آگاهی فرانسوی ها از وقوع ۱۱ سپتامبر

یك نكته به راستی شگفت آور است ماه ها قبل از حملات یازدهـم سپـتـامبـر ۲۰۰۱ سرویس های مخفی فرانسه اسناد و یادداشت های بسیاری در مورد تهدیدات القاعده علیه آمریكا جمع آوری كرده بودند

روی مدارك مهرهای قرمز رنگ زده شده است: «محرمانه -دفاعی» یا «استفاده فقط در سطح ملی». روی سربرگ تمام صفحات آمده است: «مدیریت كل خدمات خارجی، سرویس‌های مخفی فرانسه». در مجموع این اسناد شامل ۳۲۸ صفحه مدارك محرمانه و طبقه‌بندی شده است: یادداشت، گزارش، تجزیه و تحلیل، نقشه، نمودار یا عكس‌های ماهواره‌ای. تمام این اسناد مربوط به روسا و اعضای القاعده و امكانات و پایگاه‌های القاعده می‌باشد. این مجموعه مدارك اسنادی هستند كه بین ژوئیه ۲۰۰۰ و اكتبر ۲۰۰۱ توسط مدیریت كل خدمات خارجی فرانسه تهیه شده‌اند. پس از چندین ماه تحقیق در مورد این اسناد بسیار ویژه، خبرنگاران ما با ستاد مدیریت كل خدمات خارجی تماس گرفتند. در روز ۳ آوریل گذشته رئیس فعلی دفتر مركزی این نهاد آقای امانوئل رنو (Emmanuel Renoult) ما را به حضور پذیرفت. پس از مرور ۳۲۸ صفحه مداركی كه ما روی میز او گذاشتیم او از اینكه این مدارك به بیرون درز كرده است ابراز نارضایتی كرد و گفت مداركی كه ما به آنها دست یافته بودیم تقریبا تمام مداركی بوده كه مدیریت كل خدمات خارجی فرانسه در این دوره زمانی مهم جمع‌آوری كرده بود. در عوض او از ارائه هرگونه تفسیری در مورد این مدارك خودداری كرد زیرا موضوع بیش از اندازه حساس است.

مطالعه مداركی كه سرویس‌های مخفی فرانسه در مورد القاعده داشته‌اند، سوالات فراوانی را در ذهن خواننده ایجاد می‌كند. یك نكته به‌راستی شگفت‌آور است: ماه‌ها قبل از حملات یازدهـم سپـتـامبـر ۲۰۰۱ سرویس‌های مخفی فرانسه اسناد و یادداشت‌های بسیاری در مورد تهدیدات القاعده علیه آمریكا جمع‌آوری كرده بودند. بین سپتامبر ۲۰۰۰ و اوت ۲۰۰۱، ۹ گزارش مستقل در این زمینه تهیه شده بود. در یك یادداشت تحلیلی ۵ صفحه‌ای تحت عنوان«طرح مربوط به هواپیماربایی توسط اسلام‌گراهای افراطی» تاریخ ۵ ژانویه ۲۰۰۱ به چشم می‌خورد! در واقع ۸ ماه پیش از یازدهم سپتامبر مدیریت كل خدمات خارجی به بحث و جدل‌های تاكتیكی میان بن لادن و متحدان طالبان در مورد طرح هواپیماربایی در آمریكا از اوایل سال ۲۰۰۰ به بعد دسترسی پیدا كرده بود.

در ژانویه ۲۰۰۱ جاسوسان فرانسوی اطلاعات خوبی در مورد رهبران القاعده داشتند. تحلیلگران و نویسندگان این گزارش‌ها حتی از موارد اختلاف‌نظرهای موجود میان تروریست‌ها در نحوه اجرای عملیات هواپیماربایی اطلاع داشتند. در واقع هیچ شك و تردیدی در مورد نیات تروریست‌ها وجود نداشت. در ابتدا تروریست‌های جهادی قصد داشتند هواپیمایی را كه از فرانكفورت به آمریكا می‌رود بربایند. آنها فهرست ۷ شركت هواپیمایی هدف را تعیین كرده بودند. سرانجام تروریست‌های ۱۱ سپتامبر دو شركت هوایی را انتخاب كردند: آمریكن ایرلاینز و یونایتد ایرلاینز.

