تکنولوژی درماین مناسب Niracoveanu

به‌کارگیری مقرن به‌صرفه شیوه‌های پرتونگاریتشخیصی و تکنیک‌های تصویربرداری همواره در زمره نگرانی‌های دست اندرکاران خدمات درمانی است. بررسی تکنولوژی‌های تصویربرداری …

به‌کارگیری مقرن به‌صرفه شیوه‌های پرتونگاریتشخیصی و تکنیک‌های تصویربرداری همواره در زمره نگرانی‌های دست اندرکاران خدمات درمانی است. بررسی تکنولوژی‌های تصویربرداری نشانگر آنست که تکنیک‌های مختلف تصویربرداری از مناف و هزینه‌ەای متفاوتی برخودارند. در حال حاضر بررسی جامعه در زمینه تکنولوژی تصوربرداری (Basic Radiologic System) BRS در دست اجراست که براساس پروتکل‌های برنامه سازمان بهداشت جهانی در زمینه کیفیت و تکنولوژی‌های درمانی (QCT) تنظیم شده و هدف آن ارزیابی جامع تکنولوژی‌های درمانی است. در زمره مواردی‌که دراین بررسی مورد مطالعه قرار می‌گیرند می‌توان به تأثیر یکایک تکنولوژی‌ها بر تشخیص، درمان و پیش آگهی (Prognosis)، عواقب درمان بر سلامت بیمار، پذیرش بیمار و اصول اقتصادی بهداشت اشاره نمود.

تکنولوژی جدید در تبدیل پرتوهای نوری به امواج رادیوئی

تکنولوژی لازم برای ایجاد موج‌های رادیوئی امروزه تکنولوژی نسبتاً ساده و روشنی است.

دستگاه فرستنده یک علامت الکتریکی با فرکانس یا طول موج مناسب ایجاد می‌کند و این علامت از راه کابل به آنتن فرستنده انتقال می‌یابد و از آنجا وارد هوا می‌شود. اما امروزه استفاده از امواج رادیوئی روز به روز افزایش می‌یابد و به این ترتیب فرکانس‌های موجود کفایت تقاضا را نمی‌کند.

رادیو بی‌.بی.سی در گزارشی در این باره گفت: در فرستنده‌های جدید از جمله هرتز است، اما د فرکانس‌های بالاتر از این، اکنون معیار (ژیگاهرتز) یا (گایگاهرتز) به‌کار می‌رود که از یک میلیارد هرتز به بالا است.

فرکانس‌های ژیگاهرتز که به آنها میکروویو هم می‌گویند برای انتقال صدا یا اطلاعات دیجیتالی در فواصل کوتاه مناسب است، اما به درد فواصل طولانی نمی‌خورد چون اغلب در طول راه از بین می‌رود، بنابراین متخصصان به دو راه حل متوسل می‌شوند یکی اینکه علائم الکتریکی را در کنار آنتن که معمولاً آنتن بشقابی است ایجاد کنند یا اینکه که به جای کابل انتقال علائم به آنتن، از یک لوله فلزی دقیق به‌نام هادی موج استفاده کنند که این هر دو راه دشوار و پر دردسر است.

در یک راه حل مناسب که تحقیق در زمینه آن چند سال پیش آغاز شد از (ابتو الکترونیک) استفاده می‌شود؛ این تکنولوژی مبتنی بر این واقعیت است که موج‌های رادیوئی پرتوهای مادون قرمز و پرتوهای نور عادی همه موج‌های الکترومغناطیسی هستند، تنها اختلاف بین آنها فرکانس موج است، بنابراین در تئوری تبدیل یکی به دیگری امکان‌پذیر است. مثلاً می‌توان پرتوهای نوری را به موج‌های رادیوئی تبدیل کرد؛ در این کار از این اصل استفاده می‌شود که دو علامت فرکانس بالا را می‌توان با هم آمیخت و یک فرکانس پائین ایجاد کرد.

