طرز تهیه بمب انرژی در تبریز

طعم کوفته تبریزی را از دست ندهید

اگر یک بار مهمان تبریزی‌ها شده باشید، حتما تجربه کرده‌اید که برخی از خوش‌عطر و طعم‌ترین‌ غذاهای ایرانی، غذاهایی هستند که در این منطقه تهیه و طبخ می‌شوند...

استفاده به‌اندازه از تمام اجزای تشکیل‌دهنده یک غذا، مزه‌ای منحصربه‌فرد به آن می‌دهد؛ به‌طوری که حتی ساده‌ترین غذاهای این خطه هم لذت‌بخش می‌شوند. در میان تنوع بسیار غذاهای آذری، کوفته تبریزی، یکی از مشهورترین‌هاست که البته یک نوع از آن که به شکل گلوله‌ای بزرگ درمی‌آید و با یک جوجه پر می‌شود، بسیار معروف است. این هفته در صفحه «غذای ایرانی» نگاهی انداخته‌ایم به طرز تهیه این کوفته خوشمزه و ارزش غذایی آن.

● عادات غذایـی تبریزی‌ها

از آنجا که این منطقه از کشورمان دارای میوه‌های فراوان است، انواع ترشی و مربا و میوه‌های خشک در دسترس هستند و در اکثر غذاهای تبریزی‌ها میوه‌های خشک را بیش از سایر نواحی کشورمان می‌بینیم.

در ضمن، تنوع شیرینی نیز در این منطقه بالا است و به این دلیل، تبریزی‌ها به خصوص در فصل زمستان، بیشتر از آنها استفاده می‌کنند. به‌علاوه، غذاهای آنها غالبا چرب هستند و ادویه فراوانی دارند. به علاوه، وجود مراتع و نواحی کوهستانی موجب شده است تا انواع گیاهان دارویی نیز با بهترین کیفیت در این منطقه پرورش پیدا کنند و مورد استفاده قرار گیرند.

● نکتـه خانه‌داری

می‌توانید کوفته‌تان را توی ۲ ورق فویل آلومینیومی محکم بسته‌بندی کنید و آنها را داخل فر بگذارید تا پخته شود. البته در این صورت، کوفته‌تان آب نخواهد داشت و شما باید سسی نه چندان غلیظ را جداگانه تهیه کنید و پس از پخت، بگذارید تا کوفته چند دقیقه‌ای در آن جوش بخورد.

● مـواد لازم (برای۸ نفر)

▪ گوشت چرخ‌کرده/ ۵۰۰ گرم/ ۸۰۰ کیلوکالری

▪ تخم مرغ/ ۳ عدد/ ۳۰۰ کیلوکالری

▪ پیاز بزرگ/ ۲ عدد/ ۵۰ کیلوکالری

▪ برنج/ ۲ لیوان/ ۳۲۰ کیلوکالری

▪ لپه/ ۲ لیوان/ ۳۲۰ کیلوکالری

▪ جوجه مرغ/ ۱ عدد/ ۳۰۰ کیلوکالری

▪ آلو بخارا/ ۱۰ عدد/ ۱۲۰ کیلوکالری

▪ خرما/ ۹ عدد/ ۱۸۰ کیلوکالری

▪ روغن کانولا/ ۴ قاشق‌غذاخوری/ ۳۶۰ کیلوکالری

▪ تره ،پیازچه و مرزه خرد شده/ ۲ لیوان/ ۵۰ کیلوکالری

▪ نمک، فلفل سیاه و زردچوبه/ به‌میزان دلخواه/ ۰ کیلوکالری

● طـرز تـهـیـه

ابتدا برنج را با کمی زرد چوبه، روغن و آب، نیم‌پز و آبکش کنید. برای لپه نیز همین مراحل را طی کنید. گوشت را با یک عدد پیاز رنده‌شده مخلوط کنید و با لپه‌های پخته‌شده خوب بکوبید. البته می‌توانید در غذاساز نیز این مواد را با هم مخلوط کنید. در این میان، ۲ عدد تخم‌مرغ، برنج آبکش‌شده، سبزی‌های خرد‌شده، نمک، زردچوبه و فلفل سیاه را نیز اضافه و خوب مخلوط کنید. بعد، جوجه را پس از پاک کردن، سرخ کنید و بعد از خنک‌شدن، شکمش را با آلو، پیاز سرخ‌شده (یک عدد پیاز را سرخ و نصف آن را با محتویات داخل شکم جوجه مخلوط کنید)، خرما و تخم‌مرغ پخته پر کنید و سپس آن را بدوزید. از سوی دیگر، مواد کوفته را روی یک تنظیف تمیز یا پارچه نرم و توری باز کنید و مرغ را داخل مواد قرار دهید و آنها را به صورت توپ درآورید و دستمال یا تنظیف را محکم گره بزنید. در یک قابلمه کم‌ارتفاع آب، کمی پیاز سرخ‌شده، زرد چوبه و نمک بریزید و درصورت تمایل، کمی رب اضافه کنید و بگذارید چند جوش بزند. سپس کوفته را آرام‌آرام با دستمال، داخل آن قرار دهید و در حرارت ملایم بگذارید خوب بپزد. پس از طبخ، دستمال را باز و کوفته را سرو کنید.

● مـیـزان کـالـری

این غذا در مجموع دارای ۳ هزار کیلوکالری انرژی است و در صورتی که آن را به ۸ قسمت مساوی تقسیم کنید، به هر نفر در حدود ۳۷۵ کیلوکالری خواهد رسید.

