کتابخانه عمومی نیویورک

کتابخانه ها خاطرات افراد بشر هستند

کتابخانه ها خاطرات افراد بشر هستند. آنها مخزن منحصربفرد اسناد مربوط به اقدامات و تفکرات افراد بشر می باشند . کتابخانه عمومی نیویورک نیز یک چنین مجموعه منحصر بفرد ی از خاطرات بشری است . این کتابخانه یکی از نهاد های بزرگ دانش در جهان می باشد . این کتابخانه از لحاظ مجموعه متنوع اش هم رتبه کتابخانه انگلیس ، کتابخانه کنگره ، و کتابخانه ملی فرانسه است . اساساً همه خدمات و مجموعه های کتابخانه مذکور برای تمامی افراد تازه وارد رایگان می باشد .

در حقیقت، تنها معیار پذیرش این کتابخانه همانا " کنجکاوی" می باشد .

کتابخانه عمومی نیویورک مشتمل بر مجموعه ای از کلکسیون های تحقیقاتی و شبکه ای از کتابخانه های محلی می باشد و در عین حال که که با شهرنیویورک مأنوس است اما از لحاظ طیف فرهنگی و روشنفکری در دو سطح جهانی و محلی قرار دارد .

ترتیب فوق به این کتابخانه غنای خارق العاده ای بخشیده است . نکته خاص دیگر درباره این کتابخانه این است که بطور خصوصی سازمان یافته و یک مؤسسه غیر انتفاعی با رسالتی عمومی است که در طول یک قرن بودجه آن از طریق بخش خصوصی و دولتی تأمین شده که هنوز هم بر اساس همکاری بخش خصوصی – عمومی تکامل می یابد . مجموعه های تحقیقاتی ( که فقط بعنوان مرجع هستند و در چهار مرکز عمده به عنوان کتابخانه های تحقیق سازمان یافته اند ) به مجموعه کتابخانه های دانشگاهی و ملی بزرگ شباهت دارند و کتابخانه های امانی ناحیه ای ( که به مشابه کتابخانه های شاخه ای شعباتی سازمان یافته اند ) به کتابخانه های شهرداری آمریکا شباهت دارند .

تمامی این ویژگی ها ، رویهمرفته ، از کتابخانه عمومی نیویورک مجموعه ای منحصربفرد و پیچیده آفریده است که استفاده ازآن را ا گرچه همیشه بسهولت ممکن نمی شود ، جالب توجه ساخته است . یکی از شیوه های سودمند برای شناخت این کتابخانه این است که مراحل آغازین و تکامل متعا قب آن را مورد توجه قرار داد .

● پیشینه

پیشینه کتابخانه عمومی نیویورک به بیش از ۱۰۰ سال قبل باز می گردد . قرن نوزدهم به انتها می رسید و شهر نیویورک ، به عنوان بزرگترین شهر در آمریکا ، هنوز فاقد کتابخانه عمومی واقعی بود . اما باید ممنون شمار انگشت شماری از افراد با بصیرت و میلیون ها نفر از کاربران و استفاده کنندگان بود که امروزه کتابخانه عمومی نیویورک در سطح بین المللی به عنوان یکی از بزرگترین نهاد ها، در نوع خودش ، می باشد .

اهمیت این کتابخانه تابعی از اندازه و گستره و همچنین ویژگی منحصر بفرد آن است . این کتابخانه ، تنها کتابخانه ای است که هم دارای مراکز تحقیقاتی ( مشهور جهانی و شبکه عظیمی از کتابخانه های شاخه ای همجوار است که افراد جامعه می توانند ازآنها بطور رایگان استفاده کنند. یکی از ویژگی های متمایز کننده این کتابخانه این است که هم به جمعیت محلی و هم به دنیای آموزش در سطح بین المللی خدمت می کند . و یکی از بزرگترین سیستم های شاخه ای (شعبه دار) در جهان را دارا می باشد .

