غذای چهارشنبه سوری چیست چهارشنبه سوری 96

غذای چهارشنبه سوری چیست چهارشنبه سوری از جمله مراسم و جشن هایی است که آخرین شب چهارشنبه قبل از سال جدید برگزار می شود در ادامه به آداب و رسوم, آجیل و غذای چهارشنبه سوری اشاره شده است

در مورد تاریخچه چهارشنبه سوری

چهار آتش افروزی در چهار چهارشنبه به عدد رمزی چهار اشاره دارد. فیثاغورث عدد چهار را اصل و ریشه طبیعت جاودان می داند. چهار طبع انسانی، چهار عنصر حیات ، نشان از وجهی مهم و مثبت دارند که اگر چه به تدریج شکل گرفته، اما امر واحدی است. بنابراین عدد چهار در این آیین، حکایت از چهار وجه طبیعت دارد که به تدریج عنصری واحد یعنی طبیعت، سال، مکان یا هر پدیده چهار وجهی را می سازند. به این ترتیب که اولین چهارشنبه منسوب به باد است و در آن نیز باد می آید. دومی خاک، سومی آتش و سرانجام آب که در این زمان از یخ بستن خاک کاسته می شود و زمین نفس می کشد.

چهارشنبه سوری که با نام های جشن چهارشنبه پایان سال و شب چهارشنبه سرخ هم شناخته می شود؛ یکی از جشم های بزرگ ایرانی است که در شب آخرین چهارشنبه هر سال (سه شنبه شب) برگزار می شود که در اصل اولین جشن پیش از نوروز است. به طور کلی واژه چهارشنبه سوری از ترکیب دو واژه چهارشنبه (نام یکی از روز های هفته) و سوری به معنای جشن و پایکوبی ساخته شده است. بر اساس آیین باستانی ایران، در این روز، آتش بزرگی برافروخته شده و تا صبح فردا که خورشید طلوع می کند ادامه دارد. از ظهر روز سه شنبه که آتش روشن می شود، مردم از روی آن می پرند و جمله «زردی من از تو، سرخی تو از من» را با خود تکرار می کنند؛ این جمله به معنای تطهیر و پاکسازی مذهبی است؛ از سوی دیگر مردم با گفتن این جمله، از آتش می خواهند تا زردی و مشکلات و بیماری های آن ها را از بین ببرد و سرخی، گرمی و همچنین نیروی جدیدی را برای آغاز سال نو به آن ها ببخشد. در شاهنامه فردوسی اشاره هایی به بزم و جشن چهارشنبه نزدیک و سال نو شده است که این موضوع، نشان دهنده کهن و قدیمی بودن این جشن دارد. مراسم و آداب سنتی این جشن ملی، از گذشته تا به امروز در فرهنگ مردم ایران جا افتاده است. از سوی دیگر کتایون مزداپور، نویسنده و پژوهشگر آیین زرتشتی درباره جشن چهارشنبه سوری گفته است که « جشن ها و آیین های ایرانی به همه ایرانیان تعلق داشته اند و دارند. بسیاری از آنها به دوران پیش از مهاجرت آریاییان به این سرزمین بازمی گردند و خیلی از آنها هرگز زرتشتی نبوده اند، مثل چهارشنبه سوری».

آجیل چهارشنبه سوری

در این شب «آجیل هفت مغز» با نام آجیل چهارشنبه سوری را از یک دکان رو به قبله می خریدند و هنگام پاک کردن آجیل، قصه معروف خارکن را نقل و به نیت برآورده شدن حاجاتشان میان مردم پخش می کردند، اما امروزه آجیل چهارشنبه سوری جنبه نذری بودنش را از دست داده و از تنقلات شب چهارشنبه سوری به شمار می رود .

این آجیل از نوع شیرین و دارای گردو، کشمش، توت خشک و مقداری پسته، فندق، بادام و انواعی از برگه ها، مویز، باسلق و انواعی شکلات و تافی است که البته این آجیل در شهرهای مختلف ایران اجزای دیگری نیز دارد .

آجیل چهارشنبه سوری در انواع دیگر

در استان آذربایجان غربی آجیل چهارشنبه سوری علاوه بر اقلام گفته شده حاوی انجیر، خرما، سنجد، نخودچی، آب نبات، تخمه بدون نمک، برنجک (برنج بوداده)، برگه هلو، زردآلو و گندم برشته است .

در استان خراسان و بعضی شهرهای اطراف در این شب به جای آش، چهار نوع پلو می پزند. رشته پلو، عدس پلو، زرشک پلو و ماش پلو که معمولا به فقرا، نزدیکان و همسایگان می دهند. در آجیل خراسانی ها مطلقا نمک وجود ندارد، چون نمک را علامت شوربختی می دانند .