● خـواص مـرغ

گوشت مرغ از منابع پروتئینی است که در مقایسه با گوشت قرمز دارای چربی اشباع کمتری است. جالب است بدانید که هر نصف سینه مرغ ۳ واحد گوشت به حساب می‌آید و هر واحد دارای ۵۰ کیلوکالری انرژی است. یک عدد ران مرغ نیز معادل ۲ واحد گوشت است. یادتان باشد که خوردن گوشت مرغ به دلیل ترکیباتی که دارد به سم‌زدایی کبدی کمک کرده و در اکسیداسیون چربی‌ها و تولید انرژی دخیل است. در ضمن مانع از افت قند می‌شود زیرا دارای اسید آمینه‌ای به نام گلوتامین است که به تثبیت قند در خون کمک می‌کند و تقویت‌کننده گلبول‌های سفید است بنابراین زمانی که فرد به بیماری‌های عفونی مبتلا می‌شود، خوردن مرغ یکی از توصیه‌های متخصصان تغذیه است. شاید به همین دلیل است که از قدیم سوپ آن برای سرماخوردگی توصیه شده و به همراه کمی شلغم به کوتاه کردن روند بیماری کمک می‌کند. در ضمن، تریپتوفان فراوانی که در این ماده غذایی وجود دارد، پیش‌ساز ترکیبی به نام سروتونین است که ناقل عصبی است و می‌تواند خواب آلودگی خفیفی ایجاد کند و موجب افزایش اشتها شود.

● خـواص خـرمـا

خرما از جمله میوه‌های خشکی است که خوردن هر ۳ عدد از آن به عنوان یک واحد میوه به حساب آمده و دارای ۶۰ کیلوکالری انرژی است. این میوه شیرین همان‌طور که از طعمش نیز برمی‌آید دارای قند فراوانی است. اما به غیر از قند، مواد مغذی دیگری نیز در خرما وجود دارد به طوری که مطالعات نشان داده‌اند که هر ۴ عدد خرما حدود ۲ تا ۳ گرم فیبر داشته و می‌تواند ۸ درصد از نیاز روزانه به این ماده مغذی را تامین کند. به علاوه، حاوی آنتی‌اکسیدان‌ به خصوص کاروتنوییدها و ترکیبات فنولیک است. جالب است بدانید که این میوه را یکی از منابع غذایی مناسب پتاسیم می‌دانند بنابراین مصرف متعادلش برای افرادی که فشار خون دارند، توصیه می‌شود. در ضمن، یادتان باشد که خرمای تازه را می‌توان برای مدت کوتاهی فریز کرد؛ فقط در صورتی که در کیسه‌های نایلونی بگذارید تا هوا به داخلش نفوذ نکند زیرا خرما خیلی سریع بوی یخچال و فریزر را به خود می‌گیرد.

● خـواص آلـو

مهم‌ترین نکته‌ای که باید درباره آلو به خصوص خشک آن بگوییم، این است که در هر ۱۰۰ گرم آلو ۸۶۰ میلی‌گرم پتاسیم وجود دارد. به این دلیل عادت به خوردن این ماده غذایی می‌تواند به کنترل فشار خون کمک کند. نکته دیگر وجود ۳ میلی‌گرم آهن است که در این مقدار آلو یافت می‌شود به طوری که مطالعات نشان داده‌اند مصرف مرتب این مقدار آلو می‌تواند ۲۰ درصد از نیاز روزانه را به این ماده معدنی تامین کند. بنابراین عادت به خوردن آلو می‌تواند در کسانی که گوشت نمی‌خورند یا در کل گیاهخوار هستند از بروز کم‌خونی فقر آهن پیشگیری کند. نکته سومی که باید درباره آلو بگوییم مقدار فراوان فیبر موجود در آن است به طوری که در هر ۱۰۰ گرم از این ماده غذایی ۷ گرم فیبر وجود دارد به این ترتیب با مصرف این مقدار آلو سرعت حرکت مواد دریافتی در روده سریع‌تر می‌شود.

● همراه این غذا

این کوفته، آب کمی دارد بنابراین معمولا آن را همراه کمی نان میل می‌کنند. البته سبزی خوردن و یک لیوان دوغ نیز همراهان خوبی برای این غذا هستند که به تکمیل‌ وعده غذایی شما کمک می‌کنند. آذری‌ها عادت دارند که غذاهای گوشتی‌شان را با ترشی میل کنند و به این دلیل، در پاییز انواع ترشی‌ها را آماده می‌کنند. ترشی نیز از همراهان این غذاست.

● اگر فشار خون دارید

نمک مصرفی‌تان را به حداقل ممکن برسانید و سعی کنید در چینش مواد اولیه این غذا، گوشت‌تان را فیله گوسفند انتخاب کنید؛ زیرا این ماده غذایی، منبع اسید آمینه‌ای به نام تورین است که به کاهش فشار خون کمک می‌کند. در ضمن، میزان سبزیجات به کار رفته در آن را نیز افزایش دهید و به جای خرما آلوی بیشتری استفاده کنید.

● اگر لاغر هستید

خرما و تخم‌مرغ به کار رفته در این غذا را افزایش دهید و در این مخلوط از انواع مغزها استفاده کنید. به این ترتیب، میزان کالری دریافتی بیشتر خواهد شد. توصیه می‌‌شود کوفته‌تان را با نان میل کنید و نوشیدنی‌تان هم ترجیحا آبمیوه تازه باشد.

● اگر دیابت دارید

از آنجا که برنج و لپه جزو منابع قند در این غذا هستند و کاملا کوبیده می‌شوند، اندیس گلایسمی‌شان (شاخص قندشان) افزایش می‌یابد بنابراین بهتر است که مقدار آنها را کمتر و مقدار گوشت را بیشتر کنید. از خرما نیز صرف‌نظر کنید و به جای آن، میزان آلو و آلوچه را افزایش دهید و زرشک نیز به این مخلوط بیفزایید.

سارا حسنلو