راهی برای زندگی بهتر

چگونه شخصیت خود را تغییر دهیم

«اگر شما آماده تغییر هستید، پس می‌توانید آن را انجام دهید»

دکتر گلد فیلد

شاید فکر کنید که خصوصیات و ویژگی‌های فردی، جزو جدایی‌ناپذیر شخصیت شماست. البته تا چند سال پیش هم متخصصان و افراد عادی همگی بر این باور بودند که خصوصیات شخصیتی افراد تا قبل از ۳۰ سالگی شکل می‌گیرند و راهی برای ایجاد تغییر و شکل‌گیری خصوصیت رفتاری جدید وجود ندارد. علاوه بر آن، روان‌شناسان نیز بر این عقیده هستند که برخی خصوصیات شخصیتی هر فرد، ریشه ژنتیک دارد. این به آن معنی است که شما فردی همراه و موافق، عصبی و وسواسی یا شاد و بشاش، زاده می‌شوید و به‌رغم شرایط محیطی یا درخواست شخصی خودتان، مبنی بر تغییر، همان‌گونه که هستید، باقی می‌مانید. البته آنها در آن زمان معتقد بودند هیچ کدام از خصلت‌های شخصیتی فرد تغییر نمی‌کند. اما تحقیقات اخیر این‌گونه نشان می‌دهد خصوصیات شخصیتی و فردی حتما می‌تواند تغییر کند. مهم‌ترین نکته در این میان، آن است که ما بخواهیم؛ اگر بخواهیم می‌توانیم خصوصیات اخلاقی و شخصیتی و در نتیجه دنیای خود را تغییر دهیم.

اکنون، پژوهشگران دانشگاه برکلی کالیفرنیا دریافته‌اند نه‌تنها خصلت‌های شخصیتی افراد در طول زمان تغییر می‌کنند بلکه در دوره بزرگسالی بیش از دوران کودکی این تغییرات شکل می‌گیرند. نکته مثبت تغییرات در دوران بزرگسالی این است که فرد با کمک آنها می‌تواند کل زندگی خود را بهبود بخشد.

● کدام رفتارها را دوست دارید؟

آیا در حال حاضر شخصیت خود را دوست دارید؟ یا از آن خسته و ناراحتید و می‌خواهید تغییرش دهید؟ باور داشته باشید ایجاد تغییر، چندان سخت و غیرقابل تصور نیست. بلکه راه‌های بسیار ساده‌ای وجود دارد که فقط با تمرکز بر آنها و استمرار‌شان می‌توانید به نتیجه دلخواه برسید.

در مرحله اول باید به شخصیت جدیدی که مورد نظرتان است، فکر کنید. آن را تحلیل کنید. ببینید که چه تغییراتی برای دستیابی به این شخصیت جدید لازم است. در این مرحله باید برای خودتان به‌طور دقیق مشخص کنید که چرا می‌خواهید شخصیت خود را تغییر دهید. آیا فقط در نظر دارید شریک زندگی، دوست، پدر، مادر یا دیگران را تحت تاثیر قرار دهید و راضی کنید؟ یا صرفا برای راضی کردن خودتان اقدام به تغییر می‌کنید؟ اگر این تغییرات برای رضایت شخص دیگری باشد، رفتار شما درست نیست و تغییر تلقی نمی‌شود. باید به این نکته توجه داشته باشید که وقتی این‌گونه تغییرات بر پایه نیازهای شخصی خودتان نیست، زیاد دوام نمی‌آورند. ممکن است چند روزی، تغییراتی در خود حس کنید اما بزودی درمی‌یابید که خود را گول زده‌اید. اینها تغییراتی اساسی نبوده و پایدار نخواهند بود.

پس به نکته مهمی رسیدیم، هیچ‌وقت شخصیت خود را به این خاطر که دیگران شما را دوست ندارند، تغییر ندهید. اما اگر از تنها نشستن در خانه و احساس ناراحتی نسبت به شرایط فعلی خسته شده‌اید، در این صورت می‌توانید تغییرات مثبتی در خود ایجاد کنید و به یقین پس از این تغییرات خوشحال و راضی خواهید بود.

● چگونه رفتار خود را تغییر دهیم؟

در مرحله بعد، باید یکی از خصوصیات خود را انتخاب و روی آن تمرکز کنید. چون با تمرکز روی یک ویژگی خاص، بهتر و مفیدتر اقدام خواهید کرد. فراموش نکنید، برای موفقیت در هر تغییری باید ابتدا قدم‌های کوچک بردارید و کم‌کم تغییرات مورد نظر خود را ایجاد کنید. انجام تغییرات کوچک فعلی، باعث می‌شود تغییرات بزرگ‌تر آتی، راحت‌تر انجام پذیرد. خصوصیات اخلاقی دلخواه را دستچین کنید. باید دقیقا بدانید که چه می‌خواهید. این طور نباشد که فقط با مشاهده فردی بگویید که «من می‌خواهم شبیه او باشم!» بلکه ببینید که دقیقا چه خصوصیتی در او وجود دارد که تحسین شما را برمی‌انگیزد. به عنوان مثال، انتخاب مناسب کلمات در گفتگو یا قابلیت او در حل کردن مسائل در شرایط دشوار و... تمام این موارد را در یک دفترچه یادداشت کنید.

