دوشنبه, ۲۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 10 February, 2025
مجله ویستا

وقتی کودک حسود می‌شود...


وقتی کودک حسود می‌شود...

حتما شما هم با کودکانی برخورد کرده‌اید که از تولد نوزاد بعد از خودشان یا حتی از توجه والدینشان به کودک دیگری ناراحت می‌شوند و این ناراحتی را به اشکال مختلفی نشان می‌دهند؛ روان‌شناسان …

حتما شما هم با کودکانی برخورد کرده‌اید که از تولد نوزاد بعد از خودشان یا حتی از توجه والدینشان به کودک دیگری ناراحت می‌شوند و این ناراحتی را به اشکال مختلفی نشان می‌دهند؛ روان‌شناسان از این حالات با عنوان حسادت یاد می‌کنند.

حسادت نوعی خشم و واکنش عاطفی در برابر از دست دادن یا احتمال و یا تصور از دست دادن محبت یکی از نزدیکان است؛ تظاهرات ناشی از حسادت گاه شباهت زیادی با واکنش‌های خشم دارد؛کودک گرفتار حسادت نه تنها در دوران کودکی بلکه شاید در تمام زندگی خود، دیدی همراه با حسادت و بدبینی نسبت به انسان‌ها و جهان خواهد داشت.

انگیزه‌های موجب حسادت را همیشه باید در روابط اجتماعی و به خصوص در وجود اشخاص جستجو کرد. برای یافتن انگیزه موجب حسادت در کودک باید به کودکان دیگر، پدر، مادر یا کسی که از کودک پرستاری می‌کند، توجه داشت. کودک به دلیل نیاز شدیدی که به محبت و توجه نزدیکان و اطرافیان دارد، برای جلب آن به رقابت با کودکان دیگر می‌پردازد؛ معمولا شدیدترین دوره حسادت کودک تا ۶ سالگی است، چون در این مدت کودک به والدین خود سخت وابسته است و علایق او در محیط خارج از خانواده بسیار کم است ولی به مرور در میان دوستان و همسالان خود در مدرسه جایگاهی پیدا می‌کند که همین موضوع باعث می‌شود حسادت او در محیط خانواده تعدیل پیدا کند.

یکی از مهم‌ترین مواردی که حسادت کودک را برمی‌انگیزد، تولد یک نوزاد جدید در خانواده و توجه والدین و سایر بستگان به او است؛ کودکی که تاکنون تنها فرزند یا کوچک‌ترین فرزند خانواده و مورد توجه والدین بوده است با تولد خواهر یا برادر تا مدتی دچار اشکالات رفتاری می‌شود و گاه این مشکلات به صورت واکنش‌های غیرمعقول و حتی تهاجم به نوزاد جدید، خود را نشان می‌دهد و گاه موجب شب ادراری یا مشکلات عاطفی دیگر می‌شود.

معمولا برای پیشگیری از حسادت کودک می‌کوشند او را برای پذیرفتن نوزادی که در راه است، آماده سازند؛ اما از آنجا که کودک نمی‌تواند ماهیت چنین رویدادی را درک کند این گونه کوشش‌ها نتیجه مطلوبی ندارد، اما هوشیاری پدر و مادر و توجه طبیعی به کودک بزرگ‌تر تا اندازه زیادی به حل مشکل کمک می‌کند و حسادت را به مرور از بین می‌برد؛ مخصوصا پدر می‌تواند در ساعاتی که مادر مشغول مراقبت از کودک تازه وارد است به کودک بزرگ‌تر توجه بیشتری کند.

علت دیگر حسادت در کودکان تبعیضی است که والدین میان فرزندان خود قائل می‌شوند؛ والدین ناآگاهانه به فرزندان زیبا، خونگرم و با استعداد خود مهر و محبت بیشتری می‌ورزند و این امر موجب برانگیختن حسادت فرزندان دیگر که از چنین خصوصیاتی برخوردار نیستند، می‌شود.

و اما در کل برای جلوگیری از به وجود آمدن احساس حسادت در کودکان، بزرگسالان و مربیان باید از مقایسه کودکان با یکدیگر و تبعیض بین آنها شدیدا پرهیز کنند و به کودکان توجه یکسانی داشته باشند و اگر قصد تشویق یکی از آنها را دارند نباید موجبات رنجش و تحریک حسادت کودکان دیگر را فراهم کنند؛ کودکان در سنین ۳ تا ۶ سالگی علاقه شدیدی به مربی خود دارند و سعی می‌کنند توجه او را به خود جلب کنند، از این رو مربی باید توجه داشته باشد که اگر کودکی بیش از اندازه مورد محبت او قرار گیرد، حسادت سایر کودکان را برمی‌انگیزد.