بازتعریف اعتبار ایران

یكی از ملاك های اصلی در انتخابات رئیس جمهور آینده می تواند سنجش كارآمدی او برای خارج كردن نام ایران از تیتر اول رسانه های خبری جهان باشد

طی سال ها بازتاب تحولات ایران در رسانه های خبری جهان، اخباری بوده كه به طرز معلوم القاگری آشفتگی در داخل و توزیع گر بی ثباتی در صحنه بین الملل است. این فرآیند به شكل گیری تلقی یكسان افكار عمومی جهانی نسبت به كشوری شده است كه به رغم قبول برخی واقعیت ها، برخوردار از پیشرفت و توسعه در عرصه های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی هم هست.

در حالی كه افكار عمومی جهان مقابل بمباران اطلاعات تك بعدی از ایران فاقد كمترین امكان برای درك وجوه جاری این كشور است ولی از انصاف دور نیست اگر بخش اصلی مسئولیت وضع جاری را متوجه عواملی كنیم كه به هر دلیل سبب توزیع اخبار بد از ایران در این سطح شده اند. اینجا در پی ارزشگذاری بر رفتاری نیستیم كه همت خود را در بدنام كردن ایران در صحنه بین الملل به كار گرفت بلكه تأكید بر این نكته است كه انتشار اخبار یك وجهی- آن هم وجه بد- از ایران، سبب ترور شخصیت این كشور نزد افكار عمومی مردمی شد كه هرگز ابعاد جامعه ایرانی را با همه استعدادها و امكاناتش به درستی درك نكرده است. سنجش صلاحیت هر یك از كاندیداهای ریاست جمهوری نمی تواند فارغ از بحران هویتی باشد كه بر اعتبار ایران در صحنه بین الملل سایه انداخته است. این مهم هنگامی برجسته می شود كه تهدیدهای بیرونی برای انجام هرگونه اقدام علیه ایران به بسترهای عینی و روانی شكل گرفته در گذشته تكیه دارد. تصور عمومی از ایران تاكنون به توقف كشور در نزاع قدرت میان جناح های رقیب، عقب نشینی مستمر از توانمند شدن نهادهای مدنی، بلاتكلیفی اقتصادی و اخباری است كه تصورهای خاكستری را در اذهان تداعی می كند. در حالی كه جامعه ایران هرگز در موارد بالا متوقف نبوده و به رغم قبول برخی مشخصه های بالا، این كشور طی سال های اخیر از رشد اقتصادی شش تا هشت درصد برخوردار بوده است. اگرچه مطبوعاتش دچار آسیب شدند ولی هرگز نهاد مطبوعات تعطیل نشد، نهادهای مدنی هر روز پویایی بیشتری یافته و تعاطی افكار در آن بی گمان متمایز از سطح بطنی و رفرمیستی جاری در سطح منطقه خاورمیانه بزرگ است. توان نقد قدرت در ایران هرگز قابل مقایسه با همسایگان منطقه ای اش نیست و اگر روزنامه ای تعطیل و یا فعال سیاسی بازداشت می شود، در وجه تفسیری دیگر به معنای آن است كه در این كشور روزنامه های جدی یا اندیشه منتقد توانایی انتشار دارد، اگرچه ممكن است با موانع جدی دیگری هم رو به رو شود. نكته قابل تأمل در اینجا حیات اندیشه های متكثر در قالب رسانه ها، محافل روشنفكری و نهادهای مدنی است كه هر یك بر سهم خود در نقد قدرت اصرار دارند. اما مانع معرفی چهره واقعی جامعه پویای امروز سنگ اندازی عواملی است كه برآشفته نمایاندن جامعه ایران به بیرون از مرزهای این كشور اصرار می كنند. یكی از مهمترین مشخصه های رئیس جمهور منتخب آینده باید توانایی او در اصلاح چهره ای باشد كه اینك از ایران در سطح بین الملل منتشر می شود. این مهم به طور مستقیم با توانایی و كارآمدی رئیس جمهور و تیم او در متوقف كردن عوامل تنش زا دارد. بنابراین رئیس جمهور آینده باید در سه سطح توانایی اش را بروز دهد: بهره مندی لازم از منابع قدرت، قدرت تأثیرگذاری بر بازیگران صحنه داخل و خارج و سرانجام توانایی تعیین سرنوشت تعاملات به نفع اعتبار ایران و حقوق مردم. با لحاظ سابقه هر یك از كاندیداهای ریاست جمهوری این سؤال باقی است: كدام یك حائز شرط مهم بالا هستند؟