یک بیماری و چند عامل

برای هپاتیت ویروسی تاکنون حداقل ۵ نوع ویروس شناخته شده است. در هپاتیت نوع A ویروس از طریق دستگاه گوارش فرد را آلوده می‌کند، حداکثر شیوع این بیماری بین سنین ۱۵ تا ۳۰ است. این ویروس …

برای هپاتیت ویروسی تاکنون حداقل ۵ نوع ویروس شناخته شده است. در هپاتیت نوع A ویروس از طریق دستگاه گوارش فرد را آلوده می‌کند، حداکثر شیوع این بیماری بین سنین ۱۵ تا ۳۰ است. این ویروس به راحتی در جامعه منتشر می‌شود. محتمل‌ترین راه سرایت راه مدفوعی‌ـ دهانی از طریق تماس فردی است.

ویروس عامل هپاتیت B از طریق مایعات بدن، خون، مقاربت و در ماه‌های آخر حاملگی از مادر به جنین منتقل می‌شود. هپاتیت B در ۵ تا ۱۰ درصد مبتلایان تبدیل به حالت مزمن می‌شود و گاهی منجر به سرطان کبد می‌شود. هپاتیت B در مردان شایع‌تر از زنان است. بیماری هپاتیت B در افرادی مانند بیماران تالاسمی و هموفیلی‌ها که به صورت مداوم خون و فرآورده‌های‌ خونی دریافت می‌کنند، شایع‌تر است. بد نیست بدانید میزان سرایت ویروس هپاتیت نوع B، ۱۰۰ برابر ایذر است.

هپاتیت نوع C از راه‌های خون، فرآورده‌های خونی ‌آلوده، تزریقات و ابزار آلوده و همچنین از مادر به جنین سرایت می‌کند. بیماری هپاتیت C برخلاف هپاتیت B در اکثر موارد و بین ۸۰ تا ۱۰۰ درصد موارد به سمت مزمن‌شدن پیش می‌رود و تا زمانی که کبد را از بین ببرد، ادامه می‌یابد و فرد بیمار لزوما باید پیوند کبد شود. یکی از دلایل اصلی پیوند کبد در جوامع غربی ابتلا به هپاتیت C است.

هپاتیت C در بین گروه‌های خاص مانند هموفیلی‌ها، تالاسمی‌ها و معتادان تزریقی شیوع بسیار بالاتری دارد. براساس آمار موجود ۴۰ تا ۵۰ درصد مبتلایان به هپاتیت C معتاد تزریقی هستند. تعدادی از بیماران هموفیلی ، بیماران تالاسمی (که قبل از سال ۷۵ خون گرفته‌اند) و بیماران دیالیزی نیز به این بیماری مبتلا هستند.

خالکوبی، استفاده از سرنگ مشترک در جمعیت روستایی و محیط‌های بسته نظیر سربازخانه‌ها و خوابگاه‌های دانشجویی از رفتارهای پرخطر در افزایش شیوع هپاتیت ‌C‌ محسوب می‌شوند.

ویروس هپاتیت D برای همانندسازی خود از ویروس هپاتیت B‌ و امکانات سلول میزبان استفاده می‌کند. تقریبا ۱۵ میلیون نفر در دنیا آلوده به ویروس هپاتیت D هستند. این ویروس مانند هپاتیت B از طریق مایعات بدن انتشار می‌یابد. هر دو ویروس با یک روش مشترک به سلول میزبان متصل می‌شوند. یک فرد ممکن است به عفونت توام هپاتیت B و D مبتلا گردد. هپاتیت D در کودکان و افراد بالغ مبتلا به هپاتیت B ایجاد می‌شود.

هپاتیت E مانند هپاتیت A از طریق روده منتقل می‌شود. تمام راه‌های ممکن انتقال این نوع از ویروس هنوز مشخص نشده است. اما راه مدفوعی ـ دهانی یک راه انتقال قطعی است. هپاتیت A بیشتر در بزرگسالان دیده می‌شود.

هرچند ویروس‌های مختلفی می‌توانند باعث هپاتیت شوند، اما علائم بیماری در انواع مختلف تفاوت زیادی با یکدیگر ندارند. بیشتر افرادی که به هپاتیت مبتلا می‌شوند علامت و شکایت مشخصی ندارند. اما بعضی افراد علائمی شبیه آنفلوآنزا دارند که عبارتند از: بی‏اشتهایی، تهوع و استفراغ، تب، ضعف، خستگی و درد خفیف شکم. علائمی که کمتر دیده می‏شوند شامل ادرار پررنگ و زردی چشم‌ها و پوست است. تنها راه کشف موارد مثبت از طریق آزمایش خون است.