خوب و بد ظروف مسی

چند سالی است که ظروف مسی دوباره از ته گنجه‌ها و انباری‌ها بیرون آمده‌اند تا جای تفلون و استیل و چدن را بگیرند. ظروفی که اتفاقا بسیار گران‌قیمت هستند و خریدن یک سرویس قابلمه …

چند سالی است که ظروف مسی دوباره از ته گنجه‌ها و انباری‌ها بیرون آمده‌اند تا جای تفلون و استیل و چدن را بگیرند. ظروفی که اتفاقا بسیار گران‌قیمت هستند و خریدن یک سرویس قابلمه و تابه از این جنس برایتان بسیار گران‌تر از ظروف رایج دیگر تمام می‌شود. درباره طعم خوب غذا در ظروف مسی و خواصی که حین پخت به غذا منتقل می‌شود زیاد شنیده‌اید اما درباره ضررهای این ظروف چطور؟

نگهداری حرارت در ظروف مسی به مراتب بیش از سایر ظروف فلزی است و دلیل خوشمزه شدن و خوب جا افتادن غذا در این ظروف هم این است که حرارت در مس به طور یکنواخت توزیع می‌شود. از طرف دیگر، مس از عناصر لازم برای فرآیند خونسازی و رفع کم خونی است به همین دلیل پخت غذا در این ظروف می‌تواند کم خونی را کم کند. یک مزیت دیگر مس نسبت به ظروف رایج دیگر آن است که غذا در ظرف مسی خیلی سریعتر می‌پزد. حتما تا به حال شنیده‌اید که سرخ کردن غذاها در ظرف مسی باعث تردتر شدن آن‌ها می‌شود و خورش‌های ایرانی مثل قرمه سبزی هم در این ظروف بهتر جا می‌افتند. راز همه این خوشمزگی‌ها در ویژگی‌های فلز مس و رسانایی بسیار زیاد آن است.اما با این حال، ظروف مسی خالی از ایراد هم نیستند. این ظروف هم مثل ظروف رویی، می‌توانند باعث مسمویت غذایی شما شوند که حتی گاهی به ناراحتی کبدی هم می‌انجامد! بنابراین اگر از عاشقان و شیفتگان این ظروف گران قیمت قدیمی هستید، به دقت توضیحات ما را بخوانید.

ظروف مسی زود اکسید می‌شوند و ترکیب پذیری بالایی با مواد غذایی دارند. به این ترتیب می‌توانند باعث مسمومیت شما شوند. به همین دلیل در ظروف مسی از پوشش‌هایی از جنس قلع، نیکل، استیل و لعابی استفاده می‌شود تا میزان ورود مس به غذا کاهش پیدا کند اما مشکل اینجاست که وجود این آلیاژها باعث ورود فلزات سنگین به بدن می‌شود. چون این لایه‌ها در هنگام پخت و پز به مقدار کم در غذا حل می‌شوند، به خصوص اگر غذاهای اسیدی برای مدت طولانی در این ظروف پخته یا نگهداری شوند. از سوی دیگر، پخت و پز مواد اسیدی و قلیایی در ظروف مسی یا نگهداری این مواد در چنین ظروفی باعث تخریب غذا می‌شود.

در کنار همه این‌ها، بد نیست این را هم بدانید که کارشناسان تغذیه می‌گویند ظروف پیرکس و لعابی از بهترین ظروف برای پخت و پز هستند چون عناصر و فلزات کمتری را به داخل غذا منتقل کرده و مواد غذایی در آن‌ها به میزان بیشتری حفظ می‌شوند.

چطور از ظروف مسی نگهداری کنیم؟

ظروف مسی نه تنها به خاطر گران قیمت بودنشان نیازمند نگهداری بهتر هستند، بلکه به دلیل حساسیت عنصر مس هم باید چهارچشمی مراقب قابلمه‌های مسی تان باشید. بنابراین این توصیه‌ها را یاد بگیرید و به کار ببندید.

۱ـ اگر می‌خواهید لکه‌ای از روی ظرف مسی پاک کنید، روی آن یک برش پیاز بمالید تا راحت تمیز شود.

۲ـ در ظروف مسی غذاهای اسیدی و ترش نپزید چون لایه داخلی ظرف را از بین می‌برند و باعث ورود بیش از اندازه مس به غذای شما می‌شود.

۳ـ مراقب باشید که در حین استفاده یا شستشو لایه پوششی محافظ از بین نرود.

۴ـ در ظروفی که لایه پوششی آنها از بین رفته نباید پخت و پز کرد در این صورت دچار مسمومیت مس می‌شوید که علایم آن تهوع، استفراغ و اسهال است. همچنین مس اضافی در کبد ذخیره شده و باعث از کار افتادن کبد و در نهایت مرگ می‌شود.

۵ـ ظروف مسی را هرگز نباید در ماشین ظرفشویی قرار داد و باید آنها را بعد از شستن بلافاصله خشک کرد.

۶ـ برای سرخ کردن بهتر است از ظروف آهنی و مسی استفاده نشود؛ زیرا روند تخریب روغن را تسریع می‌کنند.

۷ـ برای پاک کردن قسمت‌های بسیار کثیف ظروف مسی و براق کردن آنها نصف یک لیمو ترش را در نمک فرو ببرید و روی قسمت مورد نظر بمالید. مخلوط سرکه و نمک هم مفید است. کافی است وسیله را به همراه یک قاشق غذاخوری نمک، یک فنجان سرکه سفید و مقداری آب به مدت چند ساعت در ظرفی بجوشانید. سپس آن را با محلول صابون و آب داغ بشویید و در نهایت آب بکشید و خشک کنید. شیوه دیگر این است که یک قاشق چای‌خوری نمک را در یک فنجان سرکه سفید حل کنید و به آن آرد بیفزایید تا حالتی خمیری بیابد. خمیر را روی سطوح ظرف بمالید و پانزده دقیقه تا یک ساعت آن را کنار بگذارید سپس با آب گرم ظرف مسی را بشویید و با پارچه نرم و تمیز آن را خشک تا براق شود.

۸ـ برای شستشوی ظروف مسی از آب گرم و اسکاچ‌های نایلونی استفاده کنید. اما از استفاده از شوینده‌های با قدرت سایندگی بالا خودداری کنید.

۹ـ به جز لیمو و نمک، برای از بردن لکه‌های روی ظرف و حفظ درخشندگی آنها می‌توان از پولیش مس استفاده کرد.

۱۰ـ اگر می‌خواهید ظروف مسی شما زنگ نزند قلم مو را در آب پیاز فرو کرده و آن را روی ظروف مسی بمالید.