جشنواره موسیقی فجر بایدها و ضرورت ها

جشنواره موسیقی فجر که به عنوان مهمترین رویداد حوزه موسیقی از جایگاه ویژه ای نزد هنرمندان برخوردار است باید هر ساله با رویکرد متفاوتی برگزار شود

بیست ویکمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر از ‪ ۲۱‬تا ‪ ۳۰‬دی ماه در تالار وحدت، فرهنگسرای بهمن و بنیاد آفرینش‌های هنری نیاوران با ‪ ۶۷‬گروه شرکت کننده در حال برگزاری است.

موضوعی که در این گونه رویدادها بیش از هر چیز نظر مخاطب را جلب می‌کند نوآوری و بدعت است که متاسفانه اثری از آن در این جشنواره به چشم نمی- خورد.

برخلاف ادعای برگزارکنندگان آنچه که مشاهده می‌شود تکرار و مکررات در انتخاب گروه‌ها و نحوه اجرا و انتخاب کاراست که موجب شده بیننده تفاوتی با سالیان پیش حس نکرده و با نارضایتی سالن را ترک کند.

برخی از صاحب نظران برگزاری جشنواره موسیقی را به دلیل اجراهای قدیمی و تکراری کاری بیهوده دانستند.

این افراددر گفت وگو با گروه فرهنگی ایرنا ضمن تجلیل از آثار قدما افزودند: این قطعات تا کی باید در قالب کنسرت به خورد مردم داده شود؟ "امین‌الله رشیدی" خواننده وآهنگساز پیشکسوت ایرانی معتقد است بهترین اجراهای قدیمی را توسط خواننده اصلی به اندازه کافی شنیده شد، دیگر لزومی ندارد این قبیل آثار توسط خوانندگان دیگر با اجرای ضعیف آنهم در قالب جشنواره که نمادی از هنر ملی است اجرا شود.

وی تاثیرمثبت جشنواره را بسیار اندک برشمردوافزود:تاثیرات منفی آن بیشتر از مثبت است.

رشیدی اضافه کرد تولید آثار تکراری با کیفیت ضعیف، موجب تضعیف روحیه هنرمندان می‌شود که این را می‌توان از پیامدهای منفی جشنواره قلمداد کرد.

وی گفت : قبل از برگزاری این گونه رویدادها تیم متخصص و دلسوزی باید متولی موسیقی شود تا ابتدا مشکلات این هنر به حداقل برسد.

این هنرمند تصریح کرد: تنها در این حالت می‌توان از جشنواره‌ها توقع داشت که در ارتقاء جایگاه موسیقی تاثیرگذار باشند.

نبود موسیقی پاپ درجشنواره ازجمله مواردی است که در نارضایتی هنر دوستان تاثیر گذاشت.

برخی از شهروندان که اغلب آنان را جوانان تشکیل می‌دادند معتقدند نبود موسیقی پاپ در جشنواره یک اقدام عمدی و خودخواهانه است.

مسوولان برپایی جشنواره قبل از آغاز این برنامه اظهار داشتند شرکت ندادن موسیقی پاپ به این دلیل است که ما موسیقی‌ای به این نام در کشور نداریم.

داریوش پیرنیاکان معتقداست آنچه در کشور به نام موسیقی پاپ عرضه می‌شود، موسیقی بی‌هویتی از دانسینگ‌های دست هفتم و هشتم اروپا و آمریکا است وشرکت این نوع موسیقی درشان جشنواره نیست.

نشست‌های پژوهشی همچون سالیان گذشته از جمله بخش‌های این جشنواره است که به دلیل تخصصی بودن، تنها مخاطبان خاصی را به خود جذب می‌کند.

پژوهش درموسیقی کلاسیک، موسیقی ردیف دستگاهی،موسیقی روز و بررسی آواها و نواهای مذهبی از جمله مواردی است که در نشست‌های پژوهشی اجرا می‌شود که در آن نیز تغییر قابل ملاحظه‌ای دیده نمی‌شود و مطالب ارائه شده در آن را می توان در قالب یک کتاب یا جزوه دراختیار علاقه‌مندان قرار داد.

به گفته پژوهشگران هیچ مورد تازه و غیرتکراری در بخش‌های پژوهشی عنوان نشده تا باعث ارتقای سطح دانش موسیقی دوستان شود.

