یکشنبه, ۱۷ تیر, ۱۴۰۳ / 7 July, 2024
اختلال وحشت زدگی و گذرهراسی
![اختلال وحشت زدگی و گذرهراسی](/web/imgs/16/159/j6wwf1.jpeg)
تقریباً همه ما در مواقعی احساس اضطراب کردهایم. اما حمله وحشتزدگی اضطراب شدیدی است که باعث میشود شما احساس کنید دچار یک حمله قلبی شدهاید، دارید دیوانه میشوید، یا کنترل خودتان را از دست میدهید. ممکن است در طول یک حمله وحشتزدگی علائم جسمانی مانند نفس نفس زدن، احساس مور مور ، صدای زنگ در گوش، قریبالوقوع بودن یک فاجعه، لرزش، احساس شوک، درد قفسه سینه. عرق کردن و تپش قلب داشته باشید. با توجه به اینکه حمله وحشتزدگی میتواند علائمی مشابه برخی بیماریها تولید کند، شما باید تحت نظر پزشک باشید تا مطمئن شوید که علائم شما ناشی از بیماریهایی مانند پرکاری تیروئید، اعتیاد به کافئین، مشکلات دریچه میترال قلب، یا غیره نیستند. هنگامی که شخصی حملات وحشتزدگی غیرمنتظرهای را مکرراً تجربه میکند، میترسد یا نگران این میشود که چرا این حملات اتفاق میافتد، در نتیجه زندگیاش تحت تأثیر این حملات قرار میگیرند و گفته میشود که این شخص مبتلا به اختلال وحشتزدگی است.
بسیاری از بیماران مبتلا به اختلال وحشتزدگی گذرهراسی را نیز تجربه میکنند. گذرهراسی ترس از اماکن یا موقعیتهایی است که امکان دارد در آنها حمله وحشتزدگی رخ دهد یا گریز از آنها دشوار باشد. برای مثال، افراد متبلا به گذرهراسی از تنها بیرون رفتن، به سوپر مارکت رفتن، مسافرت با قطار یا هواپیما، رد شدن از پلها، بلندیها، تونلها، عبور از مکانهای رو باز و سوارشدن به آسانسور اجتناب میکنند. بسیاری از بیماران وحشتزدگی را حتی در خواب تجربه میکنند، علت آن احتمالاً این است که کاهش شدید ضربان قلب حین خواب با افزایش ضربان قلب جبران میشود و این باعث میشود تا به طور ناگهانی از خواب بپرند.
برخی بیماران مبتلا به گذرهراسی در نور آفتاب مضطرب میشوند، برخی دیگر در هوای گرگ و میش مضطرب میشوند. گرما از عاملهای اصلی اختلال وحشتزدگی است افزایش اختلال وحشتزدگی و گذر هراسی در خلال تابستان، بیش از هر چیز به دلیل افزایش ضربان قلب، سرگیجه، از دست دادن آب بدن و فرصتهای بیشتر برای بیرون ماندن در هوای گرم میباشد. فرد میترسد که در این موقعیتها دچار یک حمله وحشتزدگی شود.
● علل اختلال وحشتزدگی و گذرهراسی چیست؟
طبق بعضی نظریهها، بسیاری از موقعیتهایی که آغازگر حملات وحشتزدگی هستند، در زمانهای گذشته برای انسان به راستی خطرناک بودند. برای مثال، در گذشته اگر آدمها در تونلیگیر میافتادند امکان داشت کارشان به خفگی یا غش وضعف بکشد، امکان داشت ارتفاعات خطرناک باشند، امکان داشت در فضاهای باز مورد حمله قرار گیرند (توسط حیوانات درنده)، امکان داشت که اجداد ما در اماکن عمومی با دشمن برخورد کنند. بسیاری از ترسها از جمله اختلال وحشتزدگی و گذر هراسی بقایای این ترسهای غریزی و سازگارانهی پیشین هستند. اما، امروزه این موقعیتها دیگر خطرناک نیستند.
