کاربردی شدن رساله طلایی امام رضا ع نظام طب را دگرگون می کند

رساله ای که به اعتقاد محققان باید در مدارس کشور تدریس شود و اگر این رساله کاربردی اجرا شود, آمار مرگ و میر و بیماری ها ومشکلات ناشی از آن کاهش می یابد

«۳۰ درصد مرگ و میرها در جهان به علت بیماری های قلبی، عروقی است»؛ «دیابت در کشورهای خاورمیانه و ایران شیوع ۸ درصدی داشته است»، «با توجه به افزایش ابتلا به دیابت ملیتوس ( از۳۳ میلیون در سال ۱۹۸۵ به ۱۷۷ میلیون نفر در سال ۲۰۰۰) پیش بینی می شود که این آمار به ۳۶۰ میلیون نفر در سال ۲۰۳۰ برسد»؛ «تعداد بیماران دیالیزی ۶ برابر دستگاه های دیالیز موجود است»؛ «میزان ابتلا به کبد چرب روز به روز در حال افزایش است» و... این مطالب اطلاعاتی است که دکتر سید سعید اسماعیلی محقق طب اسلامی در همایش ملی طب الرضا در دانشگاه علوم اسلامی رضوی در اختیار مخاطبان قرار می دهد؛ آماری که هر روز به تعداد رقم های آن اضافه می شود. این در حالی است که ما بهترین،جامع ترین ، کامل ترین و کاربردی ترین رساله حوزه طب را از امام رضا(ع) داریم اما همچنان نسخه های آن در کتابخانه ها خاک می خورد و افراد کمی به آن رجوع می کنند.

رساله ای که به اعتقاد محققان باید در مدارس کشور تدریس شود و اگر این رساله کاربردی اجرا شود، آمار مرگ و میر و بیماری ها ومشکلات ناشی از آن کاهش می یابد.با این حال ما هم چنان در دور تسلسل غذاهای آماده و فست فود گرفتاریم و هم چنان مصرف کننده داروهای شیمیایی هستیم که گاه فرمول های آن را فراموش می کنیم غافل از این که با ساده ترین روش ها و دستورالعمل ها می توان از بروز بیماری ها پیشگیری کرد. در همایش طب اسلامی که به همت مرکز مطالعات طب اسلامی در دانشگاه علوم اسلامی رضوی برگزار شد، به موضوعات مختلفی پرداخته شد که در ادامه آمده است.

● رساله طبی امام معصوم(ع)

دکتر منتظر دانش آموخته دانشگاه شهید بهشتی و محقق طب اسلامی با اشاره به اهمیت وجایگاه رساله ذهبیه به عنوان تنها رساله طبی که از امام معصوم(ع) رسیده است، افزود: اگر به این رساله عمل کنیم، از انواع بیماری ها در امان می مانیم.

● الگوی غذایی در سیره رضوی

وی در ادامه صحبت هایش افزود: از مرحوم بهلول گنابادی سوال شد که علت طول عمر شما با این که زندگی سختی داشته اید، چیست؟ گفت: من رساله طبی امام رضا(ع) را حفظ دارم و وعده های غذایی خود را با دستورات آن رساله تطبیق داده ام. دکتر منتظر گفت: با بررسی روایات متعدد و هم چنین آیه ای از قرآن که درباره بهشتیان آورده است: «لهم رزقهم بکرة و عشیا...» این گونه استنباط می شود که صبحانه و شام جزو وعده های غذایی اصلی است و نباید ناهار مصرف شود. اما در جایی هم آمده است که غذا را زمانی بخورید که ۸ ساعت از روز گذشته باشد.

تناقض ظاهری این دستورالعمل ها بررسی و معلوم شد که وعده های غذایی را باید به صورت ۳ وعده در ۲ روز مصرف کرد به عبارتی در روز اول باید صبحانه و شام میل کرد و روز دوم پس از گذشت ۸ ساعت از روز ناهار خورد که با این حساب می شود ۳ وعده در ۲ روز. با تحقیق بیشتر در رساله حضرت و کتاب کنزالذهب محمد بن الحسن مشهدی مشخص شد رژیم غذایی باید این گونه باشد که در روز اول صبحانه و شام میل شود و روز دوم صبحانه و شام حذف نشود بلکه غذای مختصری در حد چند لقمه میل شود. به عبارتی طبق جدول زیر:

▪ روز اول

صبحانه‌ـ حذف ناهار ـ شام

▪ روز دوم

صبحانه مختصر ـ صرف ناهار ـ شام مختصر

این محقق طب اسلامی افزود: با اعمال این رژیم غذایی افراد چند ساعتی در روز گرسنگی می کشند که برای بدن مفید است. باید تلاش کرد ذهنیت جامعه را نسبت به گرسنگی و سیری از غذا تغییر داد. زیرا چند ساعت گرسنگی کشیدن برای حفظ سلامت بدن مفید است.

