شنبه, ۹ تیر, ۱۴۰۳ / 29 June, 2024
نقش معلم در فرآیند آموزش و پرورش
![نقش معلم در فرآیند آموزش و پرورش](/web/imgs/16/139/hqzmi1.jpeg)
یکی از اساسیترین مولفههای تعلیم و تربیت، معلم است. اگر فرآیند آموزش و پرورش را به کاروانی تشبیه کنیم، بدون شک معلم قافلهسالار این کاروان است. اگر این قافلهسالار تمام خم و پیچها و نشیب و فرازهای مسیر را نداند، کاروان را به بیراهه خواهد برد. پس اگر معلم در وظیفهاش اغفال کند، نهتنها اهداف تعلیم و تربیت محقق نمیشود که آموزش و پرورش ماهیت خود را از دست میدهد.
نخستین صفت یک معلم شایسته، مسلط بودن به رشتهای است که درس میدهد و دانش و آگاهی او رابطهء مستقیم با موفقیت او دارد. اگر معلمی این شاخصه را نداشته باشد، امکان بروز چند مشکل وجود دارد:
الف) برای پوشاندن ضعف خود، اصول را مراعات نمیکند و به پرخاشگری، دیکتاتوری و ایجاد جو رعب و ترس میپردازد; تا شاگردان را از سوال کردن، چون و چرا کردن و ابراز تواناییهایشان منع کند. در این صورت شاگردان در درازمدت انسانهایی خنثی میشوند که نه نظر میدهند، نه سوال میکنند و نه در کارهای گروهی مشارکت.
ب) اشتباه درس میدهد و معلومات وارونه و به دور از حقیقت را به شاگردان انتقال میدهد; که در هر دو صورت لطمهء بزرگی به روند آموزش و پرورش میزند.روشمند بودن دیگر نیاز معلم است. گرچه یک سلسله روشهای پذیرفته شده در تعلیم و تربیت وجود دارد، اما روشها متناسب با تحولات باید تغییر کنند و در عین حال، هر معلم موفق روشهای مخصوص خود را هم دارد. زیرا او در نتیجهء مواجهه با مسایل آموزشی و تربیتی، تجربه کسب کرده است و میتواند زمینهء رقابت سالم، جستوجو و کنجکاوی و حس تقدم در فعالیتهای صنفی را برای فردفرد اعضای صنف خلق کند. معلمی موفق است که وقتی سوالی را در صنف مطرح میکند بیشتر از نصف شاگردان، دست بالا کنند و در حل یا پاسخ سوال یکی بر دیگری سبقتگیرد نه اینکه کسی حاضر نشود سوال را جواب بگوید.
طراحی و برنامهریزی آموزشی، تمرکز آموزش بر یک یا بیش از یک هدف، توسعهء توانایی دانشآموز برای یادگیری دانش، مهارت و تفکر، تلفیق مهارت، محتوا و فرآیند تفکر، پیشنهاد اهدافی که یادگیرنده را تحریک میکند و ارایهء تجارب متناسب با رشد یادگیرندگان از ویژگیهای معلم است.همچنین برای ایجاد فضای یادگیری ارتباط در نقش مثبت و حمایتکننده، ایجاد تعامل و توازن محترمانه در کلاس، حساسیت نسبت به تفاوتهای علمی، فیزیکی، اجتماعی و فرهنگی و انعطافپذیری و تطبیق فرآیند کلاس با مقتضای محیط میتواند راهگشا باشد.
در اجرا و ادارهء آموزش معلم باید نکاتی چون تبیین استانداردهای اختصاصی، پیوند دانش پیشین دانشآموز با یادگیری، استفاده از راهبردهای چندگانه یادگیری، راهنمایی دانشآموزان در بیان کردن و توضیح دادن نسبت به عملکرد، آسان کردن مهارتهای بین فردی، استفاده از چشمانداز مختلف در تطبیق دانش با تجارب یادگیری دانشآموز و استفادهء بهینه از زمان را در نظر بگیرد.
معلم میتواند برای ارزیابی و ابلاغ نتایج یادگیری به بررسی وضعیت پیشرفت تحصیلی دانشآموزان، ثبت و بررسی فرآیند آموزش در دفاتر مربوطه، استفاده از ارزشیابی و منابع اطلاعاتی چندگانه، ترغیب دانشآموز به خودسنجی با ملاکهای مقرر و توجه به عملکرد بعدی و اهتمام به ارزشیابی فرآیندی و به کارگیری ابزارهایی چون پوشهء کار، چکلیست، آزمون عملکردی و... وقت داشته باشد، تقویت میل به مطالعه و کتابخوانی در دانشآموز، تحلیل فردی و جمعی تاثیر تجارب یادگیری و ارزیابی میزان اثربخشی آموزش و تحلیل نتایج نیز از راههای تعمیق آموزشی و ارزیابی آن است.
زهرا یادگاری
![](/imgs/no-img-200.png)
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم انتخابات 1403 انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ ایران مسعود پزشکیان ریاست جمهوری ستاد انتخابات کشور انتخابات ریاست جمهوری 1403 سعید جلیلی قالیباف
پلیس بارش باران سیل هواشناسی زلزله سازمان هواشناسی قتل سوادکوه آموزش و پرورش فضای مجازی سیلاب محیط زیست
قیمت خودرو ارز دیجیتال بازار خودرو خودرو قیمت دلار قیمت طلا دولت سیزدهم دلار قیمت سکه بازنشستگان نهضت ملی مسکن مسکن
رامبد جوان تلویزیون جوکر فیلم سینمای ایران رسانه ملی دفاع مقدس
آلزایمر ماهواره
روسیه جو بایدن دونالد ترامپ رژیم صهیونیستی آمریکا ترامپ فلسطین غزه لبنان جنگ غزه چین ترکیه
پرسپولیس فوتبال استقلال یورو 2024 باشگاه پرسپولیس لیگ برتر تیم ملی فوتبال ایران جواد نکونام بازی جام ملت های اروپا باشگاه استقلال سپاهان
اینترنت هوش مصنوعی فیبر نوری بوگاتی عیسی زارع پور فناوری همراه اول
فشار خون ویتامین کاهش وزن سازمان غذا و دارو دیابت گرمازدگی سازمان بهداشت جهانی