گردش به چپ پس از ۱۹۲ سال

تاباره واسكز ۶۵ ساله كه آبان ماه گذشته با رای قاطع شهروندان اروگوئه به پیروزی رسیده بود روز سه شنبه رسماً رئیس جمهور این كشور شد

او ۱۶ سال پیش، نخستین شهردار چپ گرای كشور بود و مونته ویدئو پایتخت اروگوئه را در دست داشت. بعضی ها او را «لولای اروگوئه» می خوانند و برخی دیگر به او لقب «لاگوس دوم» یا «كرچنر» جدید داده اند. روز سه شنبه واسكز در حالی سوگند یاد كرد كه صد ها نفر از هوادارانش در نقاط مختلف كشور در میان آتش بازی و نور افشانی، به امید كاهش نابرابری های گسترده موجود، رفع فقر و بهبود اوضاع نابسامان اقتصادی جامعه با شادی و هلهله پرچم های آبی، قرمز و سفید ائتلاف پیروز را در خیابان ها و محله ها به اهتزاز درآورده بودند تا قدرت گرفتن چپگراها را پس از ۱۹۲ سال جشن بگیرند. در جشن تحلیف واسكز سران چپ گرای كشور های آمریكای لاتین از جمله لوئیس ایناسیولولا داسیلوا رئیس جمهور برزیل، هوگو چاوس رئیس جمهور ونزوئلا، نستور كرچنر رئیس جمهور آرژانتین، نیكانور دوراته رئیس جمهور پاراگوئه، ریكاردو لاگوس رئیس جمهور شیلی و كارلوس مسا رئیس جمهور بولیوی حضور داشتند. از ایران نیز هیاتی به ریاست محمد حسن فدایی فر مدیر كل امور آمریكای وزارت خارجه حضور داشت تا پیام شاد باش دولت و ملت ایران را به تاباره واسكز و هموطنانش ابلاغ كند. هیاتی نیز از سوی ایالات متحده آمریكا به ریاست وزیر كار این كشور راهی مونته ویدئو شد. فیدل كاسترو رهبر كوبا و لوسیو گوتیه رز رئیس جمهور اكوادور دو غایب بزرگ این جشن بودند كه با وجود وعده قبلی در این مراسم شركت نكردند. فیدل كاسترو به خاطر مشكل جسمی و توصیه پزشكان و رئیس جمهور اكوادور به دلیل وخامت اوضاع كشورش در این مراسم حاضر نشدند. كاسترو وزیر خارجه اش فلیپه پرزروكه را به مونته ویدئو فرستاده بود و او در جمع خبرنگاران اعلام كرد كه كاسترو به زودی به مونته ویدئو سفر خواهد كرد. دولت واسكز تصمیم گرفته كه روابط خود با كوبا را از سر بگیرد رابطه دو كشور از سه سال پیش و در پی افزایش فشار های سازمان ملل علیه كوبا، در زمینه حقوق بشر به سردی گرائیده بود. در این مدت میان خورخه باتیه رئیس جمهور قبلی اروگوئه و رهبر كوبا درگیری هایی لفظی نیز صورت گرفته بود.

واسكز پس از ادای سوگند ریاست جمهوری اعلام كرد كه یك «سیاست فعال» را برای بهبود وضعیت حقوق بشر در كشور و نیز رسیدگی به پرونده مسئولان دوران استبداد و دیكتاتوری نظامی در اروگوئه در دهه ۷۰ و نیمه اول دهه ۸۰ میلادی به اجرا خواهد گذاشت. او كه خود از مبارزان عضو گروه مسلح «توپامارو» علیه دیكتاتوری نظامیان بود، تاكید كرد كه هرگز اجازه نخواهد داد دوران وحشت گذشته به اروگوئه بازگردد. واسكز در این زمینه بر تعهد خود برای اجرای وعده هایش در دوران انتخابات در زمینه بهبود آموزش، تغذیه و بهداشت مردم كشورش تاكید كرد و در این راستا از همه سناتورها و نمایندگان احزاب مخالف خواست در راه دفاع از منافع كشور، او را یاری دهند. رئیس جمهوری چپگرای اروگوئه وعده داد كه كاری كند تا لبخند به طور واقعی بر چهره مردم كشورش ظاهر شود و آنان طعم رفاه و بهبود اقتصادی جامعه را بچشند. او همچنین با تشریح سیاست خارجی دولتش، مخالفت خود را با هرگونه تروریسم و تبعیض اعلام كرد و بر اراده اش برای تقویت بازار منطقه ای آمریكای جنوبی موسوم به «مركوسور» و پیشبرد توافق های آن با اتحادیه اروپا و دیگر بلوك های منطقه ای پای فشرد. واسكز با تاكید بر لزوم احیای نشست های مشترك سران كشور های آمریكای لاتین گفت كه اروگوئه از این پس روابطش را با همه كشور های منطقه به پیش خواهد برد. او به این ترتیب، به طور رسمی تمایل خود را برای از سرگیری روابط با كوبا ابراز داشت. رئیس جمهوری جدید اروگوئه همچنین به سازمان های مالی بین المللی اطمینان داد كه دولت او به تعهدات كشورش در زمینه بازپرداخت بدهی های خارجی قبلی پایبند است. «خوسه موخیكا» رهبر ائتلاف «جبهه گسترده ترقی خواهان» و رئیس سابق «توپامارو» كه ریاست موقت مجمع عمومی اروگوئه را برعهده داشت نیز در مراسم باشكوه سوگند واسكز با لحنی سرشار از هیجان گفت: «تاباره واسكز رئیس جمهور همه اروگوئه ای ها خواهد بود و خواهد توانست به امید و احساسی كه مردم نسبت به او دارند، پاسخی شایسته بدهد.» واسكز پس از ادای سوگند به «كاخ استقلال» رفت تا حمایل ریاست جمهوری را به كمر بندد و به این ترتیب فریاد هلهله و شادی اروگوئه ای ها به اوج برسد.

