۱۳ دی ۱۳۰۰ ـ نخستین سازماندهی ارتش ایران در قرن ۲۰

ژنرال رضاخان پهلوی سردار سپه ۱۳ دی ماه سال ۱۳۰۰ خورشیدی (۳ ژانویه ۱۹۲۱) سازمان ارتش ایران را که خود تنظیم کرده بود به این شرح اعلام داشت و تاکید که از روز بعد به اجرا در خواهد آمد:
…

ژنرال رضاخان پهلوی سردار سپه ۱۳ دی ماه سال ۱۳۰۰ خورشیدی (۳ ژانویه ۱۹۲۱) سازمان ارتش ایران را که خود تنظیم کرده بود به این شرح اعلام داشت و تاکید که از روز بعد به اجرا در خواهد آمد:

لشکر مرکز (تهران)، لشکر اذربایجان (تبریز)، لشکر غرب (همدان)، لشکر جنوب ( شیراز ) و لشکر شرق (مشهد). ضمنا قرار شده بود که برای آموزش افسر برای این لشکرها یک مدرسه عالی نظام (دانشکده افسری) در تهران تاسیس شود.

ژنرال رضاخان فرماندهی لشکر مرکز را خود بر عهده گرفت و فرماندهان لشکرهای دیگر را از میان دوستانش، افسران سابق قزاق که آموزش روسی داشتند برگزید.

این نخستین سازماندهی ارتش ایران پس از لغو مناطق نفوذ و خروج نیروهای خارجی از کشور بود. بعدا این واحدها افزایش یافته و ده لشکر شدند که انضباطی سخت بر آنها حاکم بود. با وجود این، در شهریور ۱۳۲۰ چند خیانتکار به این نظامیان فرصت ندادند که توان و از جان گذشتگی خود را در را میهن به منصه ظهور بگذارند تا ملت مباهی و مفتخر شود و از حالت خمود طولانی به در آید.