رویای ناتمام ایران ۱۴۰

ایران ۱۴۰ اولین و تنها تجربه ایران در ساخت هواپیمای مسافری است تجربه ای نه چندان موفق که مانند رویایی ناتمام در صنعت هواپیماسازی کشور بر زمین مانده است

ایران ۱۴۰ اولین و تنها تجربه ایران در ساخت هواپیمای مسافری است؛ تجربه‌ای نه‌چندان موفق که مانند رویایی ناتمام در صنعت هواپیماسازی کشور بر زمین مانده است.

ایران ۱۴۰ درواقع مونتاژ هواپیمای آنتونوف ۱۴۰ اکراین است که برخی قطعات آن از نظر فناوری ارتقا یافته است.به طور دقیق تر این هواپیما، هواپیمایی ملخ دار و محصول شرکت هواپیماسازی آنتونوف در خارکف اوکراین است. این هواپیما به عنوان جایگزینی برای سایر محصولات کارخانه آنتونوف مانند آنتونوف ۲۴- و آنتونوف ۲۶- در نظر گرفته شده است. عمده ویژگی های بارز این هواپیما نسبت به مدل های قبلی سقف پروازی بلندتر، نیاز به باند فرود کوتاه به مسافت۱۷۰۰ متر، سازگار با شرایط آب و هوایی از ۵۵- تا ۴۵+ درجه سانتی گراد و افزایش امکانات و آسایش کابین برای مسافران است.

کار طراحی و توسعه این هواپیما از سال ۱۹۹۳ شروع شد. طراحی این هواپیما کار مشترک مهندسانی از کشورهای روسیه، اکراین، کانادا و آمریکا بوده است. شرکت روسی آویاکور و کارخانه های هواپیمایی ملی خارکف اکراین به طور مشترک اقدام به طراحی و ساخت این هواپیما کردند.

● آنتونوف ۱۴۰، ایران ۱۴۰شد

سال ۱۹۹۶ شرکت هواپیماسازی آنتونوف قراردادی با شرکت هواپیماسازی هسای ایران امضا کرد که به موجب آن اجازه نامه تولید این هواپیما در ایران و در استان اصفهان با نام ایران۱۴۰- فراز صادر شد. سال ۱۳۸۷ ایران تولید هواپیمای ایران ۱۴۰- را با تولید ۱۲ فروند در سال آغاز کرد؛ آغازی که اکنون به فرجامی مشخص نرسیده و علاوه بر نرسیدن تیراژ تولید به رقمی مشخص و قابل ذکر، حتی شرکت های هواپیمایی داخلی تمایلی برای استفاده از آن ندارند.

● بی میلی شرکت های هواپیمایی ایرانی

این یک واقعیت است: شرکت های طراز اول هواپیمایی کشور میل چندانی به استفاده از هواپیمای ایران ۱۴۰ در ناوگان خود ندارند و به همین دلیل عملا هیچ تردد مسافری خاصی با این هواپیما در کشور صورت نمی گیرد. همچنین هنوز شرکت های هواپیمایی بزرگ کشور سفارش خاصی برای تولید و خرید این هواپیما ارائه نداده اند.

برای مثال هما، به عنوان بزرگ ترین و اولین شرکت هواپیمایی کشور صراحتا می گوید از این هواپیما در پروازهایش استفاده نخواهد کرد.

فرهاد پرورش، مدیرعامل هما در گفت وگویی که شانزدهم آذر ماه امسال با جام جم داشت، درباره استفاده از هواپیمای ایران ۱۴۰ گفت: در کشور فقط یک نوع هواپیما تولید می شود که همان هواپیمای ایران ۱۴۰ و به نظر من در جای خود قابل تحسین است. اگر این هواپیما به اندازه کافی در کشور تولید شود، عد ه ای مشغول کار خواهند شد و در صورتی که تولید خوبی داشته باشد مشتری به دنبال آن خواهد آمد، اما هواپیمای ایران ۱۴۰ برای شرایط خاصی در نظر گرفته شده است. از نظر تعداد مسافر حدود ۵۰ نفر ظرفیت دارد و توربوپراپ (ملخی) است و نمی توان از آن برای مسیرهای دور استفاده کرد. کوچک ترین هواپیمایی که الان در ناوگان هما استفاده می کنیم، هواپیمای فوکر است که ظرفیت مسافر آن به ۱۰۵ نفر می رسد و تعداد آن در شبکه پروازی ما بسیار کم است. از سوی دیگر تولید هواپیمای ایران ۱۴۰ به اندازه کافی نیست که بتوانیم ده تای آن را سفارش بدهیم و سال آینده تحویل بگیریم. یک شرکت هواپیمایی باید بداند تولید هواپیما به چه میزان و پشتیبانی آن چطور است که بتواند روی آن برنامه ریزی کند. فکر می کنم تاکنون فقط حدود شش هفت هواپیمای ایران۱۴۰ در کشور تولید شده و قرار است تغییراتی روی آن انجام شود و به سایت دیگری به نام آنتونوف ۱۵۸ منتقل شود که محصول مشترک ایران و اکراین است. اگر متخصصان کشورمان بتوانند هواپیمای جدید را به اندازه کافی تولید کنند، به نظر من اشکالی وجود ندارد که شرکت های هواپیمایی از آن استفاده کنند.

● دومین هواپیما در راه است

در همین حال ظاهرا قرار است دومین هواپیمای مونتاژ ایران بزودی مراحل اجرایی تولید خود را آغاز کند.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در این باره گفت: طراحی و ساخت هواپیمای ۱۵۰ نفره در هیات دولت به تصویب رسیده و بر این اساس تا پایان سال، کار طراحی آن در کشور انجام می شود.

علیرضا جهانگیریان در گفت وگو با ایسنا اظهار کرد: دستگا ه های صنعتی مربوط برای ساخت این هواپیما با چند کشور در حال مذاکره هستند. وی توضیح بیشتری در این باره نداد، با این حال به نظر می رسد درباره کار مهم و حساسی چون تولید هواپیما باید دقت نظر و برنامه ریزی بهتری انجام شود تا صنعت هواپیماسازی کشور به سرنوشت صنعت خودرو سازی دچار نشود.