پژوهشها به ما میگویند که اختلال وحشتزدگی و گذرهراسی اگر چه میتوانند زمینههای ارثی داشته باشند، اما کاملاً ارثی نیستند. همه ساله، ۳۰% تا ۴۰% جمعیت حمله وحشتزدگی را تجربه میکنند. با این حال، بیشتر آنها این وحشتزدگی را به عنوان علامت یک خطر فاجعه آفرین تفسیر نمیکنند، و بنابر این در زمره افراد مبتلا به وحشتزدگی یا گذر هراسی قرار نمیگیرند.
یک حمله وحشتزدگی معمولاً در یک موقعیت استرسزا، مثل ترک منزل، تعارضهای زناشویی، جراحی، مسئولیتهای جدید اتفاق میافتد. ممکمن است این احساس برانگیختگی جسمانی (تنفس سنگین، عرق کردن، سرگیجه، تپش قلب و غیره) به عنوان علائم خطری فاجعهآفرین تفسیر شوند برای مثال، ممکن است شخصی فقط به بالا رفتن ضربان قلبش توجه کند و نتیجه بگیرد که دارد دچار یک حمله قلبی میشود. در نتیجه، این شخص دچار گوش به زنگی بیش از حد میشود (یعنی،بیش از حد به احساسات جسمانیاش توجه میکند)، که این خود میتواند منجر به افزایش برانگیختگی شود یعنی احساسهای ناخوشایند جسمانی و نگرانیاش افزایش پیدا کند. این برانگیختگی باعث میشود سوء تفسیرهای فاجعه انگارانه بعدی به راه بیفتد، که به آنها زنگ خطرهای کاذب میگوییم زیرا علامت خطر قریب الوقوعی هستندکه در واقعیت چنین خطری اصلاً وجود ندارد. نفس نفس زدنهای حمله وحشتزدگی میتواند ناشی از این برانگیختگی و سوء تفسیرها باشد. سپس، شخص دچار اضطراب انتظاری میشود (ترس از این که مبادا حملات وحشتزدگی دوباره اتفاق افتد یا حالت ناخوشایند فعلی ادامه یابد). اتفاق بعدی این است که فرد از موقعیتهای اضطرابانگیز اجتناب میکند به خصوص اگر گریز از این موقعیتها دشوار یا شرمآور باشد، یا اگر نتواند به راحتی از کسی کمک بگیرد. درواقع، هنگامی که اجتناب و گریز مکانیسم های کنار آمدناساسی برای کنترل اضطراب شوند، می گوییم شخص مبتلا به گذرهراسی است.
فرد مبتلا به گذرهراسی که از موقعیتهای ترسآور اجتناب میکند معمولاً از یک شخص ایمن درخواست کمک و همراهی میکند - یعنی، شخصی که این فرد را در موقعیتهای اضطرابآور همراهی کند. شاید فکر کنید که معنی دلگرم شدن به یک شخص ایمن، یا اجتناب و یا سایر رفتارهای ایمنی این است که فرد در روزها و هفتههای آتی دچار حمله وحشتزدگی نخواهد شد، اما او باز هم با ترس از حمله بعدی زندگی میکند. نتیجه ترس و اجتناب فرد این است که دنیای او کوچکتر و کوچکتر میشود. تا حدی به خاطر این محدودیتها، و تا حدی به خاطر این که آنها احساس میکنند کنترل خودشان را ندارند و نمیداند چطور مشکلشان را اداره کنند، بسیاری از افراد مبتلا به اختلال وحشتزدگی و گذر هراسی به افسردگی نیز مبتلا میشوند. افسردگی و اضطراب بعضی از آنها چنان شدید میشود که خودسرانه به مصرف الکل، داروهای آرامبخش یا مصرف مواد مخدر میپردازند.
