أَنَا مَظلوُم حُسَین

حسین معنایی از جهان غیب , بهانه خلقت, مصداق بارز نفس مطمئنه و مایه مباحات خدا بر اهل آسمان و زمین است

حسین معنایی‌ از جهان‌ غیب، بهانه خلقت، مصداق بارز نفس مطمئنه و مایه مباحات خدا بر اهل آسمان و زمین است، چرا که رسول خدا محمد مصطفی فرمود: من احبّ ان ینظر الی احب اهل الارض و السماء فلینظر الی الحسین. هرکس که دوست دارد نظر کند به کسی که نزد خدا محبوبترین افراد زمین و آسمان است، به حسین بنگرد.

● زندگانی امام حسین

امام حسین دومین فرزند امام علی و حضرت زهرا علیهم السلام است که در سایه عنایات و تربیت رسول الله (ص)، و پدر و مادر بزرگوارش رشد یافته است. حسین‌ (ع) از نظر والائی‌ نسب‌ در کمال است چراکه جدش‌ رسول‌ خدا (ص)، مادرش‌ حضرت‌ فاطمه‌ زهرا، پدرش‌ علی مرتضی‌،برادرانش‌حسن‌ مجتبی و ابوالفضل العباس و خواهرش‌ زینب‌ کبری‌است.

مَنْ لَهُ جَدٌّ کَجَدِّی‌ فِی‌ الْوَرَی

أَوْ کَشَیْخِی‌ فَأَنَا ابْنُ الْقَمَرَیْن‌

فَاطِمُ الزَّهْرَاءِ أُمِّی‌ وَ أَبِی

قَاصِمُ الْکُفْرِ بِبَدْرٍ وَ حُنَیْن‌

عَبَـدَ الله غُلامَـاًیا فعـاً

وَ قُرَیشُ یَعبُدونَ الوَثنین

یَعبُدونَ الاتَ و العُزی مَعاً

وَعَلیٌ کان صَلی القبلتین

آن حضرت سومین امام از اهل بیت طاهرین و دومین نواده رسول خدا (ص)، یکی از دو سرور جوانان اهل بهشت و یکی از پنج نفر اصحاب کساست ،وجود مبارک‌ آن حضرت با سوابقی‌ که‌ جبرئیل‌ به‌ پیغمبر خدا خبرداده‌بود در شهر مدینه به روز سوم شعبان از سال سوم یا پنجم شعبان از سال چهارم هجرت دیده به جهان گشود.

از جمله لقبهای ایشان رشید - طیب - وفی - زکی - مبارک - سبط و سید است. آن حضرت به مصباح الهدی، سفینة النّجاة ، سیّد الشّهداء و ابوعبداللّه معروف است. . با نگاهی اجمالی به ۵۶سال زندگی سراسر اخلاص و خداجویی حسین (ع(، درمی یابیم که همواره وقت او به پاکدامنی و بندگی و نشر مفاهیم عمیق اسلامی گذشته است.

حسین بن علی(علیه السلام) مدّتِ شش سالِ دوران کودکی اش را با پیامبر اکرم(ص)سپری کرد و پس از رحلت آن بزرگوار، مدّت سی سال در کنار پدرش علی(ع) به سر برد و در همه حوادث پرتلاطم دوران آن حضرت، حضوری فعال داشت.

بنا به‌ اظهار منابع‌،حسین‌(ع) در دوره‌ خلفا به‌ سبب‌ عنایات‌ و عواطف‌ آشکاری که‌ از رسول‌ خدا(ص) نسبت‌به‌ او دیده‌ بودند، بسیار مورد احترام‌ بود. پس از شهادت پدر بزرگوارش به مدت ده سال همگام با برادر فرهیخته اش امام حسن(ع)زندگی کرد و پس از شهادت ایشان در سال ۵۰ هجری، به مدّت ده سال، به ارزیابی حوادث زمان پرداخت و بارها وقوع منکرات را گوشزد شد. پس از مرگ معاویه، در برابر حکومت یزید شجاعانه ایستاد و از بیعت با او خودداری کرد، سرانجام در محرّم سال ۶۱ هجری به همراه جمعی از بندگان صالح خدا، در سرزمین کربلا به شهادت رسید.