● خوراک باید حلال، طیب و پاک باشد

حجت الاسلام ضیایی استاد حوزه و دانشگاه سخنران دیگر جلسه با بیان دلایل متقن بودن اسناد موجود برای نسبت دادن این رساله به امام معصوم(ع) افزود: تغذیه سالم دارای چند اصل مهم است؛ ازجمله این که روزی باید حلال، پاک و طیب باشد وقتی خوراک انسان این ویژگی ها را داشت دیگر مولفه ها ازجمله بهداشتی بودن، سالم بودن، تازه بودن، متناسب بودن با سن، تحرک بدنی و... را نیز دارا خواهد بود.

● ضرورت ذکر بسم ا... هنگام غذا خوردن

سید جعفر طباطبایی استاد حوزه علمیه سخنران دیگر مراسم به ضرورت ذکر بسم ا... در هنگام غذا خوردن اشاره کرد و گفت: گفتن بسم ا... ضرر و زیان غذا را از بین می برد، چنان چه در ۱۵ روایت به آثار ذکر بسم ا... هنگام غذا خوردن اشاره شده است و شخص باید هنگام تناول هر نوع خوراکی نام خدا را بیاورد.

● ثروتمندانی فقیر

دکتر خیراندیش محقق طب اسلامی و رئیس موسسه حجامت ایران نیز با اشاره به این که ما به لحاظ منابع اطلاعاتی و مفاهیم اجتماعی، اخلاقی، فکری و اجتماعی غنی هستیم، افزود: با این حال در عمل فقیر هستیم مانند پابرهنه ای که روی طلا گام برمی دارد. وی گفت: مهم ترین مشکل ما این است که به دستورات ائمه(ع) عمل نمی کنیم و برای درمان و پیشگیری از بیماری ها به دنبال نسخه های غربی و بیگانه هستیم.

● رساله ذهبیه امام رضا(ع) جامع ترین و کاربردی ترین رساله در حوزه طب

وی با اشاره به این که این نامه ۱۹ -۱۴ صفحه ای به درخواست مامون عباسی نوشته شده است، افزود: مامون از علمای و متخصصان جندی شاپور خواست تا سوالات خود را با امام رضا(ع) مطرح کنند و در جلسه کاملا علمی و تخصصی امام(ع) پاسخ آنان را دادند .سپس مامون از حضرت (ع) درخواست کرد که این پاسخ ها را به صورت نوشته در اختیار وی قرار دهند و حضرت این رساله را نوشتند. در این نامه به طور کامل و جامع به سلامت، پیشگیری و درمان بیماری ها و موضوعات مختلفی ازجمله خوراک، رفتار، ورزش ، خواب، روابط جنسی، استفاده از عطر در فصول و ماه های مختلف و ... پرداخته شده است. این محقق با اشاره به این که از علامه عسکری درباره استناد احادیث به امام رضا(ع) سوال شده است و در این میان کسانی ادعا کردند که نظر علامه عسکری درباره رساله ذهبیه امام رضا(ع) تغییر کرده است، گفت: علامه انتساب این مکتوب به امام رضا(ع) را تایید کرده و معتقد بودند فحوای کلام در رساله نشان می دهد که این مکتوب مربوط به امام رضا(ع) است .

● تدریس رساله امام رضا(ع) در مدارس

دکتر خیراندیش با اشاره به کاربردی بودن این رساله افزود: جا دارد که وزیر آموزش و پرورش امسال در ابتدای سال تحصیلی این رساله را به عنوان یکی از کتاب های درسی در مدارس لحاظ کند تا فرهنگ زیست سالم درجامعه رواج پیدا کند و فرزندان ما به جای فراگیری مطالب نه چندان کاربردی و کم فایده، این رساله را حفظ کنند و در زندگی به کار گیرند. وی گفت: اگر این رساله طلایی کاربردی شود، نظام طب دگرگون می شود. بنابراین جا دارد که این رساله به عنوان هدیه دهه کرامت در برنامه آموزشی دانش آموزان قرار گیرد.