در مقدمه این گزارش ۵ صفحه‌ای آمده است: «به گزارش سرویس‌های اطلاعاتی ازبكستان طرح عملیات هواپیماربایی ظاهرا در اوایل سال ۲۰۰۰ در جلسه‌ای در كابل بین نمایندگان سازمان اسامه بن لادن مطرح شده بود.» بنابراین می‌دانیم كه جاسوسان ازبك به ماموران فرانسوی اطلاعات می‌دادند. در آن زمان مخالفان بنیادگرایی اسلامی كه علیه رژیم طرفدار آمریكا در ازبكستان فعالیت می‌كردند، در جنبش اسلامی ازبكستان جمع شده بودند. یك جناح نظامی این جنبش به رهبری شخصی به نام طاهر یوداشف (Taher Youdachev) راهــــی افغانستان شد و با اسامه بن لادن بیعت كرد و به او قول داد كه جهاد بن لادن را به آسیای میانه سرایت دهد. یادداشت‌های متعلق به نمایندگان این جنبش بعدا در اردوگاه‌های القاعده در افغانستان كشف شدند.

او به‌خوبی می دانست كه اطلاعاتی كه او به ازبك‌ها می‌دهد سر انجام به واشنگتن، لندن یا پاریس نیز می‌رسد. یادداشت سرویس‌های مخفی فرانسه در ژانویه ۲۰۰۱ به روشنی نشان می‌دهد كه سایر منابع نیز اطلاعات مربوط به طرح‌های عملیاتی القاعده را تایید می‌كند. مدیریت كل خدمات خارجی در افغانستان صرفا به تبادل اطلاعات با سرویس‌های مخفی خارجی كشورهای دوست اكتفا نمی‌كرد. برای دستیابی به اطلاعات مخفیانه اردوگاه‌های القاعده سرویس‌های مخفی فرانسه روی كمك كسانی حساب می‌كردند كه به عنوان داوطلبان عملیات انتحاری از حومه‌های شهرهای بزرگ اروپایی جذب القاعده می‌شدند. از سوی دیگر برخی ماموران نیز مشغول همكاری با ائتلاف شمال به فرماندهی احمد شاه مسعود بودند. البته از امكانات ردگیری و شنود مكالمات تلفنی ماهواره‌ای نیز استفاده می‌شد. یكی از نزدیكان پیر بروشان رئیس فعلی مدیریت كل خدمات خارجی به ما گفت كه در آن زمان سرویس‌های مخفی فرانسه از سال ۱۹۹۵ یكی از سلول‌های وابسته به اسامه بن لادن را در اختیار داشتند. بنابراین هشدار مربوط به ۵ ژانویه ۲۰۰۱ از منابع موثق به دست ‌آمده بود. آلن شوئه به عنوان یك مقام غیررسمی گفت: «بعید است كه یادداشتی بدون بررسی و تحقیق به مقامات بالاتر داده شود». آن هم در شرایطی كه این یادداشت پس از دریافت اطلاعات متعدد در مورد طرح‌های عملیاتی ویژه گروه بن لادن تنظیم شده بود.

در این یادداشت تاكید شده است كه قصد القاعده برای ربودن یك هواپیمای آمریكایی غیر قابل تردید است. در گزارش آمده است: «در ماه اكتبر ۲۰۰۰ اسامه بن لادن در جلسه‌ای در افغانستان شركت كرد كه در آن تصمیم اصولی در مورد اجرای چنین طرحی گرفته شد.»یادآوری می‌كنیم كه این گزارش در تاریخ ۵ ژانویه ۲۰۰۱ تهیه شد، بنابراین فرانسوی‌ها از همان ابتدا در جریان امور بودند و آنها تنها كسانی نبودند كه این ماجرا را می‌دانستند. مثل همه اطلاعات مربوط به تهدیدات علیه منافع آمریكا، فرانسوی‌ها این یادداشت را نیز از طریق بخش روابط خارجی خود به سازمان سیا منتقل كردند. نخستین كسی كه این یادداشت را دریافت كرد رئیس نمایندگی سیا در پاریس بود یعنی آقای بیل موری.

