ابیانه از دست گردشگران خسته شده است

در حالی که بسیاری از مناطق گردشگری کشور, از نبود گردشگر می نالند, روستای تاریخی ابیانه در این سال ها به دلیل داشتن خاطرخواهان بسیار, تبدیل به پررونق ترین روستای گردشگری ایران شده است, به طوری که در مواقعی از سال همچون عاشورا و تاسوعای حسینی جایی برای این گردشگران در روستا وجود ندارد و امسال نیز گردشگران بسیاری در این ایام از ورودی روستا برگردانده شدند

در حالی که بسیاری از مناطق گردشگری کشور، از نبود گردشگر می‌نالند،‌ روستای تاریخی ابیانه در این سال‌ها به دلیل داشتن خاطرخواهان بسیار، تبدیل به پررونق‌ترین روستای گردشگری ایران شده است، به طوری که در مواقعی از سال همچون عاشورا و تاسوعای حسینی جایی برای این گردشگران در روستا وجود ندارد و امسال نیز گردشگران بسیاری در این ایام از ورودی روستا برگردانده شدند.

روستای هزار و پانصد ساله ابیانه به دلیل معماری بومی و بناهای تاریخی پرتنوع، بافت پلکانی و پوشش خاص زنان و مردان بومی و زنانی با چارقدها و پیراهن های سفید و گلدار و آداب مخصوص عزاداری و شادی، همواره در ردیف نخستین روستاهای پرطرفدار ایران برای گردشگران داخلی و خارجی قرار داشته است. با این حال طی یک دهه گذشته به واسطه برخاستن صدای اعتراض های مکرر نیز شهره شده است، به طوری که سال ۸۴ اعتراض ساکنان ابیانه نسبت به واگذاری زمین به غیربومی ها، سال ۸۶ درگیری گردشگران و بومی های روستا، نوروز ۹۰ اعتراض روستاییان ابیانه نسبت به هجوم گردشگران و تخریب منطقه، نام آن را بر سر زبان ها انداخت و امسال هم که دیگر به طور رسمی با گذاشتن ایست بازرسی در ورودی روستای ابیانه همزمان با تاسوعا و عاشورای حسینی، گردشگرانی که بدون هماهنگی به روستا می آمدند، بازگردانده می شدند.

یکی از گردشگرانی که امسال در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی برای دیدن نوع خاص عزاداری به این روستا سفر کرده بود، در این باره به فارس می گوید: ورودی روستا ایست بازرسی گذاشته بودند و فقط کسانی که با تورهای از قبل هماهنگ شده آمده بودند، یا کسانی که هتل رزرو کرده بودند، می توانستند وارد روستا شوند، اما بقیه افراد اجازه ورود به روستا را نداشتند و آنها را برمی گرداندند.

فرماندار نطنز اعتقاد دارد؛ ابیانه روستایی تاریخی است و حجم زیاد گردشگر باعث تخریب آن می شود و خسارت های شدیدی به روستا وارد می کند.

جعفری در این باره می افزاید: ابیانه ظرفیت حجم زیاد گردشگر را ندارد و در ایام خاص مثل ایام عزاداری امام حسین (ع)، موجی از گردشگران راهی این روستا می شوند و نمی توان از تمام این گردشگران در روستا پذیرایی کرد، به همین دلیل فقط در ایام تاسوعا و عاشورا ایست بازرسی می گذاریم تا بیش از ظرفیت، گردشگر وارد روستا نشود.به گفته این مسئول این ایست بازرسی از این پس هرساله در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی مستقر خواهد بود.

● گردشگران فراوان اما زیرساخت ها صفر

دهیار ابیانه نیز ضمن گلایه از شرایط موجود روستا و با اشاره به این که در سال های گذشته کار خاصی در جهت خدمات دهی به گردشگران و فراهم کردن زیرساخت های مورد نیاز در ابیانه انجام نشده است، به جام جم می گوید: روستای ابیانه با ظرفیت بسیار محدود، سالانه پذیرای حجم زیادی از گردشگر است که این حجم گردشگر نه تنها به بافت تاریخی روستا آسیب می رساند، بلکه تاثیرات ناخوشایندی نیز روی ساکنان و حتی خود گردشگران دارد.

