ترك سیگار در زندان

سیگار کشیدن یک رفتار پیچیده است که به عوامل گوناگون بیولوژیکی , روانشناسی و محیطی وابسته است

● چرخه تغییرات

سیگار کشیدن یک رفتار پیچیده است که به عوامل گوناگون بیولوژیکی ، روانشناسی و محیطی وابسته است. ترک سیگار فرآیندی است که از شش مرحله زیر تشکیل شده است

▪ قبل از تفکر

▪ تفکر و تعمق

▪ آماده سازی

▪ اقدام

▪ نگهداری و حفاظت

▪ برگشت

قبل از دستیابی به موفقیت در ترک، سیاری از سیگاری‌ها بارها مراحل زیر را تکرار کنند. پس باید به این مراحل به دید یک چرخه نگاه کرد و نه یک روند خطی

▪ در مرحله قبل از تفکر، فرد سیگاری به ترک کردن فکر نمی کند حتی ممکن است آن را غیرممکن بپندارد. فرد به هشدارهای سلامتی اهمیت نمی دهد و انگیزه ای برای ترک ندارد

▪ یک فرد سیگاری در مرحله تفکر و تعمق احساس خوبی نسبت به این عادت ندارد. فرد اطلاعات راجع به ترک سیگار را می پذیرد و احساس می کند مضرات سیگار کشیدن از فواید آن بیشتر است افراد در این مرحله برای ترک سیگار تحریک می شوند هر چند که در انگیزه و اعتماد به نفس لازم برای ترک متفاوتند

▪ در مرحله آماده سازی فرد به طور جدی ترک کردن را در آینده ای نزدیک (یک ماه آینده)در نظر می‌گیرد و ممکن است تغییرات اندکی در رفتارش به وجود آورد، برای مثال سعی کند کمتر سیگار بکشد.‏

▪ در مرحله اقدام ،فرد تصمیم قطعی برای ترک سیگار می گیرد و سیگار کشیدن را متوقف می کند.

▪ در مرحله نگهداری فرد سیگاری قادر است تا مدت شش ماه دست از کشیدن سیگار بکشد. او قادر است تا بر تمایل خود به سیگار غلبه کند اما همچنان در مقابل برگشت آسیب پذیر است.

▪ یک سیگاری در مرحله بازگشت سیگار کشیدن را بعد از مدت قابل توجهی توقف از سر می گیرد. بازگشت ممکن است ناشی از عوامل مختلف محیطی یا موقعیتهای اجتماعی باشد. این مرحله با احساس گناه ،شکست و تردید فرد در توانایی برای ترک همراه می شود.‏

● بازگشت و چرخه

بعد از یک بازگشت،فرد سیگاری دوباره به مرحله تفکر و تعمق در چرخه وارد می شود. با هر بار تلاش برای ترک، فرد چیزهای بیشتری راجع به موانع شخصی، اجتماعی و محیطی که برای ترک باید به آنها غلبه کند فرا می گیرد (مانند عواملی که باعث اشتیاق به سیگار می شود). وقتی فرد دوباره برای ترک تلاش میکند این عوامل پیش بینی شده و امکان برخورد صحیح با آنها برای کم کردن شانس بازگشت وجود دارد. غالبا با هر بار ترک کردن، ایمان فرد به توانایی ترک سیگار قوی‌تر می شود. فرد با علائم و عوارض ترک نیکوتین آشنا می شود و می‌آموزد چگونه از منابع محیطی و اجتماعی برای کاهش استرس و ادامه ی روند ترک استفاده کند.‏

● اشاره ای بر افراد سیگاری در زندان

ترک سیگار یک روند پویاست که از مراحل انگیزه برای ترک کردن، قصد ترک کردن و اطمینان در ترک تشکیل شده است. دانستن این عوامل، متخصصان درمان را در برآوردن نیازهای خاص افراد سیگاری و در راهنمایی آنها برای ترک یاری می کند.‏

بیش از %۸۰ افراد سیگاری از اثرات مضر مصرف دخانیات آگاهند، با این وجود خطر آن را در برابر دیگر خطرات زندگی روزمره ناچیز می پندارند. برای این منظور، متخصصان درمان باید عوامل شخصی برای ترک و مشاوره های غیر اجباری را مورد تاکید قرار دهند و سوء برداشت‌ها راجع به سیگار و فواید ترک آن را تصحیح کنند. حدود نیمی از سیگاری ها، حتی آنهایی که در زندان به سر می برند، در مرحله تفکر و تعمق به سر می برند و قصد دارند سیگار را در شش ماه آینده ترک کنند و نه در یک ماه آینده. آنها ممکن است قبلا تلاشهایی برای ترک کرده باشند و برای به دست آوردن دوباره اعتماد به نفس برای ترک، احتیاج به حمایت دارند. ‏

