پولـیش آری؛بلیـچینگ نه!

چگونه رنگ روی دندان را برگردانیم؟

دندان‌ها نقش مهمی‌ در حفظ زیبایی صورت دارند. اندازه و شکل آنها باعث تنظیم ارتفاع صورت، برجستگی لب‌ها و تناسب نسج نرم ناحیه دهان و آرواره‌ها می‌شود...

شکل و رنگ دندان‌ها هم در ظاهر بسیار موثر است. وجود دندان‌های مناسب، زیبا و خوشرنگ، باعث رضایت و افزایش اعتمادبه‌نفس می‌شود. امروزه خیلی‌ها برای اصلاح شکل و زیباسازی دندان‌ها مخصوصا تغییر رنگ دندان به مطب دندان‌پزشکی مراجعه می‌کنند به همین علت بد نیست در مورد علت تغییر رنگ دندان‌ها بیشتر بدانیم.

اولین قدم برای اصلاح تغییر رنگ دندان‌ها، تشخیص و پی بردن به علت آن است. دندان‌پزشک پس از معاینه و گرفتن رادیوگرافی، از وجود نداشتن پوسیدگی و پرکردگی ناقص مطمئن می‌شود و در صورت نیاز، ممکن است برخی پرکردگی‌ها را عوض و دندان‌های پوسیده را ترمیم ‌کند. اگر هم طوق دندان دچار سایش شده باشد، آن را درمان خواهد کرد. انتخاب تکنیک مناسب برای درمان تغییر رنگ دندان‌ها به علت ایجادکننده آن بستگی دارد و در مواردی که میزان تغییر رنگ کم و فقط در سطح خارجی دندان باشد، می‌توان با استفاده از وسایل و برس‌های مخصوص، سطح دندان را پالیش (یا همان پولیش) کرد و بدرنگی را تا حد زیادی از بین برد اما اگر تغییر رنگ شدیدتر یا در ساختار داخلی مینا و عاج باشد، می‌توان با استفاده از روشی به نام سفید کردن دندان (بلیچینگ)، این بدرنگی را از بین برد.

خال دندان نداریم اما...

بعضی از مردم به تغییر رنگ دندان، خال دندان می‌گویند در صورتی که چیزی به اسم خال دندان نداریم. نکته مهم این است که اگر دستکاری برای از بین بردن لک روی دندان در حد پولیش یعنی همان کاری که برای جرم‌گیری انجام می‌شود باشد، آسیب چندانی به دندان نمی‌زند اما بلیچینگ یا سفید کردن دندان یا برداشتن لک و پر کردن جای آن با مواد همرنگ دندان، به هر حال به دندان آسیب می‌زند.

برخی عوامل در دوران تشکیل و برخی بعد از رویش دندان‌ها باعث تغییر رنگ و بدرنگی آنها می‌شوند.

الف) در دوران تشکیل و تکامل دندان‌ها

۱. مصرف برخی داروها مانند تتراسایکلین به وسیله مادر

۲. ضربه به صورت و دندان‌ها در زمانی که دندان‌های دائمی‌ در حال تشکیل هستند.

۳. استفاده بیش از حد از آب یا موادغذایی حاوی فلوراید که باعث بروز لکه‌های سفید تا نواقص مینایی در سطح دندان‌ها می‌شود.

۴. نقایص تکاملی و بیماری‌های ارثی کهباعث نقص در ساختمان عاج یا مینا می شود.

ب) پس از رویش دندان‌ها

۱. تغییر رنگ خارجی به‌علت مصرف برخی داروها مانند قطره آهن یا مواد غذایی مثل چای، قهوه، شکلات و...

۲. تغییر رنگ داخلی به علت ضربه، پوسیدگی یا استفاده از برخی مواد دندانی مانند آمالگام و مواد پرکننده ریشه.

دکتر ساینا شمس‌زاده

دندان‌پزشک، پژوهشگر علوم دندان‌پزشکی دانشگاه شهید بهشتی