نگاه روسیه به خلع سلاح اتمی

مسکو همواره از خلع سلاح حمایت کرده است

روسیه همواره محدودیت‌ها و کاهش‌های بیشتر در ذخایر تسلیحات اتمی را همگام با تقویت رژیم‌های بین‌المللی منع اشاعه و کنترل تسلیحات تشویق می‌کند.

اما در کانون رویکرد ما نیاز به گام‌های تدریجی، عمل‌گرایانه و معتبر احساس می‌شود. گام‌هایی که باید برای یافتن راه‌های موثر به سوی کاهش خطر اتمی اتخاذ شود.

در این مفهوم، ارتقای معاهده منع اشاعه محور چنین تلاش‌هایی است. ما اعتقاد داریم توجه جامعه بین‌المللی باید روی حوزه‌های دارای اولویت منع اشاعه اتمی، خلع سلاح و استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای مورد تایید ان.پی.تی متمرکز شود. اینها وظایف مهمی هستند که باید در چارچوب برنامه عمل منطبق بر کنفراس بازبینی ان.پی.تی در سال ۲۰۱۰ تکمیل‌‌ شوند.

برنامه عمل شامل لیست «۶۴ گام عملی» است که از دولت‌ها خواسته می‌شود در حمایت از ارکان سه گانه ان.پی.تی گامی بردارند.

همکاری‌های عملی روسیه با آمریکا برای محدودسازی و کاهش تسلیحات اتمی شناخته شده‌اند: معاهده شوروی-آمریکایی درباره امحای موشک‌های با برد متوسط و کوتاه که راه را برای خلع سلاح باز کرد، معاهده ۱۹۹۱ درباره کاهش و محدودسازی تسلیحات دفاعی استراتژیک (استارت)، معاهده ۲۰۰۲ مسکو درباره پتانسیل‌های دفاعی استراتژیک و معاهده ۲۰۱۰ میان روسیه و ایالات متحده آمریکا درباره اقدامات برای محدودسازی و کاهش بیشتر تسلیحات دفاعی استراتژیک.

معاهده استارت جدید روسی-آمریکایی گامی بزرگ در خلع سلاح اتمی به شمار می‌رود. سقف تعداد کلاهک‌های اتمی در این معاهده نسبت به معاهده مسکو یک سوم کمتر است و در مورد سکوهای پرتاب تا نیمی از تعداد معاهده مسکو. مفاد معاهده استارت دو به این معنی است که زرادخانه‌های اتمی هر دو کشور تا پایین‌ترین سطح خود پس از اوایل دهه ۱۹۶۰ کاهش خواهند یافت و این موفقیتی سترگ است.

کاهش‌های بیشتر باید مورد بحث و بررسی قرار می‌گرفتند پس از اینکه تمام گام‌های لازم برای اجرایی کردن مفاد استارت دو برداشته می‌شد. مذاکرات درباره کاهش تسلیحات دفاعی تنها در صورتی ممکن است که همه عوامل تاثیرگذار بر ثبات استراتژیک به موقع در محاسبه‌ها دخالت داده شوند. اول از همه، این احتمال به برنامه‌های توسعه‌ای یکجانبه یک سیستم استراتژیک دفاع موشکی، توسعه تسلیحات دفاع استراتژیک غیر اتمی، توسعه بالقوه تسلیحات در فضا، افزایش عدم تعادل در جنگ افزارهای متداول و... مرتبط است.

ما همچنین به فراخوان کسانی که یک دیالوگ جدی و معتبر درباره خلع سلاح اتمی «کامل و عمومی» را پیشنهاد می‌کنند، گوش فرا می‌دهیم. تلاش‌های عمده در این حوزه، همان طورکه قویا معتقدیم، باید روی ایجاد شرایطی خاص متمرکز شود. شرایطی که زمینه لازم را برای حرکت‌های مرحله‌بندی شده در جهت خلع سلاح اتمی فراهم می‌کند و همزمان ثبات استراتژیک مبتنی بر اصول امنیت برابر و غیر قابل تقسیم برای همه دولت‌ها را تقویت می‌کند.

بدون این، تصور چگونگی انجام خلع سلاح اتمی دشوار است. اعتمادسازی میان قدرت‌های بزرگ نیز یکی از عوامل است، از جمله از طریق کمیته جهانی دیپلماسی چند جانبه، عمل جمعی و نقش بین‌المللی قانون مبتنی بر سیستم سازمان ملل.

نویسنده: دکترالکساندر یاکوونکو(۱)

مترجم: مجید اعزازی

منبع: وب‌سایت شبکه تلویزیونی آر.تی

پاورقی:

۱. دکتر الکساندر یاکوونکو،سفیر روسیه در بریتانیا و ایرلند شمالی و معاون وزیر خارجه روسیه (۲۰۰۵ تا ۲۰۱۱)