منابع کمک به خود (مانند منابع موجود در جامعه سرطان و انجمن ریه) می توانند اطلاعاتی راجع به دلایل ترک و راههای غلبه بر موانع موجود در اختیار فرد قرار دهند. متخصص درمان باید این پیامها را توسط گفتگو با فرد سیگاری در مورد برنامه‌اش برای ترک تقویت کند.‏

حدود ۱۵% سیگاری‌ها در مرحله آمادگی برای ترک هستند. آنها در سال گذشته برای ترک تلاش کرده‌اند و قصد دارند در آینده ای نزدیک (ماه آینده) دوباره ترک کنند. با وجود اینکه این گونه افراد برنامه مشخصی برای ترک دارند، ولی در انگیزه و جدیت خود برای ترک متفاوتند. کمک به این سیگاری‌ها شامل مطالب و موضوعات کمک به خود، تعیین زمان مشخص برای ترک و برنامه ریزی برای اقدامات نگهداری است. در طول معاینه های آتی در مرکز درمانی، باید به وضعیت سیگارکشیدن آنها رسیدگی شود و زمان بعدی مراجعه آنها برای مشاوره تعیین گردد.‏

سیگاری‌هایی که ۶ ماه یا کمتر از زمان ترکشان می گذرد در مرحله اقدام قرار دارند و نسبت به بازگشت آسیب پذیر هستند. مشاوره در این مرحله باید حمایتی باشد و نقش التزام فردی برای ترک را پررنگ تر کند.

بازگشت ممکن است با کشیدن چند نخ سیگار رخ دهد. متخصص درمانی باید عدم اطمینان را که ممکن است از چنین لغزشهایی ناشی شود را تشخیص داده و به فرد سیگاری بگوید که این گونه لغزشها عادی است و بخشی از روند ترک می باشد. عواملی که باعث لغزش و بازگشت می شود باید به بحث گذاشته شود و برنامه ها برای جلوگیری از تکرار بازگشت، باید توسعه یابند.‏

هر دوی عوامل محیطی و شخصی در بازگشت تاثیر گذارند. عوامل شخصی که بازگشت را تسریع می بخشند شامل استرس، نگرانی و ناامیدی از ترک می باشند. اگر متخصصان می خواهند که در کمک به سیگاریها برای ترک موثر باشند،پس این الزامی است که برنامه های ترک سیگار شامل استراتژی هایی برای مقابله با موقعیت های استرس زا و مواقعی که فرد معمولا سیگار می کشد باشد (مانند پس از وعده های غذایی،خستگی و افسردگی).‏

افزایش نیکوتین و علائم نرسیدن آن به بدن باعث بازگشت در افرادی که در حال ترک هستند می شود. ارزیابی عوارض ترک نیکوتین که در تلاش های قبلی ترک تجربه شده اند کمک خواهد کرد تا سطح وابستگی فرد به نیکوتین مشخص شود. سیگاری ها با سطح وابستگی بالا می توانند از آدامس های نیکوتین دار، اسپری های بینی یا از راه جذب پوستی استفاده کنند. اگر روشهای توضیح داده شده درست مورد استفاده قرار بگیرند تاثیر آنها به بیشترین حد می‌رسد و می‌توانند از خطرات بالقوه برای سلامتی جلوگیری کنند. هر چند این روش ها ممکن است در موقعیت یک ساختمان تادیبی قابل اجرا نباشند.

نقش یک متخصص درمان در ترک سیگار ممکن است از فراهم کردن اطلاعات مختصر درباره ترک تا شناسایی مرحله تغییراتی که فرد در آن به سر می برد و ارایه دادن کمک با توجه به تغییرات رفتاری وی تغییر کند. سطح آموزش متخصص، زمان قابل استفاده و علاقه وی، میزان موفقیت مرکز درمانی زندان را در ترک سیگار تعیین می کند. مواد و منابع آموزشی زیادی برای کمک به پزشکان، پرستاران و دندانپزشکان در کار آنها وجود دارد.‏

مید امیدیان

---