بیماری های قلبی و عروقی ناشی از كار

عواملی مختلفی در بروز بیماری های قلبی و عروقی مؤثر بوده و مهم ترین ریسك فاكتورهای بیماری های عروق كرونر شامل سن بالا, جنس مذكر, چاقی, فشار خون بالا, كلسترول خون بالا, دیابت, استعمال دخانیات, عدم تحرك در زندگی روزمره و سابقه خانوادگی مثبت است همچنین تماس بامواد شیمیایی معدودی نیز سبب بروز یاتشدید بیماری های قلبی و عروقی می شود

بیماری های قلبی و عروقی شایع ترین علت مرگ ومیر در كشورهای پیشرفته و بسیاری از ‏كشورهای در حال توسعه است و حدود ۴۰ تا۴۵ درصد از علل مرگ رابه خود اختصاص ‏می دهند. ‏

شیوع بالای بیماری های قلبی و عروقی موجب می شود كه تمامی پزشكان بابیماران قلبی و ‏عروقی در ارتباط بوده و در این میان مواجهه بابرخی عوامل زیان آور در محیط كاری ‏می تواند بر روی ایجاد یاتشدید بیماری های قلبی و عروقی تاثیر داشته باشد.

● عوامل بروز بیماری های قلبی و عروقی ‏

عواملی مختلفی در بروز بیماری های قلبی و عروقی مؤثر بوده و مهم ترین ریسك فاكتورهای ‏بیماری های عروق كرونر شامل سن بالا، جنس مذكر، چاقی، فشار خون بالا، كلسترول خون بالا، ‏دیابت، استعمال دخانیات، عدم تحرك در زندگی روزمره و سابقه خانوادگی مثبت است. همچنین ‏تماس بامواد شیمیایی معدودی نیز سبب بروز یاتشدید بیماری های قلبی و عروقی می شود. ‏

در این میان نقش استرس در زندگی روزمره و در محیط كار فرد نیز باید مورد توجه قرار ‏گیرد. ‏

● عوامل زیان آور محیط كار بر دستگاه قلبی عروقی ‏

▪ برخی عوامل زیان آور محیط كار كه قادرند در فرد باعث بروز بیماری های قلبی و عروقی یا‏تشدید این بیماری هاشوند عبارتند از: ‏

‏- دی سولفید كربن: دی سولفید كربن یك حلال بامصارف گسترده ای است كه در صنعت لاستیك و ‏ابریشم مصنوعی كاربرد دارد. تماس بااین ماده در محیط كار سبب تسریع پدیده ‏آترواسكلروز یاتصلب شرایین در عروق و در نهایت بروز اسكیمی در عضله قلب شده و منجر ‏به سكته قلبی می شود. ‏

در تماس حاد بااین حلال علایمی چون سردرد، خستگی، گیجی، منگی، سرگیجه، اختلال هوشیاری ‏و علایمی از افسردگی ایجاد می شود.

اماتماس مزمن بااین حلال سبب تنگی عروق به ویژه در ‏ناحیه قلب، مغز، شبكه چشم و عروق محیطی می شود. ‏

مهم ترین راه تماس بااین حلال راه تنفسی بوده و باكنترل محیط كار و كاهش میزان تماس با‏این حلال می توان از بروز عوارض این حلال جلوگیری كرد.

● مونوكسیدكربن ‏Carbon Monoxide )CO‏) ‏

مسمومیت بامونوكسیدكربن شایع ترین مسمومیت در صنعت است. مونوكسیدكربن گازی بی رنگ و ‏بی بو است كه هر جاسوخت ناقص وجود دارد این گاز تولید می شود. ‏

در ریخته گری ها، تعمیرگاه هاو گاراژهاو رانندگان لیفتراك خطر تماس بااین گاز وجود ‏دارد. ‏

مسمومیت حاد بامونوكسیدكربن سبب اختلال هوشیاری، گیجی، منگی، سردرد، تهوع و در نهایت ‏مرگ می شود. ‏

تشخیص بیماری باگرفتن شرح حال دقیق و توجه به احتمال مسمومیت بامونوكسیدكربن و ‏علایم بالینی میسر می شود و درمان شامل اكسیژن صددرصد و اكسیژن بافشار بالامی باشد.

اماتماس مزمن بامونوكسیدكربن سبب تسریع پدیده آترواسكلروز شده و احتمال بروز ‏بیماری های عروق كرونر و اسكیمی عضله قلب راافزایش می دهد. از این رو وجود این گاز ‏در محیط كار در طولانی مدت سبب بروز عوارض قلبی عروقی شده و سیگار كشیدن این پدیده را‏تشدید می كند.

● نیترات های آلی ‏

این مواد در ساخت نیتروگلیسیرین در صنایع مهمات سازی و داروسازی كاربرد دارند. ‏كارگرانی كه درتماس بااین مواد هستند دچار اتساع عروق به ویژه در ناحیه وریدهای ‏اندام هامی شوند. ‏

در روزهای اولیه تماس بااین مواد علایم سردرد، سرگیجه، برافروختگی پوست، كاهش فشار ‏خون و افزایش ضربان قلب بروز می كند و باتكرار تماس سیستم سمپاتیك بدن به تدریج با‏شرایط جدید سازش پیداكرده و موجب تنگی عروق می شود. ‏

پس از این انطباق اگر تماس بانیترات های آلی در محیط كار قطع شود فرد دچار علایم تنگی ‏عروق كرونر آسلیمی عضله قلب خواهد شد. این حالت شبیه وضعیتی است كه فرد مبتلابه ‏تنگی عروق كرونر داروهای خود راقطع كند.

نویسنده:‏ دكتر بهنام بنابی ‏