همه خبرها درست نیست

● شیوه های درست اطلاع رسانی پزشکی
در حالی که اکثر مطالبی که رسانه ها در مورد پژوهش های پزشکی در اختیار شما می گذارند، براساس تحقیقاتی است که در نشریه های معتبر به چاپ رسیده است، …

شیوه های درست اطلاع رسانی پزشکی

در حالی که اکثر مطالبی که رسانه ها در مورد پژوهش های پزشکی در اختیار شما می گذارند، براساس تحقیقاتی است که در نشریه های معتبر به چاپ رسیده است، برخی از هیجان انگیزترین پژوهش ها در کنفرانس های پزشکی مورد بحث قرار می گیرد، یعنی در جاهایی که پژوهشگران ایده های مقدماتی و هنوز کاملاً بررسی نشده خود را با دیگران در میان می گذارند. این ایده های جدید ممکن است در آینده فرد را مستحق دریافت جایزه نوبل کند یا اینکه کاملاً غلط از آب دربیاید. روزنامه نگاران معمولاً برای کسب اخبار جالب و به دست آوردن امکان گزارش پیشرفت های جدید در پزشکی به این کنفرانس ها می روند. اما یک بررسی جدید نشان می دهد رسانه ها اغلب حقایق اصلی را در تهیه گزارش از کنفرانس ها حذف می کنند. دکتر «لیزا شوارتز» استادیار دانشکده پزشکی «دارت موث» می گوید؛ «اجلاس های علمی گردهمایی مهمی برای پژوهشگران هستند که در آن نظرات شان را مبادله و تحقیقات در حال انجام شان را مطرح می کنند. اما بیشتر کارهایی که در این کنفرانس ها عرضه می شود، کامل نیست و هنوز نمی توان آنها را منتشر کرد. این تحقیقات هنوز مورد بازبینی متخصصان دیگر قرار نگرفته اند و یافته های آنها ممکن است تا زمانی که گزارش نهایی آنها در یک نشریه پزشکی منتشر شود به میزان زیادی تغییر کند.» دکتر «شوارتز» اشاره می کند که چگونه اغلب روزنامه نگاران این مساله را از پیش می دانند؛ «تحقیقات ارائه شده در کنفرانس ها اغلب با اطلاعات پس زمینه یی کافی (مثلاً رونوشتی از مقاله اصلی علمی) ارائه نمی شوند و از طرف دیگر نویسندگان تحت فشار شدیدی قرار دارند که به سرعت یافته های پژوهشی را گزارش کنند.» دکتر «شوارتز» و همکارش «استیون ولوشین» با تجزیه و تحلیل گزارش های روزنامه ها، رادیو و تلویزیون در مورد پژوهش ها از پنج اجلاس عمده علمی به این یافته ها رسیدند.

- تنها دو گزارش از ۱۷۵ گزارش در مورد تحقیقات منتشرنشده یادآور شده بودند که آن تحقیق انتشار نیافته است.

- یک سوم گزارش های خبرنگاران به این مساله اشاره نکرده بودند که در تحقیق مربوط، چند نفر آزمودنی مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج تحقیقات پزشکی که روی تعداد معدودی از افراد انجام می شود، ممکن است بعدها با تحقیقات گسترده تر رد شود.

- ۴۰ درصد گزارش های خبری نتیجه پژوهش پزشکی را به صورت کمی بیان نکرده بودند.

- تنها یک هفدهم گزارش های خبری در مورد تحقیقات پزشکی روی حیوانات ذکر کرده بودند که نتایج این تحقیقات ممکن است لزوماً درباره انسان ها صادق نباشد.

«ولوشین» می گوید؛ «اگر روزنامه نگاران در گزارش هایشان حقایق اصلی پژوهش های پزشکی و محدودیت های آنها را بیان نکنند، ممکن است عموم مردم درباره معنا، اهمیت و اعتبار پژوهش های پزشکی گمراه شوند.» البته حتی پژوهش های علمی که در نشریه های معتبر پزشکی به چاپ می رسند، ممکن است گاهی غلط از آب درآیند. اما در مجموع خبرنگاران در مورد گزارش پژوهش های علمی که در نشریه های معتبر به چاپ رسیده اند و مورد بازبینی کارشناسان مستقل قرار گرفته اند، فرصت بهتری دارند. با این حال همه پژوهش هایی که نتایج آنها در رسانه ها مطرح می شود، لزوماً به کاربردهایی که دانشمندان پیش بینی می کنند، منجر نمی شود. برای مثال پژوهش هایی که در مورد به تاخیر انداختن پیری روی موش ها و کرم ها انجام می شود، ممکن است نویدبخش باشند، اما لزوماً به معنای آن نیست که مطابق ادعای چند دانشمند انسان ها خواهند توانست به زودی بر پیری فائق آیند و قرن ها زندگی کنند. یک بررسی در سال گذشته نشان داد از ۴۵ تحقیق پزشکی که در رسانه ها به میزان زیاد به آنها استناد شده و در نشریه های عمده پزشکی به چاپ رسیده اند، نتایج هفت تای آنها با تحقیقات بعدی نقض شده است. دکتر «شوارتز» توصیه می کند خوانندگان با اخبار پزشکی با شک و تردید قابل ملاحظه یی برخورد کنند.

ترجمه؛ محمد ملائکه