امام هادی (ع)، عبدالعظیم حسنی و شیعیان ایران

زیارت بارگاه حضرت عبدالعظیم حسنی‌(ع) برای مردم شهرری و تهران و شهرهای اطراف، نزدیک‌‌‌‌ترین نقطه اتصال با اهل‌بیت(ع) محسوب می‌شود. هرچند این حضرت خود از معصومین محسوب نمی‌شوند، …

زیارت بارگاه حضرت عبدالعظیم حسنی‌(ع) برای مردم شهرری و تهران و شهرهای اطراف، نزدیک‌‌‌‌ترین نقطه اتصال با اهل‌بیت(ع) محسوب می‌شود. هرچند این حضرت خود از معصومین محسوب نمی‌شوند، بلکه در واقع یکی از خواص و علمای شیعه هستند، ولی به جهت نسب و نیز مشی زندگی مورد تایید ائمه بودند، چنان که نقل شده است زمانی که وی خدمت امام هادی‌(ع) رسید و عقاید خود را اظهار کرد، امام دهم‌(ع) فرمود: تو از دوستان حقیقی ما هستی.

زندگی حضرت عبدالعظیم ‌‌ـ‌ که به جهت این‌که از نوادگان امام حسن مجتبی‌(ع) می‌باشد، ملقب به «حسنی» است ‌‌ـ‌ همعصر ۴ امام معصوم بوده (امام موسی کاظم‌(ع) تا امام هادی‌(ع)) و حضور ۳ امام را از نزدیک درک کرده است. وی بویژه مورد تایید امام هادی‌(ع) قرار گرفته است.

چنین روایت شده است که یکی از شیعیان ری، به رغم مشکلات و مسائل آن عصر به شهر سامرا رفت و خدمت امام زمان خود، حضرت هادی‌(ع) رسید و مسائلی را مطرح کرد تا از امام کسب تکلیف کند.

امام، ضمن این‌که به این مسائل پاسخ دادند فرمودند: «... هرگاه مشکلی از امور دینی برایت پیش آمد، جواب مشکل خود را از عبدالعظیم حسنی بخواه و سلام مرا به او برسان.»

اما شاید علت هجرت وی به شهرری ـ هجرتی که سبب گشت امروز اهالی شهر تهران و ری از نعمت زیارتش بهره‌مند شوند ‌‌ـ‌ شنیدنی باشد.

خلفای عباسی نسبت به خاندان پیامبر اکرم(ص) و شیعیان آنها سهل نمی‌گرفتند، و متوکل نیز به بدرفتاری با شیعیان شهره است. یکی از این سختگیری‌ها جلوگیری از زیارت مزار حضرت سیدالشهدا بوده است.

حضرت عبدالعظیم‌(ع) هم به جهت اصل و نسب و هم به جهت نزدیکی قلبی‌اش به اهل‌بیت(ع) از دشمنی خلفای عباسی در امان نبود و چندبار تصمیم به قتل آن حضرت توسط دستگاه خلافت اتخاذ شد.

در چنین وضعیتی وی به خدمت امام هادی(ع) رسید و امام عقاید وی را مورد تایید قرار داد. پس از گزارش دیدار وی با امام هادی‌(ع)، دستگاه خلافت دستور دستگیری وی را صادر کرد و فرار شهر به شهر حضرت عبدالعظیم از دست ماموران حکومتی، وی را به شهرری رساند. هرچند وی به شکل پنهانی وارد ری شد، ولی در مناطقی از ری شیعیان زندگی می‌کردند و رفته‌رفته وی محل رجوع شیعیان شد.

اگر این داده‌های تاریخی را کنار هم بگذاریم، به نتایج جالبی می‌رسیم: ملاقات حضرت عبدالعظیم با امام هادی‌(ع)، تایید عقاید وی توسط امام هادی(ع) و این‌که امام وی را دوست اهل‌بیت(ع) قلمداد می‌کنند، این‌که امام به یکی از شیعیان می‌فرمایند وقتی به ما دسترسی نداشتید مسائل را از عبدالعظیم حسنی بپرسید و فرار حضرت عبدالعظیم از دست ماموران به جرم دیدار با امام هادی به شهرری و رجوع شیعیان ری و ایران به وی، همه و همه نشان‌دهنده حضور تاریخی امام هادی‌(ع) به نحو غیرمستقیم در زندگی و باورهای شیعیان ایران است.