در اهواز پس از مراسم قاشق زنی خانواده ها خوراکی یا آجیل شور و شیرین در ظرف قاشق زنان می ریزند . در شیراز پس از دعا خواندن، حلوا و آش می پزند. گیلکی ها هم در این شب خورش «ترشه تره» می پزند و آن را با کته، ماست و دوغ می خورند.

مازنی ها در این شب انواع آش ها از جمله آش هفت ترشی می پزند که در آن از هفت نوع سبزی و هفت نوع ترشی و هفت نوع حبوبات استفاده می شود و گزنه آش هم یکی دیگر از آش های شمالی هاست که سبزی مصرفی آن گزنه است و اعتقاد بر این است که خوردن این آش بسیاری از بیماری ها و کسالت ها را از میان می برد.

در استان مرکزی هم مقداری خرما، شکر پنیر یا حلوا درست می کنند و برای خیرات از رفتگان در این شب به عابران تعارف می کنند.

غذای چهارشنبه سوری چیست؟

قدیمی ها شب چهارشنبه سوری پلوی معروفی داشتند به اسم «پلو هفت رنگ» – نامی که این روز ها یک جورهایی برای شوخی به خوراکی های من در آوردی می گویند- داستان این است که پلو هفت رنگ از هفت جور پلو درست شده بود. با کلی زحمت درست کردن. پلوهایی مجزا از خرما، زیره، کشمش، شوید، عدس و لوبیا. البته بسته به توان مالی هر خانواده ای این پلو ها می توانست فرق کند. آلبالو پلو، سبزی پلو، رشته پلو و… هر کدام می توانستند انتخابی برای سفره هفت رنگ باشند. مهم فقط هفت جور پلو درست کردن بود. حالا اگر شما هم می خواهید توی کمپین چهارشنبه سوری ایرانی سر سفره آخرین سه شنبه سال پلو هفت رنگ درست کنید لازم نیست واقعا دست به کار پختن هفت جور و هفت دست پلو بشوید. می توانید از مخلفات خاص برای هفت رنگ کردن پلوی شام استفاده کنید. مانند روشی که برای تزیین مرصع پلو استفاده می شود. فقط کافی است رنگ ها تنوع داشته باشند. این وسط خلال نارنج یا پرتقال یا حتی هویج، کشمش، زرشک، خلال بادام، خلال پسته، خرما و مربای آلبالو می تواند کلی در درست کردن پلوی هفت رنگ کمک دستتان باشد.

اگر باز هم سختتان است، یک راه میانبر داریم. قدیمی ها وقتی دستشان به دهانشان نمی رسید برای اینکه سر بچه ها را گول بمالند برای هفت رنگ کردن پلو هایشان از رنگ غذاهای طبیعی مانند آب سبزی و آلبالو و زعفران و… استفاده می کردند. اگر شما هم حوصله ریخت و پاش زیادی ندارید کافی است ۷ رنگ غذایی مجاز تهیه کنید و روی پلوی چهارشنبه سوری تان رنگین کمان هفت رنگ درست کنید!

آش چارشنبه سوری

ابودردا! این اسم آشی است که بیشتر مردم مناطق ایران در شب چهارشنبه آخر سال درست می کنند. بعضی ها هم در چهارشنبه آخر ماه صفر. بیشتر هم کسانی این آش را می پزند که بیماری در خانه دارند و شفای او را در سال جدید می خواهند. هنوز معلوم نیست که رسم خوردن آش در شب چهارشنبه سوری از چه زمانی وارد فرهنگ ایرانی ها شده است. اما این طور که می گویند ابودردا حکیمی در زمان پیامبر (ص) بوده که شاید به خاطر شباهت کلمه درد فارسی به اسم این طبیب نام این آش را هم ابودردا یا پدر درد ها گذاشته اند – در واقع دردا هیچ ربطی به درد فارسی ندارد. دردا در زبان عربی مونث ادرد و به معنای بی دندان است! – توی آش ابودردا باید ۷ جور بنشن باشد. فرقی ندارد نخودش چه قدر باشد و لوبایش چه اندازه. مهم داشتن ۷ جور بنشن است. همین. روش تهیه اش هم درست مانند آش رشته است. با همان رشته های درازی که قرار است تا آخر سال بعد رشته امور را به دست کاسه به دست ها بدهد.

مردم شهر های مختلف کشور در سه شنبه آخر سال آش های مختلفی می پزند. مازندرانی ها آش ترش دارند که ۷ میوه ترش توی آن است و اردبیلی ها هم آش میوه. اگر شما در شهر خودتان رسم خوردن آش و یا هر غذایی در شب چهارشنبه سوری دارید ما را در لذت آن شریک کنید.