● تغییر نگرش

برای ایجاد تغییر، باید نگرش خود را عوض کنید. برای این‌که شخصیت خود را تغییر دهید نیاز دارید تا نگرشتان را مرحله به مرحله تغییر دهید. اگر می‌خواهید فردی شاد و خوش برخورد یا جسور و پر دل و جرات باشید، بدانید که زمان نیاز دارید؛ پس به خودتان زمان بدهید بتدریج طرز برخورد خود را تغییر دهید.

برای موفقیت در‌هر‌تغییری باید ابتدا قدم‌های کوچک بردارید انجام تغییرات کوچک فعلی، باعث می‌شود تغییرات بزرگ‌تر راحت‌تر انجام پذیردعادت‌های بدی را که قبلا داشته‌اید کنار بگذارید. در شخصیت فعلی شما عاداتی وجود دارد که اگر بخواهید شخصیتی بهتر داشته باشید، باید این عادات را کنار بگذارید.

برای تغییر به خودتان زمان بدهید. تغییر شخصیت و خصوصیات رفتاری یکشبه انجام نمی‌شود. اهدافی کوچک و منطقی برای خودتان در نظر بگیرید مثلا برای رهایی از حس نگرانی، به خود بگویید نباید بیش از ۱۰ دقیقه نگران باشید و سعی کنید صبور باشید. اگر روی این تغییر تمرکز کنید و بر سر خواسته‌تان پافشاری کنید، به صورت کارآمد و مفید شخصیت خود را تغییر خواهید داد. بتدریج در می‌یابید که کمتر نگران می‌شوید و بیشتر آمادگی پذیرش مسائل مختلف را دارید.

فراموش نکنید تمام این مراحل باید مرحله به مرحله انجام شود. شما تصمیم گرفته‌اید رفتارتان را عوض کنید؛ پس قبل از این‌که واقعا تغییر کنید نیاز به زمان دارید. مثلا ممکن است شما تمام بهار و تابستان روی خودتان کار کنید تا در پاییز شخصیت جدیدی داشته باشید. به قول معروف «رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود...»

پس اگر نتوانستید بسرعت خود را تغییر دهید، نا امید نشوید، چرا که همه ما برای بهتر شدن، به زمان احتیاج داریم.

اگر در شخصیت شما چیزی هست که به هر دلیل نمی‌توانید از آن بگذرید یا آن را دوست دارید، پس آن را برای خود حفظ کنید؛ چرا که مهم است نسبت به شخصیت جدید خود حس خوبی داشته باشید.

اگر فکر می‌کنید به خاطر افراد دیگری که در زندگی شما حضور دارند، نمی‌توانید تغییرات زیادی در خودتان به وجود آورید، از ایجاد تغییرات کوچک شروع کنید. عاداتی را که دوست ندارید کنار بگذارید و آنها را با عادات مثبت جدید جایگزین کنید. اگر پدر و مادر یا فرد دیگری از شما در مورد این تغییرات پرسید، به آرامی به او پاسخ دهید که مشکلی نیست و فقط می‌خواهید راحت‌تر باشید و بهتر زندگی کنید.

باز هم این نکته را تکرار می‌کنیم که بیشتر اوقات ایجاد تغییر اساسی در رفتار کاری بسیار سخت است؛ اما نگران نباشید شما می‌توانید روند این تغییرات را بتدریج انجام دهید و البته حواستان باشد که افراد دور و برتان شما باید برخورد جدید شما را بپذیرند؛ چرا که در غیر این صورت برقراری ارتباط با دیگران سخت خواهد بود. این نکته نباید شما را از ادامه راه برای داشتن یک زندگی بهتر مایوس کند.

● در قبال تغییر شخصیت خود مسوول باشید

در این تغییر رفتار به همسر یا دوستان خود اعتماد داشته باشید و از کمک آنها استقبال کنید. تعریف و تحسین آنها کمک بزرگی برای شما محسوب خواهد شد. از آنها بخواهید هر زمانی که متوجه تغییر رفتار شما شدند یا خصوصیتی را که شما دنبال آن هستید ابراز کردید، آن را به شما یادآوری کنند و در مقابل، شما نیز تحسین و تعریف آنها را بپذیرید. این تعاریف و تمجیدها شما را تشویق به ادامه راهتان می‌کند و علاوه براین، روابط شما را نیز پایدار و محکم‌تر می‌سازد.

اساسی‌ترین نکته برای یافتن راهی به منظور زندگی بهتر، این باور است که برای تغییر در جهت مثبت و بهتر شدن، هیچ‌گاه دیر نیست، مهم این است که بدانیم می‌شود تغییر کرد.

نیلوفر اسعدی‌بیگی

منبع:.com۱۰۱Psychology.suitey