ما با ۲ مقام سابق سیا در آمریكا نیز تماس گرفتیم اما آنها به‌یاد نداشتند كه هشدار خاصی را از فرانسوی‌ها دریافت كرده باشند. در واشنگتن كمیسیون تحقیق كنگره در مورد یازدهم سپتامبر در گزارش نهایی خود كه در ژوئیه ۲۰۰۴ منتشر شد بر ناتوانی سیا، اف‌بی‌ای و اداره مهاجرت در مورد عدم‌شناسایی برخی از تروریست‌های یازدهم سپتامبر تاكید كرد. در این گزارش هیچ اشاره‌ای به هشداری كه فرانسوی‌ها در ژانویه ۲۰۰۱ در مورد تصمیم بن لادن برای هواپیماربایی در آمریكا داده بودند، نشده است. آنچه به‌راستی شگفت‌انگیز است دقت فراوان این اسناد و مدارك در مورد طرح‌های عملیاتی القاعده است. كوچك‌ترین جزئیات عملیات شبكه‌های القاعده تشریح شده است. گزارش‌های بعدی در واقع فقط نكات اولیه‌ای را كه قید شده بود تكرار كرده‌اند. حتی شایعه مرگ بن لادن كه در سال ۲۰۰۶ مطرح شد انعكاسی از گزارش فرانسوی‌ها در ۲۴ ژوئیه ۲۰۰۰ است. در این گزارش آمده بود كه بن لادن از چند سال پیش به خاطر شرایط سخت زندگی رفتن از این اردوگاه به اردوگاه دیگر، كمردرد و ناراحتی كلیه‌هایش از وضعیت سلامتی مناسبی برخوردار نبود. در گزارش مورخ ۲۸ اوت ۲۰۰۰ ماموران مدیریت كل خدمات خارجی نام یكی از نزدیكان بن لادن را مطرح ساختند: ابو خباب.

این فرد مصری‌الاصل یك متخصص بمب‌گذاری بود كه فن ساختن بمب‌های دستی را به چندین نسل از نیروهای جهادی آموخته بود و یك هدف دارای اولویت برای سرویس‌های مخفی به شمار می‌رفت. در زندگینامه‌ای كه فرانسوی‌ها در ۲۵ اكتبر ۲۰۰۰ و ۹ ژانویه ۲۰۰۱ برای او تهیه كرده بودند مدیریت كل خدمات خارجی به اطلاعاتی اشاره می‌كند كه در مورد او با موساد و سازمان سیا، همچنین سرویس‌های امنیتی مصر رد و بدل كرده بود. در واقع آنها همه اطلاعات مربوط به این فرد را در اختیار داشتند. در مورد فردی به نامه عمر شعبانی نیز وضع بر همین منوال بود. او مسوول آوردن افراد الجزایری به افغانستان بود. به كمك او در سال ۲۰۰۱ القاعده توانست زیرساخت‌های لازم را در اختیار جنبش‌های بنیادگرایی افراطی و تروریستی در الجزایر بگذارد. البته در سال ۲۰۰۶ رهبر این جنبش سیاست آشتی ملی رئیس جمهوری الجزایر را پذیرفت و این امر موجب عصبانیت نسل جوان‌تر این جنبش گردید. به همین خاطر در اكتبر سال ۲۰۰۶ نسل جوان جنبش سلفی الجزایر جنگ مسلحانه علیه دولت را دوباره از سرگرفت.

در یادداشت مورخ ۲۴ ژوئیه ۲۰۰۰ به انتقال ۵/۴ میلیون دلار به نفع رهبر القاعده توسط یك سازمان خیریه اسلامی سعودی اشاره شده است. بعدها یعنی در ۳ اوت ۲۰۰۶ مشخص شد كه این سازمان از جمله نهادهای تامین‌كننده مالی تروریست‌ها بوده است و آمریكا نام این سازمان را در فهرست حامیان تروریسم قرار داد. در ماه ژوئیه ۲۰۰۰ دو سال پس از حملات تروریستی نایروبی و دارالسلام نویسندگان فرانسوی این گزارش‌ها صداقت گفتار اعضای خانواده بن لادن را نیز زیر سوال بردند. در این گزارش آمده بود: «به نظر می‌رسد كه تماس‌های بن لادن با برخی از اعضای خانواده‌اش روز بروز بیشتر می‌شود. این خانواده نقش مهمی در عرصه تجارت بین‌المللی دارد و اعضای آن ظاهرا اسامه بن لادن را طرد كرده‌اند اما یكی از برادران او عنوان واسطه امور تجاری اسامه بن لادن را بر عهده گرفته است». به نظر پیر آنتوان لورنزی این شك و تردیدها سبب شد كه در سال ۱۹۹۹ وزارت خارجه فرانسه بسیج شود تا كنوانسیون بین‌المللی مبارزه با تامین مالی تروریسم در سازمان ملل متحد به تصویب برسد. شش سال بعد اوضاع چگونه است؟ در تاریخ ۶ژوئن ۲۰۰۵ در گزارشی تحت عنوان «عربستان سعودی كشوری در خطر؟» ماموران فرانسوی كارنامه روشن‌تری از اقدامات رژیم سعودی در مبارزه با القاعده را ارائه می‌دهند. سرویس‌های مخفی فرانسه هنوز از‌گرایش‌های برخی علمای سعودی به جهاد و جنگ مقدس احساس نگرانی می‌كنند.

منبع: روزنامه ‌لوموند

مترجم: ارشادیكوهی