پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

واقعیت‌ها و افسانه‌ها درباره روان‌شناسی


واقعیت‌ها و افسانه‌ها درباره روان‌شناسی

۱) روان‌شناسان می‌توانند ذهن دیگران را بخوانند
این یک افسانه بسیار رایج است که از همان روزهای اولیه روان‌شناسی به وجود آمده است. هیچ روان‌شناس صادقی چنین ادعایی ندارد. البته …

۱) روان‌شناسان می‌توانند ذهن دیگران را بخوانند

این یک افسانه بسیار رایج است که از همان روزهای اولیه روان‌شناسی به وجود آمده است. هیچ روان‌شناس صادقی چنین ادعایی ندارد. البته چون روان‌شناسان یاد گرفته‌اند که به مشاهده رفتار کلامی و غیر کلامی مردم بپردازند، ممکن است قادر باشند که نیات درونی دیگران را، دقیق‌تر از مردم عادی، حدس بزنند.

۲) روان‌شناسی جزو «علوم غیبی» است

این حرف کاملاً اشتباه است. روان‌شناسی، مطالعه علمی تجربیات و رفتارهای موجودات زنده به منظور درک اصول حاکم بر این پدیده‌هاست. روان‌شناسی نیز مثل سایر علوم، «پیش‌بینی» و «کنترل» رفتار را هدف قرار داده است.

۳) برای تحصیل در رشته روان‌شناسی، فرد باید توانائی‌های فوق‌العاده‌ای داشته باشد

کاملاً اشتباه! هر کس که به این موضوع علاقه‌مند باشد می‌تواند به تحصیل در این رشته و مطالعه روان‌شناسی بپردازد.

۴) روان‌شناسان می‌توانند هر کس را با نگاه نافذ خود هیپنوتیزم کنند

نه، هرگز! روان‌شناسانی که آموزش هیپنوتیزم یا هیپنوتیزم درمانی (هیپنوتراپی) را دیده باشند می‌توانند دیگران را، به شرط تمایل و همکاری کامل خود آن‌ها، هیپنوتیزم کنند. تحصیل در رشته روان‌شناسی به تنهایی فرد را قادر به هیپنوتیزم کردن دیگران نمی‌کند.

۵) اگر بتوانید کسی را هیپنوتیزم کنید می‌توانید او را به انجام هر کاری وادار کنید

هرگز! حتی تحت هیپنوتیزم عمیق نیز فرد هیپنوتیزم شده از انجام خواسته‌های غیراخلاقی سرباز می‌زند.

۶) بیماری ذهنی درمان‌پذیر نیست

زمان عوض شده است. در حال حاضر بیماری‌های ذهنی به نحو موثری با داروها و روش‌های روان‌درمانی که از طریق روان‌پزشکان حاذق و روان‌شناسان بالینی تجویز و اعمال می‌شود درمان می‌گردند.

۷) کسانی که دچار بیماری ذهنی هستند خطرناکند

با کمال تعجب معلوم شده است که بیماران ذهنی در مقایسه با مردم عادی، نرخ پائین‌تری از رفتارهای خشونت‌آمیز مانند حمله، تجاوز و قتل را دارا هستند. با وجود این، کسانی که دچار اختلال پارانوئید (شک به دیگران در مورد توطئه علیه آن‌ها) باشند ممکن است برای حفظ خود به دیگران حمله کنند.

۸) نبوغ خویشاوند جنون است

نه، چنین ارتباطی در مطالعات تجربی یافته نشده است. از سوی دیگر، مطالعات نشان داده‌اند که کسانی که ضریب هوشی ۱۴۰ یا بیشتر (مرز نبوغ) داشته‌اند هنگامی که در اواسط دهه چهل عمرشان دوباره مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند، نرخ مرگ و میر، ضریب طلاق و نرخ بیماری ذهنی پائین‌تری نسبت به مردم عادی داشته‌اند. بنابراین اعتقاد به این که خلاقیت ونبوغ یک سرش به جنون می‌رسد، افسانه‌ای بیش نیست.