تکنولوژی کامپیوتری توانسته کاتولوگ های مربوط به دارایی های این کتابخانه را در دسترس کاربران در سطح جهان قراردهد . مجموعه این کتابخانه که به ده ها میلیون می رسد ، طیف وسیعی را از قابل احترام ترین آثار تاریخی مربوط به فرهنگ انسانی ،... مانند انجیل گوتنبرگ و نسخه دست نوشته بیانیه استقلال جفر سون ...تامطالبی را در باره زندگی روز مره انسان های گمنام را دربر می گیرد.

● منشاء

منشاء این نهاد خارق العاده به زمانی باز می گردد که شهر نیویورک به عنوان یکی از مهمترین شهرها در حال ظهور بود . نیویورک ، در نیمه دوم قرن نوزدهم ، از لحاظ جمعیتی شهر پاریش را پشت سر گذارد و بسرعت به شهر لندن ، که در آن زمان پر جمعیت ترین شهر جهان بود ، رسید . خوشبختانه ، شهروندان به این کلان شهر روبه رشد و تاحدی بی پروا، به گونه ای توجه کردند که اگر قرار است به یکی از بزرگترین مراکز فرهنگ شهری در جهان مبدل شود ، باید کتابخانه بزرگ داشته باشد .

سامو ئل جی .تیلدن tilden) ( فرماندار وقت ( ۱۸۸۶- ۱۸۱۴) یکی از همین شخصیت های ساکن در این شهر بود که در زمان مرگ اش بخش اعظم اموالش – حدود ۴/۲ میلیون دلار – "به ساخت و نگهداری کتابخانه ای رایگان و اطاق مطالعه ای در شهر نیویورک اختصاص داد."

در زمان مرگ تیلدن ، شهر نیویورک دارای دو کتابخانه بنام های – آستور و لندکس – بود که از اهمیت قابل توجهی برخوردار بودند ، اما هیچ کدام از آنها به آن معنایی که فرماندار تیلدن در ذهن داشت ، یک نهاد واقعاً عمومی نبودند . کتابخانه استور بر اساس سخاوت جان جاکوب آستور (۱۸۴۸-۱۷۶۳) یک فرد مهاجر آلمانی (۱۸۴۸-۱۷۶۳) بوجود آمد که در زمان مرگ اش ثروتمندترین فرد در آمریکا بود . او در وصیت نامه اش مبلغ ۴۰۰۰۰۰دلار را به ساخت یک کتابخانه مرجع در شهر نیویورک اختصاص داد . کتابخانه آستور درب های خود را در سال ۱۸۴۹ میلادی در همان ساختمانی به روی مردم گشود که امروز منزلگاه تئاتر عمومی جوزف پاپ، جشنواره شکسپیر نیویورک است . اگر چه کتاب ها توزیع نمی شدند و ساعات آن محدود بودند اما منبع مهمی برای تحقیق و مرجع بود .

جیمز لنوکس یکی دیگر از کتابخانه های اصلی در این زمان را در شهر نیویورک ساخت که مجموعه آن را دروهله اول کلکسیون شخصی کتاب هاب نادرش ، دست نوشته ها و آمریکنا می توان عنوان کرد .کتابخانه لنوکس واقع در مکان کلکسیون یا مجموعه کنونی فریک (frick )، عملاً مورد استفاده محققان و کتاب دوستان بود . در حالیکه استفاده از آن رایگان بود اما تهیه بلیط ورودی ضروری بود .

هر دو کتابخانه های فوق ، آستور و لنوکس – مشکلات مالی را تجربه می کردند در نتیجه در اثر در آمدهای موقوفه ای در حال کاهش و مجموعه های در حال گسترش ، متولیان آنها مجبور شدند که در رسالت خود تجدید نظر کنند . در این مقطع ، جان بیگلو ، وکیلی از شهر نیویورک و تراست تیلدن ، طرح جسورانه ای را ابداع کردند . طرح از این قرار بود که منابع کتابخانه های آستور و لنوکس و تراست تیلدن ترکیب شوند و نهاد تازه ای را بنام بنیادهای تیلدن ،لنوکس ، آستور ، کتابخانه عمومی شهر نیویورک بوجود آوردند . طرح بیگلو در ۲۳ ماه مه سال ۱۸۹۲ میلادی امضاء و مورد تایید قرار گرفت و به عنوان نمونه بی نظیری از عمل خیر مورد استقبال عموم قرار گرفت .