پس می‌توان با آمیختن دو پرتو نوری یک موج رادیوئی به وجود آورد. به هر حال نور خود یک موج الکترومغناطیسی با فرکانس بالا است و می‌توانیم بدون تن دادن به مشکلات فنی ایجاد و انتقال علائم رادیو با فرکانس بسیار بالا برای انتقال دو پرتو وری به آنتن فرستنده از یک نوع الیاف شیشه‌ای که به آن (اپتیکال فایبرگلاس) می‌گویند استفاده کنیم.

مشکلی که تا به حال در استفاده از این راه حل وجود داشته ایجاد پرتوهای نوری خالص بوده است. لیزرهای موجود در بازار برای این کار چندان مناسب نیست چون پرتوهائی که ایجاد می‌کنند به اندازه کافی ثابت نمی‌ماند و وقتی که دو پرتو ایجاد شده از دو لیزر با هم آمیخته شد بی‌ثباتی پرتوها به مراتب بیشتر می‌شود.

اکنون متخصصان در بریتانیا با همکاران آلمانی خود این مشکل را به نحو شایسته‌ای حل کرده‌اند. آنها به‌جای ایجاد دو پرتو از دو لیزر با تکنیک خاصی دو پرتو از یک لیزر واحد ایجاد کرده‌اند. وقتی که این دو پرتو در یک دیود بسیار کوچک با هم آمیخته می‌شود هیچ‌گونه اختلالی پیش نمی‌آید و یک فرکانس بالا با میکروویو خالص ایجاد می‌شود.

در این تکنیک اگر فاصله بین فرستنده و آنتن آن هرچه باشد فرق نمی‌کند.

محققان توانسته‌اند به‌طور آزمایشی از طریق الیاف شیشه‌ای به فاصله ۸ کیلومتر علائم را از فرستنده به آنتن انتقال دهند بدون اینکه اختلالی پیش آید.

تکنولوژی زیستی

تکنولوژی زیستی از گسترده‌ترین و جدیدترین مقوله‌های علم و تحقیق در عصر حاضر به‌شمار می‌آید. در دنیای علمی و تکنولوژیکی امروز، هر کشوری که بخواهد زندگی پویایی داشته باشد، باید اهداف و اندیشه‌های خود اتکایی را با یک برنامه‌ریزی دقیق و همه جانبه عملی سازد و این امر مستلزم به کارگیری جدیدترین تکنولوژی‌ها منجمله لیزر، کامپیوتر، مهندسی پنتیک و بالاخص تکنولوژی زیستی است. تکنولوژی زیستی یا به زبانی (دانش و فن راهبردی، تلفیقی از علوم به ویژه علوم زیستی با صنعت و تکنیک و به خدمت گرفتن تکنولوژی جهت استفاده بهینه از طبیعت در راه دستیابی به رفاه همگانی و دستیابی به شیوه‌های کارآمد، در تمامی عرصه‌های زندگی انسان است.

تکنولوژی زیستی بسان درختی است که ریشه‌هایش را علوم کاربردی و محض (ریاضی، کامپیوتر، پنتیک، زیست‌شناسی، کشاورزی) و شاخ و برگ‌هایش را عمده‌ترین نیازهای انسان یعنی غذا، انرژی، محیط زیست، بهداشت و درمان و... تشکیل می‌دهد. حاصل و ثمرات این درخت، فرآورده‌های متنوع و بی‌شماری است که هر یک سهمی مهم در حیات انسان ایفا می‌کنند.

در حال حاضر تکنولوژی زیستی از جمله پرسروصداترین و گسترده‌ترین موضوعات در محافل و مباحث علمی به‌شمار می‌رود. هرچند که در تعریف و تعبیر عامیانه آن (همه چیز برای همه مردم) گفته می‌شود. اما در آسانترین شکل عبارت است از بهره‌برداری تجاری از ارگانیسم‌ها یا اجزاء آنها نظیر آنزیم‌ها.

