خود همراه سازند. همه این دوندگی ها در حالی صورت می گیرد که «رایس» وزیرخارجه آمریکا، پس از انتشار گزارش جدید آژانس اتمی در مورد ماهیت برنامه هسته ای ایران، مدعی شده بود که «استدلالی خیلی قوی» درخصوص تصویب دور سوم تحریمها علیه ایران وجود دارد!

امروز همه جهان می داند که اقدامات سیاسی، غیرمنطقی و غیرقانونی آمریکا و چند کشور اروپایی در ایراد اتهام علیه ایران و شانتاژ خبری و جنگ روانی مبنی بر اینکه در فعالیت های اتمی ایران انحراف وجود دارد، تنها ادعاهایی بی پایه و واهی بوده است. مسلماً آنچه در پشت ماجرای پرونده هسته ای ایران طی چند سال اخیر از سوی غرب رخ داده، ادامه خصومت دیرینه و شکست خورده آنان در مخالفت با رشد و پیشرفت ایران اسلامی است. جالب است بدانید هم اکنون ۱۲۱ کشور از جمله ۹ کشور اروپایی در موضوع هسته ای خود با آژانس بین المللی انرژی اتمی مشکل دارند و این کشورها از نظر آژانس زیر سوال هستند. اما هیچگاه پای شورای امنیت به پرونده آنان باز نشده، هرچند که در پاره ای موارد سیاست «تهدید و تطمیع» درباره برخی از آنان جواب داده است.

بدون تردید آمریکا و آن چند کشور اروپایی در مقابله و برخورد با پرونده هسته ای ایران دنبال «چماقی بزرگتر» هستند؛ کمااینکه «ویلیام هیگ» سخنگوی امور خارجی حزب محافظه کار انگلیس با انتقاد از موضع برخی از دول اروپایی، این پیشنهاد را مطرح می کند. اما روند پرونده فعالیت اتمی ایران و گزارش اخیر البرادعی و به دنبال آن واکنش کشورهای غیرمتعهد و مخالفت برخی از اعضای غیردائم شورای امنیت با قطعنامه جدید تحریم، دسته این چماق را لاغرتر و شکننده تر از گذشته کرده است.

آمریکا برای دستیابی به «چماق بزرگتر» چاره ای ندارد جز آنکه با اعضای غیردائم شورا بر سر پاره ای از جزییات قطعنامه اخیر رایزنی کند. اگر این رایزنیها به شکست منجر شود، آمریکا و دیگر کشورهای غربی به احتمال قوی به پیشبرد این قطعنامه در شورای امنیت با وجود مخالفت یا رأی ممتنع برخی از اعضاء ادامه می دهند که در این صورت بدون شک وزن این قطعنامه کاهش یافته و نتیجه ای به مراتب ضعیف تر از گذشته در پی خواهد داشت.

بی جهت نیست که «مارک فیتز پاتریک» کارشناس مسایل منع گسترش سلاحهای هسته ای در انستیتو بین المللی مطالعات استراتژیک لندن می گوید:«اکنون توپ در حیاط نیویورک افتاده است و من نمی دانم که آیا اساساً به یک قطعنامه دیگر نیاز است یا خیر». واقعیت آن است، آنهایی که مترصد مجالی برای زدن تیر خلاص به فعالیت های هسته ای ایران بوده اند، هم اکنون توپ را در زمین خود می بینند و ایران را پیروز این میدان. پیروزی که حاصل پایمردی مردم و مسئولان در حفظ منافع ملی کشور و دفاع از حقوق خود و هم چنین اعتماد به جوانان مستعد و شایسته ایران اسلامی است.

«دانا پرینو» سخنگوی کاخ سفید اعتراف می کند که «طرح مفاد گزارش البرادعی، کاخ سفید را در صحنه بین المللی به چالش کشیده است.» شاید یکی از کارکردهای تصویب قطعنامه جدید، کاستن فشارهای بین المللی از روی آمریکا باشد؛ کسی که هنوز مدعی است ایران به دنبال دستیابی به سلاح اتمی است و گزارش آژانس های اطلاعاتی آمریکا و گزارش اخیر البرادعی هم او را سر جای خود ننشانده است.

«رایس» نیز پس از دیدار با همتای چینی خود، در یک کنفرانس خبری با اذعان به اختلاف نظر واشنگتن و پکن در تصویب قطعنامه جدید، می گوید؛ «کاری که ما در شورای امنیت در حال انجام آن هستیم، کار روی قطعنامه ای است که به ایران نشان خواهد داد نباید به بی اعتنایی خود به جامعه بین المللی ادامه دهد»!

این موضوع در حالی مطرح می شود که انتشار گزارش اخیر البرادعی بار دیگر بر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران و همکاری های همه جانبه کشورمان با آژانس تأکید شده و گزارش اخیر بر حل شدن شش موضوع مورد سؤال براساس مدالیته، نیز صحه گذاشته است، ولی در همین حال آمریکا، انگلیس و فرانسه بر مواضع خصمانه خود تأکید دارند. تمام این اقدامات در حالی است که گزارش البرادعی مسائل مرتبط با موضوع هسته ای ایران را خاتمه یافته اعلام می کند و حتی نشست گروه ۱+۵ نیز در شرایط کنونی مبنای قانونی ندارد.

بخش عمده ای از علت این همه هیاهو بخاطر همزمانی گزارش رئیس آژانس با سر و صدای انگلیس ناشی از اقدام دولت تونی بلر در حذف نام اسرائیل از گزارشی است که قبل از جنگ در مورد سلاح کشتار جمعی عراق و خطرات آن فراهم شده بود، آنهم سلاحی که وجود آن ثابت نشد. در حالی که اسرائیل هم چنان صدها کلاهک هسته ای در اختیار دارد و خطری برای همسایگان خود به شمار می آید ولی بازرسان بین المللی قادر نیستند حتی به تأسیسات هسته ای آنان نزدیک شوند.

و آخر آنکه؛ مقامهای آمریکایی اعلام کرده اند که تا زمان برگزاری انتخابات دوره هشتم مجلس در ایران، با هدف فشار بر افکار عمومی، موضوع تصویب قطعنامه را با جدیت دنبال خواهند کرد. طی ۹۲ سال که از پیروزی انقلاب می گذرد، شیطان بزرگ همواره درصدد بوده است که پایه های مردمی نظام اسلامی را تضعیف کند. معمولاً در اثنای راهپیمایی ها و یا انتخابات که تجلی و نمایه حضور و مشارکت مردم در سرنوشتشان است، آنان سعی می کنند به هرطریق ممکن با تدارک جنگ روانی و ایجاد یأس و دلسردی زمینه جدایی مردم از حکومت را فراهم آورند. بحمدالله آنچه در طول سالیان پس از انقلاب مردم فهیم و شریف ایران اسلامی به منصه ظهور گذارده اند، حضوری حماسی و چشمگیر و دشمن شکن بوده و به نیکی ثابت کرده اند که همواره پای نظام ایستاده اند.

به نظر نمی رسد آمریکا و هم پیمانانش این بار هم بتوانند از این نمد، کلاهی دست و پا کنند.

حمید امیدی