حسین بسیار روزه می گرفت وفراوان صدقه می داد ،به نماز و نیایش با پروردگار و تلاوت قرآن و دعا و استغفار علاقه وافرداشت.گاه در شبانه روز صدها رکعت نماز می گزارد.بارها پیاده به خانه کعبه شتافت و مراسم حج را بپاداشت. حسین (ع) نمونه واقعی یک انسان کامل و عارف است که مسیر دشوار سلوک را سربلند طی کرده است ،حسین اسوه متعالی وبارز تمامی انسان های صادق و با عزتی است که نام پرصلابت او در اذهان،تمامی صفات حسنه بویژه شجاعت،اقتدار،کرنش در برابر امر حق و ایستادگی در برابر باطل را تداعی می کند. وجود سراسرشعور و احساس حسین ،تجسمی از اوصاف و اسماء الحسنای الهی است . عده ای او را الگو می سازند و عده ای هم با او تا دوراهی منافع همراه می شوند واز میان "کمال" و یا "سکون و عقب نشینی" ،دومی را برمی گزینند و به جانب جاده زر و تزویر سرازیرمی شوند.

● حسین(ع) شخصیتی خداترس

سخن از حسین بیش از آنکه یادی از این آزاد مرد باشد، بهانه ای است برای رهایی خود از دلمشغولی های این دنیا و سنجه ای است بر میزان فاصله ای که از سلوک اسوه های حقیقی دین گرفته ایم. برای کنده شدن از دنیای آکنده از مادیات و تجویز مرهمی بر اندوه گمراهی خود، تنها ملجأ، التزام به سیره مردان خداست وبی گمان یاد خدا اطمینان بخش دل و زداینده زنگارهایی است که بر قلب و روح ما نقش بسته است.با این اطمینان که تمسک به سلوک این بنده شایسته خدا،چراغ راه ما در تاریکی های عصر تجدد و نجات بخش ما در ناملایمات اعصارخواهد بود چراکه " اِن‌َّ الحُسین‌َ مِصْباح‌ُ هدی‌ و سَفینَهٔ‌ُ نَجاهٔ‌ِ "

شگفت‌انگیز نیست‌ که‌ از حسین‌ سخن‌ می‌گوییم‌، زیرا که در انسانیت‌ تعالی‌ یافته‌ ، به‌معراج‌ رسیده و شعله‌ مقدس‌ نبوت‌ را با فطرت‌ِ برتر و بی‌همتایش‌ در آمیخته‌ ‌است‌.

حسین‌ را بی‌ گمان‌، نابرابری‌ها بیدار کرد، تجاوزگری‌ها برانگیخت‌، ستم‌ها به‌جنبش‌ درآورد و فریاد‌ ضعیفان‌ و اشک‌ مظلومان‌ به‌ قیام‌ وا داشت‌.خواستند مرد تقوا و عمل‌ صالح‌ را، که‌ از ارکان‌ رسالت‌ و پرورده‌ نبوت‌، و خاندان‌برگزیده‌ الهی‌ است‌،به‌ صورتی‌ مشاهده‌ کنند که‌ با اظهار ضعف‌ پشت‌ خم‌ کند و فروتنی‌ نشان‌ دهد و تسلیم‌ مردی‌ شود مظهر باطل‌ و سرپیچی‌ از فرمان‌ خدا.

خواستند که‌شاهد بیعتی‌ باشند که‌ بدین‌ شیوه‌ انجام‌ گیرد

پس‌ جای‌ شگفتی‌ نیست‌ اگر ببینیم‌ امام‌ را که‌ به‌ چنین‌ پیمان‌ نامیمونی به‌ مثابة‌ شعله‌ای‌ ازآتش‌ بنگرد و شجاعانه‌ بر آن‌ بشورد.

● اخلاص عمل حسین

تصور شما از شخصیت حسین (ع) چیست؟ شخصیتی بی باک و متفاوت ازبرادر بزرگوارش امام حسن، که طریق جنگ را بر صلح رجحان می دهد؟به واقع چگونه است که به خود اجازه می دهیم که امامان را در مقام مقایسه قرار دهیم؟ آیا این دو امام از یکدیگر متفاوتند یا کُلُّهُم نُورٌ واحدند؟

امام حسن (ع) از بذل جان خود دریغ نداشت، و امام حسین (ع) در راه خدا جانبازتر از حسن نبود. واقعیت آن است که، حسن، جان خود رادر یک جهاد خاموش و آرام فدا کرد و چون وقت شکستن سکوت رسید، شهادت کربلا واقع شد؛ شهادتی که پیش از آنکه حسینی باشد. حسنی بود!