یادمان مرحوم "رحیم موذن‌زاده اردبیلی" به عنوان بخش ویژه در بررسی آوا -ها و نواهای مذهبی اجرا شد.

این بخش توسط"حاتم عسگری"،"جعفرموذن زاده اردبیلی"، "ودود موذن زاده اردبیلی"،"علی معلم دامغانی"،"مهدی آذرسینا"،" داریوش پیر نیاکان"و"آرش اوستایی" در روزهای اول تا چهارم جشنواره برگزار شد.

بررسی سخنوری و آیین‌هاو نقل‌های کهن مذهبی"،"بررسی زبان، معماری واذان"، "بررسی الحان، آواها و نواهای عبادی" و "بررسی ویژگی‌های اذان موذن زاده اردبیلی" از عناوین بخش ویژه جشنواره بود.

بررسی موسیقی نواحی ایران با "بررسی منظومه‌های آذری و ترکمنی و قشقایی"، "بررسی منظومه‌های عربی"، "بررسی منظومه‌های خراسان"، "بررسی منظومه‌های کردی، لری، بختیاری و بویراحمدی"،"بررسی منظومه‌های طبری و گیل و دیلمان" و "بررسی منظومه‌های بلوچی" اجرا شد.

"محمد جواد بشارتی"،"محسن حجاریان"،"فریبرز رستمی"،"ناصر وحدتی"، "مصطفی رحیم پور"، "علی‌اکبر شکارچی"، "بهمن حاج امینی"، "آمنه یوسف‌زاده"، "حمید رضا اردلان"، "ایمران حیدری"، "حجت اسدیان"و "محمد ایری" سخنرانان این بخش بودند.

پژوهش موسیقی روز با عناوین"نسل جوان وموسیقی روز، جاذبه‌ها وآسیب ها"و "روند تحول موسیقی روز و چشم اندازآینده" با سخنرانی "محمد سریر"، "شاهین فرهت"،"حمیدرضااردلان"، "مهدی کلهر"، "کامبیز روشن روان"، "فردین خلعتبری" ،"سهیل محمودی"، "فواد حجازی"، و "امیر بکان " برگزار شد.

پژوهش در موسیقی کلاسیک نیزبا عناوین "وضعیت موسیقی کلاسیک ایران"،"بررسی فعالیت‌های آهنگسازان موسیقی کلاسیک"،"موسیقی کلاسیک وجامعه"و"موسیقی وعرضه فعالیت‌های حرفه‌ای" با شرکت "شاهین فرهت"، "کامبیز روشن روان"، "فرید عمران"، "هماالسادات افسری" برگزار شد.

پژوهش موسیقی ردیف دستگاهی نیز با عناوین "بررسی بداهه نوازی در موسیقی ایرانی"، "بررسی سبک‌های نوازندگی کمانچه" و "بررسی شیوه‌های آوازی در موسیقی ایرانی" با شرکت "داریوش پیرنیاکان"، "علی اکبرشکارچی" و "احمد ابراهیمی" برگزار شد.

برای جذب مخاطب، بخش‌های پژوهشی امسال با اجرای زنده موسیقی توام است که قسمت اول که نشست پژوهشی باشرکت استادان فن برگزار می‌شد، نیمی از صندلی‌ها خالی بود ولی به محض اجرا، سالن مملو از تماشاچی می‌شد.

تاخیر در زمان برنامه‌ها از دیگر مواردی بود که موجب نارضایتی بینندگان شده بود و معمولا اجراها حداقل نیم ساعت پس از زمان معین آغاز می‌شد.

دربخش گروه‌های داخلی ‪ ۶۷‬گروه موسیقی از ‪ ۱۴‬استان کشور در جشنواره شرکت کردند که به گفته "محمدحسین همافر" رییس مرکز موسیقی ‪ ۲۰‬گروه برای اولین بار در این رویداد حضور داشتند.

گروه‌های موسیقی افغانستان،آذربایجان، ارمنستان، فرانسه، هلند،ایتالیا، لهستان، اکراین، تاجیکستان، هند و رومانی در بخش بین‌الملل جشنواره شرکت دارند.

برغم اظهارات مسولان برگزاری جشنواره اغلب شرکت‌کنندگان از تکراری بودن برنامه‌ها ناراضی‌اند.