علامه محمدتقی جعفری

علامه محمدتقی جعفری در ۱۳۰۴ش. ، در تبریز دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی را در دبستان اعتماد آغاز كرد، اما در كلاس پنجم به دلیل فقر مالی ناگزیر مدرسه را رها كرده و برای امرار …

علامه محمدتقی جعفری در ۱۳۰۴ش. ، در تبریز دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی را در دبستان اعتماد آغاز كرد، اما در كلاس پنجم به دلیل فقر مالی ناگزیر مدرسه را رها كرده و برای امرار معاش به كار مشغول شد. پس از مدتی نیمی از روز را به كار پرداخت و نیمی دیگر را به تحصیل در مدرسه طالبیه مشغول شد. او سپس برای ادامه تحصیل عازم تهران شد و از درس آیت‌الله شیخ محمدرضا تنكابنی و همچنین میرزا مهدی آشتیانی كه در مدرسه مروی تشكیل می‌شد، بهره‌ برد.

علامه جعفری پس از تحصیل در تهران عازم قم شد و بعد از یكسال و نیم اقامت در این شهر در ۱۳۲۷ ش. رهسپار نجف گردید. او در این شهر وارد مدرسه صدر شد و درس خارج را شروع كرد. علامه جعفری از محضر آیات عظام شیخ محمدكاظم شیرازی، سیدابوالقاسم خوئی، سید محمود شاهرودی، سید محسن طباطبائی حكیم، سیدعبدالهادی شیرازی، سیدهادی میلانی و سیدجمال گلپایگانی بهره‌های فراوان برد. او دروس فلسفی و عرفانی را نزد شیخ صدرای قفقازی و شیخ مرتضی طالقانی فراگرفت و همزمان به مطالعه كتب علوم انسانی پرداخت و با اندیشه‌ها و معارف شرق و غرب آشنا شد.

پس از طی مراحل فوق به تدریس درس خارج و فقه و اصول به ویژه كتابهای مكاسب و كفایه پرداخت و قسمتهایی از تقریرات درسی آیت‌الله خوئی و آیت‌الله سید عبدالهادی شیرازی را به رشته تحریر در‌آورد. او پس از ۱۰ سال اقامت در نجف در ۱۳۳۷ عازم ایران شد و به خدمت آیت‌الله بروجردی رسید. آیت‌الله بروجردی از وی خواست در قم بماند و به تدریس ادامه دهد اما آب شور قم به مزاج علامه سازگار نبود و وی ناچار شد قم را به سوی مشهد ترك كند. او یك‌سال در مشهد ماند و سپس رهسپار تهران شد و در مدرسه مروی به تدریس پرداخت. وی درخواست آیات عظام شیخ محمدتقی آملی و سیداحمد خوانساری را برای عهده‌ داری مسئولیت امام‌ جماعت مسجد نپذیرفت و به كار تدریس و تحقیق و تألیف پرداخت.

بعدها با استادانی چون مرتضی مطهری، بدیع‌الزمان فروزانفر و دكتر محمدابراهیم آیتی آشنا شد و مورد توجه و عنایت آنان قرار گرفت.

از ویژگی‌‌های علامه، تلاش مداوم ایشان برای اتصال حوزه و دانشگاه و علوم قدیم و جدید بود. او به دلیل آشنائی با زبان حوزویان و دانشگاهیان آثاری به یادگار گذاشت كه مورد توجه هر دو قشر قرار گرفت.

علامه جعفری با اشراف به فقه، فلسفه، هنر و زیبائی شناسی در اسلام و نیم‌قرن فعالیت علمی و پژوهشی، بیش از ۱۰۰ جلد كتاب و رساله تحریر نمود. همچنین ۲۷ جلد كتاب در زمینهٔ شرح و تفسیر نهج‌البلاغه و ۱۵ جلد كتاب در زمینه تفسیر مثنوی معنوی مولوی نگاشت. نقد و تحلیل مثنوی و شرح و تفسیر نهج‌البلاغه نیز از دیگر آثار ارزشمند وی می‌باشد.

ایشان بیش از ۷۰ جلسه بحث و گفتگو با شخصیتهای بین‌المللی از جمله برتراندراسل، روژه‌گارودی، پروفسور عبدالسلام و پروفسور روزنتال داشته است. وی به دلیل علاقه به هنر و ادبیات، بیش از صد هزار شعر و قصیده و نظم فارسی و عربی و همچنین بخشهائی از ادبیات غرب را حفظ بود و آثار هنری ایشان همچنان یكی از منابع اصیل هنر از دیدگاه فلسفه و حكمت اسلامی است.

استاد محمدتقی جعفری فیلسوف و اندیشمند بزرگ دنیای اسلام، پیش از ظهر دوشنبه ۲۵ آبان ۱۳۷۷ در سن ۷۳ سالگی، در اثر سكته مغزی در یكی از بیمارستانهای لندن به دیار باقی شتافت. پیكر این عالم فرزانه در جوار امام رضا (ع) به خاك سپرده شد.