به راستی مسلک این خاندان چیست؟

سلوک این خاندان (علی،فاطمه،حسن وحسین) و تمامی بندگان شایسته خدا،بر اخلاص، جلب رضایت خدا و بروز اسما الحسنای الهی است،از این روست که آنها را جامع الاضداد می یابیم.علی برای شادکردن طفلی یتیم صدای بزغاله سر می دهد از اینرو در محفل کودکان نام علی یادآور بازی های کودکانه و در معرکه نبرد نام علی پشت نام آورترین پهلوانان را به لرزه در می آورد. در برخورد با کودک یتیم علی در پی اطاعت امر مولا در فرمان"فَأَمَّا الْیَتِیمَ فَلَا تَقْهَرْ " است و در مورد دوم در پی عمل به مصداق" أَشِدَّاءُ عَلَی الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ " است و در هر دو مصداق ازطریق اخلاص ذره ای عدول نمی کند ،به گونه ای که هردم خلوص کار در ابهام قرار گیرد علی از حرکت باز می ایستد.به طور قطع بارها و بارها واقعه پیکار علی با عمربن عبدود را که مولانا به زیبایی در کلام خود آوده است شنیده اید.

از علی آموز اخلاص عمل

شیر حق را دان منزه از دغل

گفت من تیغ از پی حق می زنم

بنده حقم نه مامور تنم

شیر حقم نیستم شیر هوا

فعل من بر دین من باشدگواه

مقربین جز طریق اخلاص مسلکی ندارند. قالَتْ فاطمه (علیها السلام): مَنْ أصْعَدَ إلی اللّهِ خالِصَ عِبادَتِهِ، أهْبَطَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ أفْضَلَ مَصْلَحَتِهِ.

فرمود: هرکس عبادات و کارهای خود را خالصانه برای خدا انجام دهد، خداوند بهترین مصلحت ها و برکات خود را برای او تقدیر می نماید.این خاندان اند که ندای انا نطعمکم لوجه الله،لانریدمنکم جزاًُ و لاشکورا سرمی دهند. امام حسن (ع) می فرمایند: هر کس رضایت خدا را بخواهد هرچند با خشم مردم همراه شود؛ خداوند او را از امور مردم کفایت می کند و هر کس که با به خشم آوردن خداوند، دنبال رضایت مردم باشد، خدا او را به مردم وامی گذارد .حسین نیز چون پدر،مادر و برادر معتقد است که کسانی که رضایت مخلوق را به بهای غضب خالق بخرند، رستگار نخواهند شد.حسین است که خدا ترسی را معیار خود قرار داده و می فرماید:هیچ کس روز قیامت در امان نیست ، مگر آن که در دنیا خدا ترس باشد. حسین قرب به خدا را در کمک به بندگان خدا می جوید و می فرماید:هرکس گره ای از مشکلات مؤ منی باز کند و مشکلش را برطرف نماید، خداوند متعال مشکلات دنیا و آخرت او را اصلاح می نماید.

وبه همین ترتیب می فرماید: کسی که گرفتاری و اندوه مؤمنی را برطرف کند و او را آسوده کند، خداوند گرفتاری و اندوه دنیا و آخرت را از او رفع می کند. حسین می فرماید:این را بدانید که عالی ترین نعمتهایی که خداوند به شما داده است ، احتیاج هایی است که مردم به شما دارند، مراقب باشید که با بی اعتنایی به نیازمندان ، این نعمت ها را رد نکنید که تبدیل به نقمت و بلا خواهد شد.

حسین تجلی أسماء الحسنای الهی:

حسین چهره ای خشن وجنگجو نیست حسین به مانند پدر، طالب حق،یاور ضعفا و مادامی که تضییع حق را متوجه خود می داند از طریق رأفت وارد می شود و می فرماید: بخشنده ترین افراد آن شخصی است که نسبت به ظلم دیگری با آن که توان انتقام دارد گذشت نماید ،لکن تضییع حق الله و حق الناس را برنمی تابد.

حسین است که می فرماید: چنانچه با گوش خود بشنوم که شخصی مرا دشنام می دهد و سپس معذرت خواهی او را بفهمم، از او می پذیرم و گذشت می نمایم، چون که پدرم امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) از جدّم رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) روایت نمود: کسی که پوزش و عذرخواهی دیگران را نپذیرد، بر حوض کوثر وارد نخواهد شد. حسین است که از سر آزادگی بی وقفه عذر حربن یزید ریاحی را می پذیرد و گذشته را به راحتی نادیده می گیرد.