گیاهان و جانوران نیز که به‌عنوان ارگانیسم مورد بهره‌برداری تجاری قرار می‌گیرند در مقوله تکنولوژی زیستی وارد می‌شوند. میکروارگانیسم‌ها روز به روز جایگاه و اهمیت بیشتری را در تکنولوژی زیستی کسب می‌کنند. در این تعریف میکروب‌شناسی قسمتی که قبلاً مترادف با تکنولوژی زیستی بود نیز گنجانده شده است.

تحولات تکنولوژی زیستی

انقلاب عظیم به‌وجود آمده در دانش زیست‌شناسی هم‌اینک در دوران و آغاز دوره طلائی خود قرار دارد. از سال‌های ۱۹۸۸ به بعد، می‌توان تحولات (دانش‌وفن‌ راهبردی) را در تمامی شئون زندگی روزمره انسان مشاهده کرد.

هم اکنن تکنولوژی زیستی از عمده‌ترین عوامل اساسی و خط دهنده علوم و تکنولوژی در جهان است که با توجه به ساختار و اهمیت استراتژیک و تاکتیکی خود در آینده نقشی تعیین کننده و شاید بی‌رقیب در اقتصاد جهان را برعهده خواهد داشت.

تکنولوژی شیمیائی

به دلیل ارتقای سطح سرمایه‌گذاری‌ها در زمینه تحقیقات و توسعه فعالیت‌های پژوهشی در کشورهای توسعه یافته، تکنولوژی شیمیائی به سرعت در حال گشودن افق‌های تازه‌ای از پیشرفت‌ها است. امروزه فرآورده‌های صنایع شیمیایی دارای آنچنان کارائی‌های بالائی هستند که به‌راحتی می‌توانند جایگزین سایر مواد و مصالح متداول شوند و حتی از مزایای بیشتری نیز برخوردار باشند. در این میان، می‌توان به جایگزینی پلاستیک‌های رسانای الکتریسیته به جای سیم‌های مسی، و انواع پلاستیک‌ها به جای فولاد اشاره کرد.

صنایع شیمیائی با خلق تکنولوژی‌های جدید، به نحو کارآمدی در تأمین نیازمندی‌ها و رفع تنگناها و محدودیت‌ها موفق بوده و به‌عنوان مهمترین تأمین کننده مواد اولیه مورد نیاز سایر صنایع و فرآورده‌های نهایی مصرفی، به‌طور بالنده‌ای و در اساسی‌ترین نقش خودرو به گسترش است، روش‌ها و تکنیک‌های فرایندهای شیمیائی، با توجه به روند رو به رشد جمعیت، کاهش ذخائر و منابع مواد خام، محدودیت‌های مربوط به آلودگی محیط زیست و نیاز به فرآورده‌هائی با کیفیت بالاتر، به‌طور مستمر اصلاح و تکمیل می‌شوند. از این رو می‌توان انتظار داشت که براساس روند رو به رشد تکنولوژی شیمیائی در سال‌های اخیر، این صنعت چشم‌اندازهای تازه‌ای را در مورد محصولات جدید که می‌توانند جایگزین مناسبی برای فرآورده‌های کنونی باشند، خواهد گشود.