محمد عادلی با اشاره به این که جمعیت ساکن در روستا اکنون حدود ۳۰۰ نفر است که در ایام عاشورا و تاسوعا به حدود ۵۰۰۰ نفر می رسد، می افزاید: این ۵۰۰۰ نفر، ابیانه هایی غیرمقیم در روستا هستند که در روزهای تاسوعا و عاشورا برای شرکت در مراسم سنتی روستای خود، از سراسر کشور و حتی خارج از کشور خود را به ابیانه می رسانند. این در حالی است که عرض و طول کل معابر روستا در کل حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ متر با عرض سه تا دو متر است که بسختی جوابگوی همین میزان جمعیت است و اگر قرار باشد گردشگران نیز به این جمعیت اضافه شوند، دیگر جایی برای اجرای مراسم باقی نخواهد ماند.

وی تاکید می کند: اگر جایی برای اجرای صحیح و کامل مراسم در میادین و معابر روستا به دلیل حضور جمعیت وجود نداشته باشد، این مراسم بتدریج با تغییر، کاستی و زوال روبه رو شده و درنهایت به طور کامل از بین خواهد رفت.

عادلی در عین حال یادآور می شود: ابیانه ظرفیت بیش از ۵۰۰۰ نفر را نیز دارد، اما مسئولان ترجیح می دهند این ظرفیت مازاد را اهالی رسانه و پژوهشگران تشکیل دهند که با اطلاع رسانی خود به انتقال و ماندگاری این آداب و رسوم کمک می کنند و هموطنان علاقه مند می توانند از طریق رسانه ها شاهد اجرای این مراسم باشند.عضو انجمن خانه ابیانه با بیان این که وجود انبوه گردشگران هنگام اجرای مراسم و حضور آنها در میان و لابه لای جمعیت برگزارکننده موجب اختلال و برهم خوردگی مراسم می شود، می گوید: این روستا از وجود حداقل امکانات و زیرساخت ها مانند سرویس های بهداشتی، پارکینگ و اماکن اقامتی برای گردشگران بویژه در این ایام بی بهره است، به همین دلیل تاکنون خسارات زیادی به محیط زیست ابیانه وارد شده است.

● حضور گردشگران باید ساماندهی شود

وی با بیان این که در حاشیه بافت روستا فقط ظرفیت پارک ۲۰۰ تا ۳۰۰ خودرو وجود دارد، یکی از مهم ترین مشکلات ابیانه را نبود راهنما برای ساماندهی گردشگران و هدایت آنها عنوان می کند و یادآور می شود: اکنون شرایط به گونه ای است که خود گردشگران نیز هنگام حضور در روستا سردرگم هستند و تقریبا دست خالی و بدون بازدید و رضایت کافی از روستا خارج می شوند؛ زیرا نه تنها راهنمایی برای معرفی نقاط مختلف و دیدنی روستا به آنها وجود ندارد، بلکه بسیاری از مناطق دیدنی و تاریخی ابیانه مانند مسجد جامع و برخی آثار تاریخی به بهانه بازسازی چند سالی است که از سوی میراث فرهنگی تعطیل شده است.این کارشناس مسئول با بیان این که طرح ممانعت از حضور گردشگران از حدود ۶ ـ ۵ سال پیش و با اجماع نظر مسئولان دهیاری، بخشداری و فرمانداری در ابیانه اجرایی شده است، تاکید می کند: این طرح در عین حال درمان حقیقی نیست و یک مسکن موقت است تا زیرساخت ها در ابیانه فراهم شود؛ هرچند با فراهم شدن زیرساخت ها نیز باید ورود گردشگران در ایام خاص با کنترل و نظارت همراه باشد.

فاطمه مرادزاده