محدث قمی(ره) نقل می کند: در یکی از کتب اخلاقی ، جریانی به این عبارت دیدم ، عصام بن مصطلق گوید: (در سفری ) وارد مدینه شدم ، حسین بن علی علیه السلام را دیدم ، از سیمای خوش و قیافه جذاب او خوشم آمد، و آن کینه ای که از پدر او داشتم ، حسد مرا برانگیخت ، پس در ناسزاگوی او و پدرش ، تا توانستم گفتم ، (همین که خسته شدم و باز ماندم )، همچون دلسوز و مهربان به من نگاهی کرد، سپس (این آیه را تلاوت فرمود: ای رسول ما! طریقه عفو و بخشش پیش گیر و به نیکوکاری امر کن و (چنانچه نپذیرفتند) از مردم نادان روی برگردان و....

سپس فرمود: بر خود آسان گیر، از خدای سبحان برای خودم و تو طلب آمرزش می کنم ، اگر از ما کمک بخواهی ، کمک می کنیم ، و اگر از ما بخششی بطلبی ، بر تو بخشش می آوریم ، و اگر از ما هدایت بجویی ،راهنماییت می کنیم.

عصام گوید: به خاطر آن بدرفتاریم آثار پشیمانی مرا فرا گرفت . این اعتقاد حسین است که صله رحم کننده ترین مردم نسبت به خویشان، آن کسی است که صله رحم نماید با کسی که با او قطع رابطه کرده است.

حسین به مانند پدر که حکومت را از آب بینی بزی بی ارزش تر می شمارد، در کربلا ـ وقتی که همه مهیای شهادت بودند ـ خطبه می خواند و در آن خطبه می فرماید:

خداوندا، تو آگاهی که آنچه انجام دادیم ، نه برای رقابت در کسب جاه و مقام بود و نه برای چیزهای پوچ و بیهوده دنیا، بلکه برای این بود که نشانه های راه دینت را ارائه دهیم و (مفاسد را) در شهرهای تو اصلاح کنیم تا بندگان مظلوم تو در امنیت و آسایش باشند و به احکام تو عمل کنند.

با دیدماورایی حسین ،هر حرکتی که رنگ و بوی خدایی نداشته باشد عبس است از اینرو می فرماید ای بندگان خدا، خود را مشغول و سرگرم دنیا و تجمّلات آن قرار ندهید که همانا قبر، خانه ای است که تنها عمل صالح در آن مفید و نجات بخش می باشد، پس مواظب باشید که غفلت نکنید.

(( مردم برده و بنده دنیایند، دین چرخش زبان آنها است به هر سو که نفعشان ایجاب کند می چرخد، به هنگام گرفتاری دینداران اندک میشوند. ))

در مسلک حسین مرگ پر افتخار و باعزت ، زیبنده تر از ذلت پذیری است« الموت خیر من رکوب العار»

چگونه می توان به مسلخ رفتن مسیح را به نظاره نشست و دم بر نیاورد؟

زبان از وصف اوصاف چنین انسان وارسته ای قاصر است ،کلام را به ذکر عزای این انسان وارسته معطر ساخته و به پایان می رسانیم.

سیف‌ فرغانی‌ از پیروان‌ امام‌ ابو حنیفه‌ (نعمان‌) از شعرای‌ اهل‌ تسنن‌، چه خوش سروده‌ است که‌:

ای‌ قوم‌ در این‌ عزا بگریید

بر کشته‌ کربلا بگریید

از خون‌ جگر سرشک‌ سازید

بهر دل‌ مصطفی‌ بگریید

وز معدن‌ دل‌ به‌ اشک‌ چون‌ دُِر

بر گوهر مرتضی‌ بگریید

با نعمت‌ عافیت‌ به‌ صد چشم‌

بر اهل‌ چنین‌ بلا بگریید

دل‌ خسته‌ ماتم‌ حسینید

ای‌ خسته‌ دلان‌ هلا بگریید

سیدوحید احمدی

کارشناس ارشد اقتصاد و معارف اسلامی

۱) فاضلی فرخ‌ ‌و ترابی‌مریم‌، سیمای‌ شخصیت‌ امام‌ حسین‌(ع)، خبرگزاری فارس ۸۴/۰۶/۱۵

۲) سید محسن امین، مترجم علی حجتی کرمانی، فضایل و مناقب امام حسین(ع) کتاب: سیره معصومان، ج ۴، ص ۸۰

۳) پیشوای سوم حضرت امام حسین (ع)، هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق، ص ۲۳