محصولات صنایع شیمیائی و تأثیر گسترده آنها بر زندگی جدید و تکنولوژی کنونی، به نحو چشمگیری در حال افزایش است؛ از جمله می‌توان به برخی از این فرآورده‌ها مانند انواع پلاستیک‌ها، پلیمرها و مواد کامپوزیتی اشاره کرد که به‌طور روزافزون جایگزین مواد و مصالح سنتی مثل فلزات، سرامیک‌ها و مواد چوبی گردیده و از اهمیت ویژه‌ای در زمینه مصالح مهندسی برخوردار شده‌اند. به‌دلیل ارزانی پلاستیک‌ها و پلیمرهای حاصل از نفت و قابلیت شکل‌پذیری آنها به سادگی و با سرعت انجام می‌شود، این امکان به‌وجود آمده تا ازاین مواد، محصولات تمام شده‌ای با اشکال مختلف و به مقدارانبوه تهیه گردد. علاوه بر ارزانی، دوام، سبکی و شکل‌پذیری که از مهمترین خواص پلاستیک‌ها است، از آنها می‌توان در هواپیماها در صنایع هوا ـ فضائی و طرح‌ەای بزرگی نظیر هواپیماهای جنگنده تاکتیکی پیشرفته (A.T.F) و نیز در صنایع الکتریکی، اتومبیل‌سازی، جنگ‌افزارسازی، وسائل ورزشی و تفریحی استفاده کرد. چنین تلاش‌های مطالعاتی و تحقیقاتی است. هزینه سرانه تحقیقاتی در آمریکا ۳۰۰ دلار و در برخی از کشورهای اروپایی از این رقم هم بیشتر می‌باشد. در کشور ما این رقم ۳ دلار است.

تکنولوژی کنترل آلودگی‌ هوا

هوای خالص یکی از عناصر محیط خوب، به آسانی قابل تعریف است. مؤسسه تحقیقاتی استانفورد آمریکا مقدار هر کدام از ناخالصی‌های هوا و چگونگی پخش و گسترش آنرا در هوا محاسبه و توجیه نموده است که از قرار زیر می‌باشد.

ترکیبات گوگردی که سالانه به هوا متصاعد می‌شود در حدود هفت برابر مقدار گوگرد بهره‌برداری شده جهان است در حدود یک سوم از این مقدار (تقریباً ۷۳ میلیو تن) اکسید گوگرد از ناحیه اتومبیل یا کارخانجات صنعتی و منازل داخل هوا می‌شود و اگر هوا مرطوب باشد تبدیل به قطرات اسیدی شده و باعث فساد و زنگ‌زدگی فلزات و دیگر لوازم می‌شود و از طرف دیگر اسیدیته آب‌های مشروب و دریا را زیاد می‌کند و خطرهای عمده برای موجودات به‌وجود می‌آورد.

طبیعت ده برابر مقدار پراکسید ازت (No۲) ساخت آدمی را به‌صورت مخلوطی از گاز پراکسید ازت و اکسید ازت (No) درست می‌کند. همه ترکیبات ازتی برای مدت کمی در هوا باقی می‌ماند به جز هیپو اکسید ازت (N۲O) که طبیعت سالانه میلیون‌ها تن از آنرا تهیه و در هوا پراکنده می‌کند.

گاز متان (CH۴) که از باطلاق‌ها و آب‌های راکد متصاعد می‌شود سالانه در حدود ۶۰/۱ بلیون تن است. در صورتی‌که مقدار این گاز که توسط انسان تهیه می‌شود در حدود ۰۹/۰ بلیون تن در سال است که پراکنده می‌گردد. گازهای هیدروکربن معمولاً برای مدت کمی در هوا باقی مانده و سپس از بین می‌روند ولی گاز متان چند سالی در هوا می‌ماند.

اکسید کربن برعکس دیگر ترکیبات هوا، به‌وسیله سوختن ناقص تولید می‌گردد و ۸۰ درصد آن به‌دلیل سوختن ناقص در اتومبیل‌ها به‌وجود می‌آید اگر غلظت این گاز در هوا از ـ /۱۲۰۰ قسمت در میلیون (۱۲۰۰ p.p.M) بیشتر شود باعث مرگ می‌شود طبق بررسی و حسابی که در آمریکا نموده‌اند هر سال در ده محله بزرگ شهرهای آن کشور قریب ۲۵ میلیون تن اکسید کربن به هوا پخش می‌شود.

مقصود از این آمار نشان دادن این حقیقت است که اگر انسان چیزی به جو اضافه نکند هوای خالص با مقدار زیادی مواد دیگر که طبیعت به آن اضافه کرده آلوده شده است.

بالاخره به این نتیجه می‌توان رسید که دنیا دریائی است آلوده که مهندسین در پاکیزه نمودن آن نقش اساسی دارند.