● کاهش ۸۰ درصدی با درمان بیماری ها در صورت اجرایی شدن این رساله

وی در ادامه صحبت هایش افزود: اگر در نظام آموزشی این رساله تدریس شود، حتی اگر از هر هزار نفر، یک نفر مقاله ای در این باره بنویسد، پایان نامه ای تدوین کند و یا موسسه ای تشکیل دهد جای امیدواری است. وی گفت: آیا بهتر نیست به دستوراتی که متصل به وحی است و از زبان امام معصوم(ع) بیان شده است ، عمل شود تا مجبور نباشیم از اطلاعات علم تجربی که پشتوانه محکمی ندارد، استفاده کنیم. خیراندیش تاکید کرد: اگر این رساله اجرایی شود ۷۰ تا ۸۰ درصد از بار درمان بیماری ها کاهش می یابد و آمار مرگ و میرها کاسته می شود.

● رساله ذهبیه منحصر به فرد است

دکتر سید سعید اسماعیلی آخرین سخنران جلسه به شرح محمد علی الباب بر این رساله و دلایلی که وی در خصوص منحصر به فرد آوردن این رساله آورده است، اشاره می کند. این رساله منحصر به فرد است این کتاب اولین نوشته در طب النبی است یعنی تنها رساله مکتوب از معصوم(ع) در حوزه طب است. وی گفت: امام رضا (ع) در انتهای رساله می فرمایند: هرکس به محتوای رساله عمل کند به اذن خداوند بیمار نخواهد شد، یعنی شرط آن است که اعتماد و به آن عمل کنیم. دکتر اسماعیلی با بیان این که آمار بیماری های غیرواگیر رو به افزایش است، گفت: طبق آمار شایع ترین علت مرگ و میر، بیماری های قلبی و عروقی است و ۳۰ درصد از آمار مرگ و میرها را در جهان تشکیل می دهد. در این راستا مهم ترین توصیه ها تغییر سبک زندگی و رعایت رژیم غذایی است. در این رساله نیز بیشترین موضوع مورد توجه حضرت سبک زندگی و رژیم غذایی است. نکته ای که محققان امروز به آن رسیده اند، حضرت سال ها پیش مورد توجه قرار داده اند.

هم زمان با دهه کرامت و سالروز ولادت هشتمین امام معصوم(ع)، اولین وب سایت طب اسلامی به همت مرکز مطالعات طب اسلامی و معاونت فرهنگی دانشگاه علوم اسلامی رضوی به آدرس www.Razavi Teb.ir افتتاح شد. در این مراسم محققان طب اسلامی و استادان حوزه علمیه از جمله دکتر خیراندیش رئیس موسسه تحقیقات حجامت، دکترسیدسعید اسماعیلی، دکتر منتظر، دکتر کریمی، استاد ضیایی و استاد سیدجعفر طباطبایی، دکتر روشن ضمیر معاونت فرهنگی دانشگاه علوم اسلامی رضوی حضور داشتند و بعضی از آنان به سخنرانی پرداختند. هر یک از سخنرانان مراسم به گوشه ای از رساله ذهبیه امام رضا(ع) به عنوان جامع ترین و کامل ترین رساله در حوزه پیش گیری و سلامت اشاره و بر توجه بیشتر به تنها رساله مکتوب در حوزه طب از امام معصوم(ع) به عنوان مرجع در حوزه طب و سلامت تاکید کردند. این نامه ۱۹-۱۴ صفحه ای به خواست مامون توسط امام رضا(ع) نگاشته شده است و از جانب محققان و حدیث شناسان از جمله علامه عسکری بر وثوق و اعتبار اسنادی نسخه های طبی آن تاکید شده است. شایان ذکر است که با مراجعه به سایت جامع طب اسلامی از دیدگاه و نظرهای کارشناسان در حوزه های مختلف از جمله تاریخ طب، مزاج شناسی، حجامت، تغذیه، داروها، فلسفه طب و ... مطلع خواهید شد.

نویسنده: رمضانی