شب یلدا در مازندران

شب یلدا یا به زبان محلی چله شو در زندگی مردم مازندران آیین و رسوم خاصی دارد. در این شب، زنان خانه از صبح روز آخر پاییز خانه را برای بر پایی یک مراسم کوچک سنتی آماده می‌کنند و در …

شب یلدا یا به زبان محلی چله شو در زندگی مردم مازندران آیین و رسوم خاصی دارد. در این شب، زنان خانه از صبح روز آخر پاییز خانه را برای بر پایی یک مراسم کوچک سنتی آماده می‌کنند و در این شب حتما برنج پخت می‌کنند. مردم منطقه اعتقاد دارند که این شب یک شب خوب و شادی‌آور است و شگون ندارد که بی‌غذا باشند. در این شب بنا به سنت دیرین همه افراد خانواده دور هم جمع می‌شوند و با خوردن هندوانه، ماست، میوه و آجیل، سرمای فصل زمستان را از خود دور می‌کنند. اعتقاد بر این است که با خوردن ماست یا هندوانه در شب یلدا، هرگز در زمستان سردشان نخواهد شد. آجیل و شب چره که شامل دانه‌هایی چون گندم و نخود برشته، تخم هندوانه و کدو، بادام، پسته، فندق، کشمش، انجیر و توت خشک است، هم فراموش نمی‌شود. برخی از خانواده‌ها در شب یلدا، پس از خوردن شام، برای شب نشینی شب یلدا به خانهً خویشاوند بزرگتر می‌روند. در این شب دختران دم بخت با پوشاندن صورت خود از هفت خانه چیزی می‌گیرند اگر کسی آنها را ندید و نشناخت حتما به آنچه نیت کرده‌اند، خواهند رسید.

در سال‌های نه چندان دور مردم روستاها که به بستنی یا سایر تنقلات در فصل زمستان دسترسی نداشتند از مخلوط کردن برف و شکر نوعی فالوده درست می‌کردند و می‌خوردند.

خوشحال‌ترین افراد خانه در چله شو بچه‌های خانه هستند و قبل از تناول شب چره، پدر خانه لای قرآن را می‌گشاید و یک صفحه از آن را قرائت می‌کند، برای اموات خود و اهل محل از دوست و آشنا درخواست آمرزش از درگاه خداوند می‌کند. در این شب، شب نشینی مفصلی برگزار می‌شود.

اهالی روستاهای مازندران در شادی و مراسم چله شو، حال خانواده‌هایی که بر اثر وقوع اتفاقی ناراحت‌کننده نمی‌توانند در این شب شادی کنند را رعایت نموده و حتی بزرگان و بستگان درجه یک، شب چله را در این خانواده‌ها سپری می‌کنند تا بتوانند التیام بخش درد و اندوه آنان باشند. در این شب طولانی سرد و برفی و در کنار بخاری‌های هیزمی و کرسی‌های گرم، بسیاری از قول و قرارهای زندگی در بین اقوام و محلی‌ها تبادل نظر می‌شود و دراین شب بیشتر شب چره‌ها مثل حلوا، کیک، شیرینی و گندم برشته حاصل سلیقه و هنر زنان و دختران خانه است و بنا به سلیقه زنان خانه شاخه‌ای از گل یا سبزه در سفره چله شو قرارداده می‌شود. بعضی از خانواده‌ها جهت مبارکی چنین شبی یک بره نوزاد (ترجیحا سفید رنگ) را جهت خیر و برکت در خانه می‌آورند. پیران اعتقاد دارند که در این شب زمین نفس می‌کشد و از این به بعد روزها به اندازه یک جو بلند شده و شب‌ها کوتاه می‌گردد.