● بعضی از سوء تفسیرهای رایج درباره اختلال وحشتزدگی و گذرهراسی چیست؟
بعضیها به اشتباه معتقدند که اختلال وحشتزدگی ناشی از مشکلات روانی عمیق است. البته، هر کس با یا بدون اختلال وحشتزدگی میتواند مشکلات عمیق روانی داشته باشد، اما اختلال وحشتزدگی و گذر هراسی لزوماً به مسائل روانی عمیقتر مربوط نیستند. ممکن است به دلیل این که مبتلا به اختلال وحشتزدگی هستید افسرده یا وابسته شوید و از خودتان انتقاد کنید، اما خود وحشتزدگی به طور مؤثری بدون درمان طولانی و بدون تلاش برای کشف تجربههای ناخوشایند دوران کودکیتان درمان میشود. افراد مبتلا به اختلال وحشتزدگی و گذر هراسی اغلب باورهای غیرواقعبینانهای دربارهی اضطراب دارند، مثلاً معتقدند هر نوع اضطرابی بد است و باید فوراً از دست این اضطراب خلاص شوم. برخی از این افراد به غلط اضطرابشان را به عنوان علامت خطر یک بیماری جسمی جدی تفسیر میکنند. بعضی دیگر معتقدند به این دلیل که سالها است حملات وحشتزدگی و گذرهراسی دارند و به این دلیل که درمان سنتی سودمند واقع نشده است هیچوقت خوب نخواهند شد. معمولاً درمان شناختی رفتاری، با یا بدون دارو (بسته به نظر روانپزشک)، اغلب برای درمان اختلال وحشتزدگی و گذرهراسی مؤثر است.
● درمان شناختی رفتاری برای اختلال وحشتزدگی و گذرهراسی تا چه حد مؤثر است؟
خوشبختانه، مطالعات زیادی در زمینه بررسی تأثیر درمان شناختی رفتاری بر اختلال وحشتزدگی و گذر هراسی به عمل آمده است. این مطالعات در دانشگاه آکسفورد در انگلیس، دانشگاه پنسیلوانیا و دانشگاه نیویورک، در آلبانی و سایر دانشگاههای علوم پزشکی انجام شده است. اثربخشی درمان در یک دوره ۲۵-۲۰ جلسهای از ۸۵% تا ۹۰% میباشد. به علاوه، بهبودی بیشتر بیمارانی که یک سال پس از خاتمه درمان مجدداً بررسی شدهاند، همچنان برقرار بوده است.
● دارودرمانی در اختلال وحشتزدگی و گذرهراسی چیست؟
چندین دارو در درمان اختلال وحشتزدگی و گذرهراسی سودمند هستند. از جمله ضدافسردگیها و داروهای مختص اضطراب، و برخی داروهای دیگر، این داروها برانگیختگیتان را کاهش میدهند، اما زمانی که آنها را کنار بگذارید، ممکن است علائم وحشتزدگی تان برگردد. در نتیجه، توصیه ما این است که حتی در صورت مصرف دارو برای اختلال وحشتزدگی و گذر هراسی، باید تحت درمان شناختی رفتاری نیز قرار بگیرید.
● مراحل درمان شناختی رفتاری چیست؟
ما در درمان شناختی رفتاری اختلال وحشتزدگی و گذرهراسی چند هدف را دنبال میکنیم.
۱) به شما کمک کنیم تا ماهیت اضطراب، وحشتزدگی و گذرهراسی را بشناسید.
۲) موقعیتهای ترس یا اجتنابتان را مشخص میکنیم.
۳) ماهیت علایم خاص شما، شدت و میزان تکرارشان، و موقعیتهای برانگیزنده وحشتزدگی را ارزیابی کنیم.
۴) بررسی میکنیم ببینیم آیا مشکل دیگری همراه وحشتزدگی تان هست یا خیر برای مثال، افسردگی، اختلالات اضطرابی دیگر، سوء مصرف مواد، پرخوری، انزوا، یا مشکلات زناشویی.