• واسكز كیست

تاباره واسكز در محله كارگر نشین تخا در مونته ویدئو متولد شده است. او یك سرطان شناس است و ورودش به عالم سیاست توسط حرفه پزشكی میسر شد. در دوران دیكتاتوری اروگوئه (۱۹۸۵-۱۹۷۳) او عضو گروه پزشكان حزب سوسیالیست بود. پس از این دوران نیز با طرح مصونیت نظامیان و نیروهای پلیس درگیر در خشونت ها و جنایت های دیكتاتوری به شدت به مبارزه برخاست. پس از آن اوج گرفتن او خیلی به سرعت پیش رفت.

سال ۱۹۸۹ شهردار مونته ویدئو پایتختی كه ۴۰ درصد مردم اروگوئه آن ساكن آن هستند، شد. سال ۱۹۹۴ در راس ائتلاف انكوئنترو پروگرسیستار فرنته آمپیو (ائتلاف حزب چپ) قرار گرفت و برای اولین بار در انتخابات ریاست جمهوری شركت كرد كه البته برای اولین بار هم شكست خورد. سال ۱۹۹۹ ائتلاف او به اولین قدرت سیاسی كشور تبدیل شد و او توانست در دور اول جایگاه نخست را به دست آورد. دور دوم نیز با خورخه باتله، كاندیدای راستگرای میانه مبارزه كرد و با ۴۵/۵۰ درصد آرا در ماه اكتبر به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد. به این ترتیب اكثریت لازم برای به دست گرفتن مجلس نمایندگان و سنا را نیز كسب كرد. او را مردی كاملاً اهل عمل می دانند. در تبلیغات انتخاباتی واسكز مرتب تكرار می كرد: «اگر بعضی ها فكر می كنند كه ما با به قدرت رسیدن می توانیم یك شبه كشور را عوض كنیم باید بگویم بهتر است آنها اصلاً به ما رای ندهند.» او كاملاً میانه رو و محتاط است و حتی در سخت ترین شرایط اقتصادی به دنبال وعده های غیرممكن نبوده است. شاید به دلیل همین واقع گرایی است كه واسكز یكی از كاریزماتیك ترین شخصیت های اروگوئه به شمار می رود. او برخلاف سایر اعضای حزبش مخالف قانونی شدن سقط جنین است و بارها و بارها گفته كه به دلایل فلسفی، بیولوژیكی و بشری با این قضیه كنار نخواهد آمد. او یك كلینیك خصوصی معروف دارد و گفته كه قصد دارد همچنان كارش را به عنوان یك پزشك و البته با ۴-۳ مریض در هفته ادامه دهد.

هدفش از این كار «ادامه ارتباط» با مردم است. وقتی شهردار بود هم این كار را می كرد. تاباره واسكز به جز سیاست و پزشكی علاقه مندی دیگری هم دارد: او عاشق فوتبال است و مدت ها مدیریت یك باشگاه فوتبال را برعهده داشت. حالا ۵/۳ میلیون مردم اروگوئه به انتظار نشسته اند تا او این بار مدیریتش را در عرصه اقتصادی و برابری اجتماعی به نمایش بگذارد. واسكز برای تحقق رویاهای مردمش ۵ سال فرصت دارد.