نظام تربیتی مچگیر، جواب نمی‌دهد

معلوم بود که از سر جلسه امتحان می‌آیند، با همان روپوش مدرسه، روی چمن‌های پارک میدان صادقیه تهران دراز کشیدند و یکی از آنها پس از چند دقیقه، فندک را از جیبش درآورد.

معلوم بود که از سر جلسه امتحان می‌آیند، با همان روپوش مدرسه، روی چمن‌های پارک میدان صادقیه تهران دراز کشیدند و یکی از آنها پس از چند دقیقه، فندک را از جیبش درآورد. دونفری شروع به سیگار کشیدن کردند و حالت گرفتن سیگار در بین انگشتانشان، نشان می‌داد که تازه‌کار و مبتدی هستند.

منظره دیدن دو دختر نوجوان سیگار به دست، موجب شد که بسیاری از نگاه ها در آن پارک کوچک به سمت آنها جذب شود.

پس از گذشت چند دقیقه، چند پسر دبیرستانی که انگار آنها هم تازه امتحان پایان ترمشان تمام شده بود، از راه رسیدند و با قرض گرفتن فندک از دو دختر دانش آموز، شروع به سیگار کشیدن کردند.

نمی خواهیم در این نوشتار سر نصیحت را باز کنیم و از نوجوانان بخواهیم که سیگار نکشند بلکه می خواهیم بگوییم این تصویر تنها نمونه کوچک و غیرقابل انکار از نوجوانانی است که سیستم آموزشی و تربیتی خانواده و مدرسه نتوانسته است آنها را از خطر انحراف در این سن حساس بازدارد.

شاید اگر پدر و مادر همین دو دختر، فرزندشان را با این اوضاع در پارک می دیدند، احتمالا تنبیه سختی برای آنها درنظر می گرفتند، اما اتفاقا بحث بر سر همین نوع سیستم تربیت و آموزش در جامعه است که به جای آموزش عملی و علمی الگوهای صحیح رفتاری به کودکان و نوجوانان یا معمولا نصیحت می کند یا منتظر می نشیند که اشتباهی از نوجوان سر بزند تا او را تنبیه کند.

به بیان دیگر، شرایط به گونه ای شده است که نظام تربیتی ما، چه در خانه و مدرسه و حتی در دانشگاه ها، بیشتر از آن که هدایتگر و روشنگر باشد، اغلب نقش مچگیر را بازی می کند و کارکرد آن به نصیحت یا تنبیه محدود شده است البته بدیهی است که چنین نوجوانانی در اقلیت هر مدرسه ای هستند، اما هنر یک نظام پرورشی در آن است که اقلیت ها را هم با تدبیر و درایت به الگوهای صحیح رفتاری دعوت کند.

امین جلالوند