درمانتان ممکن است شامل بعضی یا همه درمانهای زیر باشد: آموزش آرمیدگی عضلانی، آموزش آرمیدگی تنفسی و آموزش تنفس (به خصوص اگر مشکل تنفسی شدید دارید)؛ رویارویی تدریجی با موقعیتهای برانگیزاننده وحشتزدگی ؛ کاهش استرس؛ بررسی تفسیرهایتان از علایم استرس جسمانی؛ آموزش اصول کلی درمان شناختی (یعنی، درک این که چگونه افکار منجر به احساساتی مانند ترس میشوند، و یاد دادن این که چگونه با بررسی افکار و باورهایتان به احساس بهتری دست یابید)؛ آموزش ابزار وجود (وقتی که نیاز است)؛ و آموزش شناسایی و کاهش علایم وحشتزدگی به هنگام وقوع آنها. به علاوه، مشکلات دیگرتان (مانند افسردگی)، نیز در درمان گنجانده میشوند.
● از شما به عنوان بیمار چه انتظاری داریم؟
بیمار در درمان شناختی رفتاری منفعل نیست. لازم است شما فعالانه با درمان درگیر شوید. از شما انتظار داریم در جلسات هفتگی (یا گاهی بیش از یک جلسه در هفته) شرکت کنید؛ فرمهای ارزیابی مشکل را پر کنید و تکالیفی که درمانگرتان جهت خودیاری تعیین میکند، را انجام دهید. چنان که قبلاً هم ذکر کردیم، بیشتر بیمارانی که دراین تجربه درمانی شرکت میکند اختلال وحشتزدگی و گذرهراسیشان بهبود مییابد - و برخی به سرعت بهبود مییابند. حتی در صورتی که به سرعت بهبود یابید، باید برنامه درمانی را کامل کنید. خاتمه پیش از وقت درمان احتمال عود علائم را افزایش میدهد.
این دوره درمانی برای ۱۲ جلسه طراحی شده است. نخستین جلسات به ارزیابی و توضیح درمان اختصاصی مییابد. جلسات آخر درمان اساساً برای پیگیری نتایج درمان طراحی شدهاند این جلسات دو هفته یک بار و ماهی یک بار هستند.
برنامه درمانی ما ترکیبی از تکنیکهای پیشنهادی دانشگاههای آکسفورد، پنسیلوانیا و نیویورک است. از نظر ما این درمان راهی است که در آن به شما یاد میدهیم چطور به خودتان کمک کنید. و به همین دلیل است که انجام تکلیف در منزل در این نوع درمان تا این حد اهمیت دارد.
این مطلب از کتاب طرحهای درمانی و مداخلات بالینی برای افسردگی و اختلالات اضطرابی تألیف رابرت لیهی و استفن هولاند (۲۰۰۰) توسط خانم شهرزاد طهماسبی ترجمه شده است.
مسعود پزشکیان انتخابات انتخابات ریاست جمهوری پزشکیان انتخابات ریاست جمهوری 1403 ایران سعید جلیلی انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم دولت چهاردهم انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ انتخابات 1403 ریاست جمهوری
هواشناسی آلودگی هوا تهران قتل شهرداری تهران سلامت پلیس راهور سازمان هواشناسی کنکور آموزش و پرورش پلیس قوه قضاییه
قیمت دلار قیمت خودرو قیمت طلا خودرو بانک مرکزی بازار خودرو بورس حقوق بازنشستگان دلار واردات خودرو بازار سرمایه قیمت سکه
محرم کربلا عاشورا سینمای ایران پرویز پرستویی امام حسین امام حسین (ع) رامبد جوان تلویزیون ماه محرم هنرمندان سینما
کنکور ۱۴۰۳ طب سنتی آزمون سراسری
رژیم صهیونیستی جنگ غزه فلسطین غزه روسیه آمریکا انگلیس اسرائیل جو بایدن چین دونالد ترامپ حماس
پرسپولیس فوتبال استقلال یورو 2024 خوان کارلوس گاریدو باشگاه پرسپولیس تیم ملی آلمان تیم ملی اسپانیا علیرضا بیرانوند لیگ برتر ترکیه کریستیانو رونالدو
هوش مصنوعی سامسونگ هواپیما ناسا موبایل آیفون ایلان ماسک
ویتامین آلزایمر کاهش وزن تب دانگ سردرد پیاده روی