ما و بچه های بچه هایمان

چگونه از نوه هایمان مراقبت کنیم

شما هم از آن گروه پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌هایی هستید که عاشق نوه‌های کوچولو و شیطانتان‌اید؛ نوه‌هایی که یک دنیا انرژی و شادی را به خانه شما ارمغان می‌آورند. شاید هم،‌ فرزندان شما مجبورند ساعت‌های زیادی از روز را بیرون از منزل کار کنند و در این میان، این نوه‌های دوست‌داشتنی تا بعدازظهر میهمان شما هستند...

خیلی از بچه‌ها، محیط کودکستان را دوست ندارند یا شاید هم فرزندان شما ترجیح می‌دهند نوه‌هایتان در محیط خانه و در کنار خانواده روز را سپری کنند. همه اینها و هزاران دلیل دیگر باعث خواهد شد که شما بار دیگر در دوران سالمندی پدر و مادر شوید و مسوولیت نگهداری از یک کودک را بر عهده بگیرید. نگهداری از نوه‌ها، ‌گرچه سرگرم‌کننده و شادی‌بخش است اما مشکلات خاص خود را هم دارد.

حتما قبول دارید که ارتباط بین نوه‌ها و پدربزرگ و مادربزرگ‌ها ارتباطی بسیار صمیمی و نزدیک است. پدرومادرهای دیروز نوه‌ها را بخشی از وجود خودشان می‌دانند و به همین دلیل از صمیم قلب آنها را دوست دارند و با رضایت‌خاطر از آنها مراقبت می‌کنند. اگر فرزندان شما مجبورند بخش عمده‌ای از روز را در محل کار خود سپری کنند با سپردن فرزندانشان به شما اطمینان خاطر دارند که کودکان در محیط خانواده و تحت‌نظارت شما در امنیت هستند. پدر و مادر نقش مهمی در زندگی کودک بر عهده دارند و بسیاری از اطلاعات مانند شناختن رنگ‌ها یا آموزش قوانین اخلاقی و اجتماعی را باید پابه‌پای کودک به او آموزش دهند. پدران و مادرانی که مدت زمان طولانی در محل کارشان حضور دارند و بعدازظهرها با وجود خستگی ناشی از کار، ساعت‌های کمی را برای وقت‌گذاشتن برای کودکان در اختیار دارند، نقش شما را در مراقبت از نوه‌ها پررنگ‌تر می‌کنند. در حقیقت بخشی از آموزش و تربیت کودک به شما واگذار خواهد شد.

● ذهن‌ها را باید شست

از آن روزهایی که شما فرزندانتان را بزرگ کرده‌اید سال‌های بسیاری گذشته است و قوانین رفتاری و اجتماعی تغییرات زیادی کرده. کودکان این روزها به تلویزیون، کامپیوتر، اینترنت و هزاران وسیله ارتباطی دیگر دسترسی دارند بنابراین دیگر شما نمی‌توانید با بستن در منزل، از ذهن ‌و فکر نوه‌تان در برابر موج اطلاعاتی که به او می‌رسد، محافظت کنید یا به آن جهت دهید. شما می‌توانید با فرزندانتان در این مورد صحبت کنید و از راهکارها و پیشنهادهایی که آنها به شما می‌دهند در طول ساعت‌هایی از روز که نوه‌هایتان پیش شما هستند استفاده کنید. کتاب‌ها و برنامه‌های تلویزیونی نیز شما را در جریان جو و فرهنگ جاری جامعه قرار خواهند داد.

● لوس کردن، ممنوع!

نوه‌هایتان را لوس نکنید. این کار بسیار بد است که نوه‌ها برای آمدن به منزل شما لحظه‌شماری کنند به این دلیل که می‌دانند آنجا هرکاری دلشان خواست، می‌توانند انجام دهند و هیچ قانون و باید و نبایدی وجود نخواهد داشت. اگر پدر و مادر کودک استفاده از وسیله‌ای را برایش ممنوع کرده است یا به دلایلی ابزار یا وسیله‌ای را برایش خریداری نمی‌کند این نشانه‌ای از محبت نیست که به نوه‌تان اجازه دهید در منزل شما، قوانین

تعیین شده از طرف پدرومادرش را زیر پا بگذارد و به عنوان مثال فیلم‌های خشن را تماشا کند یا مثلا به «گیم‌نت» برود. بدتر از آن این است که شما دور از چشم والدین، ابزار و وسیله‌ای را که استفاده از آن برای کودک ممنوع شده است، برایش تهیه کنید. این کار نه تنها کودک را از کنترل فرزندانتان خارج خواهد کرد بلکه ممکن است او بعدها تقاضاهای بیشتری از شما بکند که تهیه بعضی از آنها از توان شما خارج باشد.