● ساخت کتابخانه

یکماه بعد ، اندرو کارنگی ، بارون فولاد مبلغ ۲/۵ میلیون دلار به ساخت یک نوع سیستم کتابخانه های شاخه ای ( شعبه ای ) در سراسر نیویورک اختصاص داد ، با این حساب که شهر نیویورک مکان ها و بودجه عملیات و نگهداری از کتابخانه ها را تأمین می کند . بعداً در طول همان سال، کتابخانه شهر نیویورک برای اداره ۳۹ شعبه کورینگی در برونکس ، منهاتن و استاتن ایلند با شهر نیویورک قرار داد منعقد ساخت . بنابرین ، از همان روزهای آغازین در کتابخانه نیویورک ، سنت همکاری با شهر و کمک به اجتماع پایه ریزی شد که تا به امروز هم ادامه دارد .

کتابخانه عمومی نیویورک ، تقریباً به طور ناگهانی ، به هسته اصلی بافت روشنفکرانه زندگی آمریکایی مبدل شد . مهاجران تازه وارد در زمره بهره برداران اولیه از این کتابخانه بودند . چرا که این کتابخانه تماس آنان را با ادبیات و تاریخ کشور جدیدشان و همچنین میراثی که آن مردم با خود به همراه آورده بودند ، ممکن ساخت .

امروزه بیش از ۱۵ میلیون نفر سالانه از این کتابخانه عمومی نیویورک بازدید و استفاده می کنند . ۶۸/۱ میلیون نفر صاحب کارت ( استفاده از این کتابخانه ) هستند . نکته جالب توجه این است که این مجموعه های عظیم با میزان تقریباً ۱۰۰۰۰ آیتم در هفته در زبانهای مختلف درحال گسترش هستند . چهار کتابخانه تحقیقاتی ویژه ایجاد شده است که عبارتند از : کتابخانه های علوم اجتماعی و علوم انسانی ، کتابخانه عمومی نیویورک جهت اجرای برنامه های هنری در مرکز لیلکن ، مرکز تحقیقات در زمینه فرهنگ سیاهان شومبرگ در هارلم و کتابخانه علوم ، صنعت و تجارت .

سیستم شاخه ای توسعه یافته و به ۸۶ کتابخانه رسیده است که مجموعه آنها به ۷ میلیون مقوله می رسد . کتابخانه عمومی نیویورک – از طریق تحقیقات اش و کتابخانه های شاخه ای– دسترسی دمکراتیک و رایگان به اطلاعاتی را در مقیاسی غیر قابل قیاس با هر نهاد دیگر در جهان تأمین کرده است . مجموعه های این کتابخانه در زمینه نو آوری هایی چون شکافتن اتم تا ایجاد ماشین کپی برداری اکسوروس ( Xerox) کمک کرده اند .

دارایی های این کتابخانه در ضمن در عرصه خلق آثار بی شماری در عرصه هنر ، ادبیات و تاریخ نقش حیاتی و مهمی را ایفاء کرده است .

وقفسه های آن جایگاه نخستین کتبی هستند که توسط تعداد بی شماری از کودکان نیویورکی مطالعه می شدند . همانطور که کتابخانه عمومی نیویورک وارد هزاره جدید می شود ، رسالت خود را در راستای اطلاع رسانی ، ایجاد انگیزه و سرگرمی ادامه می دهد .

کتابخانه عمومی نیویورک در سال ۱۹۹۵ میلادی ، صدمین سالگرد تولد خود را جشن گرفت . تاریخ این کتابخانه از طریق اجرای برنامه های عمومی و برگزاری نمایشگاه ها برجسته شد و از آزادی ایده هایی که این کتابخانه همواره مدافع آنان بوده اند ، ستایش شد .