همواره تلاش کنید همسو با والدین با کودک رفتار کنید. البته شاید به نظر شما نکاتی قابل تجدیدنظر باشد یا براساس تجربیات خود، راهکار بهتری داشته باشید. در این موارد بهتر است وقتی نوه‌تان حضور ندارد این مطلب را با فرزندتان در میان بگذارید و رفتار و گفتارتان را با هم هماهنگ کنید.

● گاهی «نه» بگویید

شما به عنوان یک فرد سالمند به دوران آرامش خود رسیده‌اید. قرار نیست در روزهایی که توانایی جسمی و حوصله شما به اندازه سال‌های پیش نیست، تمام مسوولیت نگهداری نوه‌ها را بر عهده داشته باشید. بدترین اقدام این است که برای مراقبت و نگهداری از نوه‌هایتان وقت معینی تعیین کنید. ساعت‌های مشخصی از روز و برای روزهای خاصی از هفته. مطمئن باشید که اگر درباره توانایی‌های جسمی و نیازتان به آرامش با فرزندانتان صحبت کنید آنها این حق را برای شما قائل خواهند شد. دوران بازنشستگی و سالمندی، فرصتی برای شماست تا استراحت کنید، آنها این حق را به شما خواهند داد. به مسافرت یا زیارت بروید و به کارهایی که به آن علاقه‌مندید مانند باغبانی یا مطالعه بپردازید. توجه کنید شما پرستار نوه‌هایتان نیستید بنابراین برای نگهداری از نوه‌ها برنامه‌ریزی کنید. بسیار خوب است که به فرزندانتان کمک کنید و باری از دوش آنها بردارید ولی این درست نیست که تمام وقتتان را به این کار اختصاص دهید. شما باید گاهی «نه» گفتن را یاد بگیرید.

● با پدرومادر همسو شوید

ممکن است نظر شما درباره مسایل مختلف تربیتی، اخلاقی و... با فرزندانتان متفاوت باشد. این تفاوت به فاصله بین ۲ نسل برمی‌گردد. هنگامی که نوه‌ها را که از نسل سوم هستند به این مجموعه اضافه کنیم، مساله باز هم دشوارتر خواهد شد. شاید شما از قوانینی پیروی کنید که فرزندانتان از آنها پیروی نمی‌کنند و برعکس.

بنابراین برخی بایدهای بعدازظهر برای کودک، فردا صبح در منزل شما به نباید تبدیل می‌شود. نوه شما در این میان، در دوگانگی عجیبی سرگردان خواهد ماند. این دوگانگی رفتاری و ارزشی برای کودکان که در مراحل رشد اخلاقی و شخصیتی هستند، بسیار خطرناک است. بنابراین تلاش کنید تا جایی که امکان دارد خودتان را با قوانین و باید و نبایدهای منزل کودک هماهنگ کنید تا در روند تربیت او اختلالی به وجود نیاید.

● بازی کردن با یک کوچولو

تماس با کودکان و افراد جوان برای سلامت روحی و جسمی شما بسیار خوب است. پذیرفتن مسوولیت نگهداری از نوه‌ها در ساعت‌هایی از روز یا روزهایی از هفته احساس موثربودن را در شما تقویت خواهد کرد.

شاید شما از نظر توان جسمی نتوانید مانند نوه‌هایتان تحرک و جنب‌وجوش داشته باشید ولی می‌توانید با پذیرفتن ناتوانی‌های طبیعی خود و به کاربردن توانمندی‌های موجود، افسردگی را از خودتان دور کنید.

بازی با نوه‌ها نه تنها از نظر روانی شما را شاد و شاداب خواهد کرد بلکه با انجام حرکت‌ها و ورزش‌های بسیار سبک به سلامت جسمانی خود نیز کمک کرده‌اید. نکته‌ای که باید به آن توجه کنید، مشکلات عضلانی- اسکلتی شما در این دوران است که باعث می‌شود حین بازی با نوه‌هایتان بیشتر مراقب خودتان باشید.

در سنین بالا، پوکی استخوان به سراغ بسیاری از سالمندان می‌آید و احتمال آسیب و شکستگی استخوان‌هایتان در صورت ضربه وجود خواهد داشت. همچنین هنگام بازی با نوه‌ها، مراقب چشم‌هایتان باشید چون کودکان گاهی بدون توجه، اشیاء را پرت می‌کنند و امکان دارد به چشم‌هایتان آسیب برسد. همواره از نوه‌هایتان بخواهید اس باب‌بازی‌هایشان را از کف اتاق جمع کنند چون ضعف بینایی یا لرزش‌های بدن شما حین راه رفتن امکان زمین خوردن شما در صورت برخورد با این وسایل را افزایش می‌دهد.

گلرخ ثریا